Chỉ còn chưa đầy 20 ngày nữa là tới kỳ thi Tốt nghiệp THPT quy mô cả nước, việc nhiều trường đại học (trong đócó những trường thuộc khối Khoa học, xã hội và nhân văn" bất ngờ công bố loại tổ hợp C00 ra khỏi danh sách các phương thức xét tuyển của nhà trường, khiến dư luận xã hội đi từ ngạc nhiên đến bức xúc, thậm chí là bất bình xen lẫn lo lắng.
- Ngạc nhiên ở chỗ, một quyết định được công bố quá sát so với thời gian diễn ra kỳ thi tốt nghiệp THPT (dự kiến diễn ra từ 26/6).
- Bất bình ở chỗ: Theo Chương trình giáo dục phổ thông mới 2018, học sinh tiến hành học phân ban ngay từ năm lớp 10 và trong suốt ba năm học cấp ba, các em gần như tuyệt đối tuân thủ sự lựa chọn này. Do đó, nếu không xét tuyển khối C00 thì cơ hội vào đại học, học các ngành yêu thích của nhiều em sẽ bị thu hẹp, nếu như không muốn nói là nhiều em nếu muốn vào đại học sẽ buộc phải học những ngành, trường không mong muốn.
 |
| Với quyết định bỏ tổ hợp xét tuyển C00, cơ hội vào đại học sẽ trở nên khó khăn hơn với nhiều thí sinh. Ảnh minh họa. Nguồn Internet |
Việc đột ngột dừng xét tuyển khối C00 của các trường đại học còn cho thấy sự thiếu chuyên nghiệp, bỏ qua quyền lợi của thí sinh trong khâu tuyển sinh của nhà trường (mặc dù công tác tuyển sinh nằm trong quyền tự chủ của trường).
Cụ thể, Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội chính thức công bố thông tin tuyển sinh đại học chính quy năm 2025. Trong đó, trường thông báo bỏ xét tuyển khối C00 (Ngữ văn, Lịch sử, Địa lý) với 17/28 ngành/chương trình đào tạo.
Thay vào đó là các tổ hợp có Toán hoặc Ngoại ngữ. 17 ngành/chương trình của trường dừng xét tuyển tổ hợp C00 gồm: Báo chí, Công tác xã hội, Điện ảnh và nghệ thuật đại chúng, Đông Phương học, Hàn Quốc học, Khoa học quản lý, Quan hệ công chúng, Quản lý thông tin, Quản trị dịch vụ du lịch và lữ hành, Quản trị khách sạn, Quản trị văn phòng, Quốc tế học, Tâm lý học, Thông tin - thư viện, Văn hóa học, Việt Nam học, Xã hội học.
Trường Đại học Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội cũng thông báo bỏ xét tuyển tổ hợp C00 từ mùa tuyển sinh năm nay. Với phương án xét tuyển theo kết quả điểm thi tốt nghiệp THPT, trường sử dụng 6 tổ hợp gồm C03 (Toán, Ngữ văn, Lịch sử), A07 (Toán, Lịch sử, Địa lý), A01 (Toán, Vật lý, Tiếng Anh), D01 (Toán, Ngữ văn, Tiếng Anh), D14 (Ngữ văn, Lịch sử, Tiếng Anh), D15 (Ngữ văn, Địa lý, Tiếng Anh).
- Trường Đại học Kiểm sát Hà Nội cũng công bố tổ hợp C00 và cho biết, học sinh theo học khối này vẫn còn cơ hội xét tuyển vào trường với các tổ hợp có môn liên quan đến khối C00 như C03 (Ngữ văn, Toán, Lịch sử); D14 (Ngữ văn, Lịch sử, Tiếng Anh); D15 (Ngữ văn, Địa lý, Tiếng Anh).
- Học viện Báo chí và Tuyên truyền thông báo bỏ hoàn toàn xét tuyển tổ hợp C00. Đồng thời, trường không còn xét tuyển môn Địa lý ở tất cả ngành đào tạo.
Trường Đại học Thủ đô Hà Nội cũng bỏ xét khối C00 ở các ngành Luật, Tâm lý học, Quản lý giáo dục, Logistics và quản lý chuỗi cung ứng…
Thu hẹp diện xét tuyển tổ hợp C00 để thay vào đó là những môn tự nhiên, trên thực tế đã khiến nhiều học sinh lúng túng. Việc quy định chỉ thi 4 môn trong kỳ thi tốt nghiệp THPT trong đó có 3 môn bắt buộc là Toán, Văn và hai môn tự chọn, đã khiến phần lớn các em theo khối C00 không ôn tập sâu môn Toán, Anh văn.... nên dù có mở ra những tổ hợp xét tuyển (có sự kết hợp giữa các môn thuộc tổ hợp khối C với các môn khoa học tự nhiên) thì nhiều em vốn theo học khối C00 cũng sẽ không đủ tự tin đạt điểm cao ở những môn xét theo tổ hợp thay thế.
