Luật Công nghiệp công nghệ số: Hướng đến sự phát triển bền vững

Cụ thể, Điều 2, Điều 18 của dự thảo Luật đề cập đến tổ chức, cá nhân trong nước và ngoài nước tham gia hoặc có liên quan đến công nghiệp công nghệ số, đại biểu cho rằng cần làm rõ khái niệm về đối tượng, phạm vi áp dụng Luật.

Về quản lý nhà nước về công nghiệp công nghệ số, theo đại biểu đoàn Vĩnh Phúc, điểm f khoản 1 điều 5 của dự thảo Luật quy định “cấp, tạm đình chỉ, đình chỉ, thu hồi các loại giấy phép, giấy chứng nhận về công nghiệp công nghệ số.” Đại biểu cho rằng, cần ghi cụ thể hơn tại dự thảo của Luật hoặc giao cho Chính phủ quy định trường hợp nào tạm đình chỉ giấy phép, giấy chứng nhận về công nghiệp công nghệ số; trường hợp nào đình chỉ giấy phép, giấy chứng nhận về công nghiệp công nghệ số. Thời hạn tạm đình chỉ, đình chỉ là bao nhiêu lâu cũng cần làm rõ. Trường hợp nào là thu hồi các loại giấy phép, giấy chứng nhận về công nghiệp công nghệ số.

Đối với điểm b, khoản 2 của dự thảo Luật quy định Bộ Khoa học và Công nghệ chịu trách nhiệm trước Chính phủ thực hiện quản lý nhà nước về công nghiệp công nghệ số, theo ý kiến của đại biểu Trần Văn Tiến: “Cần cụ thể, đầy đủ trách nhiệm đối với Bộ Khoa học và Công nghệ về công nghiệp công nghệ số. Có thể giao cho Chính phủ quy định chi tiết khoản 1 và khoản 2 điều này.”

Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan điều hành phiên họp. Ảnh QH

Đánh giá cao việc dự thảo Luật dành riêng một mục để quy định về phát triển bền vững. Nhiều đại biểu cho rằng, các nội dung đã thể hiện sự quan tâm đúng mức đến việc giảm thiểu tác động môi trường, phù hợp với các quy định của Luật Bảo vệ môi trường. Song cần bổ sung chính sách vượt trội hơn, khuyến khích đầu tư công nghệ xanh và đẩy nhanh thu hồi, xử lý thiết bị công nghệ hết hạn sử dụng để bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng.

Việc luật hóa trách nhiệm thu hồi, tái chế là cần thiết, vì sản phẩm công nghệ sau sử dụng có thể còn giá trị, nhưng nếu không xử lý đúng sẽ trở thành chất thải nguy hại. Đại biểu đoàn Đồng Tháp đề xuất có quy định rõ ràng về quy trình thu hồi và bảo quản các thiết bị này để tránh ảnh hưởng đến môi trường và sức khỏe người dân không chỉ hiện tại mà còn cả tương lai.

Kết luận phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan nêu rõ, các ý kiến phát biểu tâm huyết, trách nhiệm của đại biểu Quốc hội là cơ sở để cơ quan chủ trì thẩm tra, cơ quan chủ trì soạn thảo phối hợp với các cơ quan liên quan tiếp tục chỉnh lý, hoàn thiện dự thảo Luật Công nghiệp công nghệ số cả về nội dung và kỹ thuật lập pháp.

Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị cơ quan chủ trì thẩm tra phối hợp chặt chẽ với cơ quan chủ trì soạn thảo và các cơ quan có liên quan nghiên cứu và nghiêm túc tiếp thu, giải trình thấu đáo, đầy đủ các ý kiến của các đại biểu Quốc hội, báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội để trình Quốc hội xem xét thông qua dự thảo Luật.

Trước đó, Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Công nghiệp công nghệ số do Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy trình bày nêu rõ, sau khi tiếp thu, chỉnh lý về cơ bản dự thảo Luật trình Quốc hội đã bảo đảm thể hiện đúng quan điểm, mục tiêu xây dựng Luật.

Về hạ tầng công nghiệp công nghệ số (Mục 4 Chương II), có ý kiến băn khoăn về sự cần thiết của việc xây dựng khu công nghệ số tập trung, đề nghị rà soát, xác định mối quan hệ giữa khu công nghệ số tập trung tại dự thảo Luật với khu công nghệ cao tại Luật Công nghệ cao và khu công nghệ thông tin tập trung tại Luật Công nghệ thông tin.

Về vấn đề này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, quy định về khu công nghệ số tập trung trong dự thảo Luật không làm phát sinh quy định về khu chức năng mới mà là quy định chuyển tiếp. Theo xu thế phát triển hiện nay, công nghiệp công nghệ thông tin sẽ phát triển thành công nghiệp công nghệ số.

Do đó, các hoạt động đầu tư vào khu công nghệ thông tin tập trung sẽ là các dự án công nghiệp công nghệ số. Khu công nghệ số tập trung hoạt động nghiên cứu, phát triển, sản xuất sản phẩm, dịch vụ công nghệ số theo mô hình công nghiệp.

Việc thay thế khái niệm khu công nghệ thông tin tập trung bằng khu công nghệ số tập trung để bao quát, cập nhật hơn với xu thế phát triển của công nghệ số. Còn với khu công nghệ cao là nơi tập trung, liên kết hoạt động nghiên cứu và phát triển, ứng dụng công nghệ cao; ươm tạo công nghệ cao, ươm tạo doanh nghiệp công nghệ cao… Do vậy, việc quy định khu công nghệ số tập trung trong dự thảo Luật là cần thiết.

Đồng thời, để bảo đảm tính đồng bộ trong hệ thống pháp luật và việc hoạt động liên tục của các khu công nghệ thông tin tập trung hiện có, dự thảo Luật đã có quy định điều khoản thi hành và quy định chuyển tiếp về nội dung này tại Điều 55, Điều 57.