Song đứng ở góc độ quản lý - đơn vị tuyển sinh, việc nhiều năm nay khối C00 luôn, thậm chí gần như đạt điểm tuyệt đối và với việc xét trúng tuyển cào bằng giữa các khối xét tuyển (từ cao đến thấp), gây thiệt thòi cho thí sinh các khối A, B... nên quyết định bỏ tổ hợp C00 là lựa chọn để có sự bình đẳng giữa các khối xét tuyển. Đồng thời nhằm thực hiện chiến lược quốc tế hóa các chương trình đào tạo.
Trên thực tế, tự chủ tuyển sinh đối với các trường Đại học và yêu cầu chọn tổ hợp ngay đầu vào cấp trung học phổ thông là chủ trương khi áp dụng chương trình giáo dục mới, song việc điều chỉnh, thay đổi các tổ hợp xét tuyển nên chăng cần được các trường công bố sớm để thí sinh có sự chủ động bởi học sinh vẫn có thói quen lựa chọn và ôn thi theo các tổ hợp truyền thống, chủ lực như A00, B00, C00 và D00.
Theo các chuyên gia giáo dục, trong trường hợp này, Bộ Giáo dục và Đào tạo với vai trò là cơ quan quản lý nhà nước cần lên tiếng, yêu cầu các trường nếu có thay đổi về phương án tuyển sinh và tổ hợp xét tuyển cần phải công bố sớm để đảm bảo quyền lợi chính đáng cho học sinh. Tự chủ đại học cũng phải gắn với trách nhiệm giải trình, chứ không phải muốn làm gì thì làm; phải xuất phát lợi ích của người học, lấy người học làm trung tâm chứ không phải lấy nhà trường làm trung tâm.
Theo Giáo sư Nguyễn Tiến Thảo, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học bày tỏ "Các trường đại học có trách nhiệm giải trình với thí sinh, xã hội về phương thức, tổ hợp xét tuyển đảm bảo quyền lợi thí sinh, công bằng bằng trong tuyển sinh; tuyển được người học đúng ngành, chất lượng”.
Theo tìm hiểu của PV, đây không phải lần đầu tiên các trường Đại học thay đổi tổ hợp xét tuyển, tại Hội nghị tuyển sinh năm 2022 do Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức ngày 16/3/2022, Thứ trưởng Giáo dục và Đào tạo Hoàng Minh Sơn nhấn mạnh việc các trường có thể giảm chỉ tiêu theo một phương thức nhưng cần có lộ trình, không nên đột ngột bỏ hay giảm mạnh để tránh gây sốc cho thí sinh..
Tiếp đến tháng 6/2022, Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Thông tư số 08 về quy chế tuyển sinh đại học, tuyển sinh cao đẳng ngành giáo dục mầm non, trong đó, tại điểm b, khoản 4, Điều 6 quy định: “Việc thay đổi, bổ sung phương thức hoặc tổ hợp xét tuyển phải có căn cứ và lộ trình hợp lý; không làm tỷ lệ phân bổ chỉ tiêu của một phương thức, tổ hợp đã sử dụng trong năm trước giảm quá 30% (trong cơ cấu chỉ tiêu của ngành, chương trình đào tạo) trừ trường hợp việc thay đổi, bổ sung đó đã được công bố trước thời điểm mở đăng ký dự tuyển ít nhất 1 năm.”
Gần đây nhất, tháng 3/2025, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Thông tư 06 sửa đổi Thông tư 08, trong đó bỏ quy định trên thay vào đó, Bộ GD&ĐT bỏ xét tuyển sớm, bỏ giới hạn số lượng tổ hợp xét tuyển đối với mỗi ngành, chương trình đào tạo. Trước đây, mỗi ngành chỉ được sử dụng tối đa 4 tổ hợp xét tuyển. Tuy nhiên, để đảm bảo chất lượng đầu vào, quy chế yêu cầu tổ hợp xét tuyển phải có ít nhất 3 môn phù hợp, trong đó Toán hoặc Ngữ văn với trọng số tính điểm xét không dưới 25%. Từ năm 2026 số môn chung của các tổ hợp phải đóng góp ít nhất 50% trọng số tính điểm xét...
Đại diện Bộ GD&ĐT cho biết đã yêu cầu các trường đại học điều chỉnh cho phù hợp, sớm thông tin tới thí sinh đảm bảo quyền lợi của thí sinh, không xây tâm lý xáo trộn trước ngày diễn ra kỳ thi tốt nghiệp THPT. "Dù các trường được tự chủ và tự chịu trách nhiệm trong tuyển sinh nhưng phải hợp lý và bảo đảm quyền lợi tốt nhất cho các em", đại diện Bộ Giáo dục và Đào tạo cho hay.
Tính đến thời điểm hiện tại, chỉ còn ít ngày nữa, 1,1 triệu học sinh cả nước sẽ bước vào kỳ thi tốt nghiệp THPT, việc thay đổi thiết nghĩ nên được bắt đầu từ người học và cần phải đi sớm một bước để không ai bị bỏ lại phía sau trên con đường chinh phục học vấn.
