Văn hóa nghệ thuật

Góc nhìn chân thực về người nông dân trong cách mạng, qua vở kịch “Sấm dậy đồng chiêm”

Phương Nga
Âm nhạc 11:00 | 18/08/2025
Baovannghe.vn - Nhân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, Nhà hát Kịch nói Quân đội công diễn vở Sấm dậy đồng chiêm.
aa

Vở kịch tái hiện khí thế cách mạng sục sôi giai đoạn tiền khởi nghĩa, đồng thời, khắc họa vai trò nòng cốt của người nông dân vùng chiêm trũng Bắc Bộ trong thời kì này. Đồng thời, khẳng định chân lý: dân là gốc của cách mạng và độc lập, tự do là giá trị thiêng liêng nhất.

Người nông dân lam lũ, chịu nhiều áp bức, khổ cực. Ảnh:
Người nông dân là những người chịu nhiều áp bức, khổ cực. Ảnh: Nhà hát Kịch nói Quân đội

Vở kịch Sấm dậy đồng chiêm (Tác giả kịch bản: Nguyễn Kháng Chiến, Đạo diễn: NSND Lê Hùng) tái hiện cuộc đời cô Địch, hình tượng tiêu biểu cho người nông dân vùng chiêm trũng Bắc Bộ trong giai đoạn tiền khởi nghĩa.

Qua nhân vật này, tác phẩm khắc họa hành trình từ những cuộc đấu tranh tự phát, manh mún của người nông dân, đến sự giác ngộ tư tưởng cách mạng. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, họ đã trở thành lực lượng nòng cốt, cùng trí thức, tiểu tư sản và nhiều tầng lớp khác, làm nên thắng lợi vĩ đại của Cách mạng Tháng Tám 1945, mở ra kỷ nguyên độc lập, tự do cho dân tộc.

Giám đốc Nhà hát Kịch nói Quân đội, Đại tá, NSƯT Lê Thị Mai Phương cùng dàn nghệ sĩ chụp ảnh lưu niệm cùng khán giả.
Giám đốc Nhà hát Kịch nói Quân đội, Đại tá, NSƯT Lê Thị Mai Phương cùng dàn nghệ sĩ chụp ảnh lưu niệm cùng khán giả.

Không chỉ tái hiện lịch sử, vở kịch còn khắc họa sâu đậm tình đồng chí, đồng đội, tình yêu trong sáng và sự gắn bó giữa những con người chung lý tưởng. Chính niềm tin và sự hy sinh ấy đã tiếp thêm sức mạnh để họ vượt qua khổ đau, góp phần làm nên thắng lợi dân tộc.

Cũng từng là người lính kháng chiến, tác giả kịch bản Nguyễn Kháng Chiến đã mang vào tác phẩm những chi tiết thật, câu chuyện thật, tạo nên vở diễn thấm đẫm hơi thở đời sống. Hình ảnh đoàn quân khởi nghĩa trong làng chỉ có vỏn vẹn hai khẩu súng vừa chân thực vừa lay động, gợi nên sự mộc mạc nhưng kiên cường đến nao lòng.

Người nông dân cùng các tầng lớp nhân dân khác tham gia cách mạng. Ảnh: Nhà hát Kịch nói Quân đội
Người nông dân cùng các tầng lớp nhân dân khác tham gia cách mạng. Ảnh: Nhà hát Kịch nói Quân đội

Dưới bàn tay dàn dựng tài hoa của NSND Lê Hùng, từng chi tiết nhỏ đều được trau chuốt, tạo nên sự chỉn chu và có chiều sâu.

Từ phục trang đến cảnh trí, tất cả đều mộc mạc, đúng với đời sống làng quê Bắc Bộ những năm 1943, khi Việt Minh bắt đầu lớn mạnh. Hình ảnh ông đồ, người buôn rau, buôn gạo, những phận đời cơ cực… hiện lên sống động, phản ánh xã hội ngột ngạt dưới ách địa chủ, thực dân.

Bằng ngôn ngữ sân khấu giàu sức gợi, tác phẩm đã dựng lại bức tranh xã hội đói nghèo, cảnh sưu cao, thuế nặng, những trận đòn roi tàn bạo. Hiện thực khắc nghiệt ấy được tái hiện để khắc sâu ý chí vùng lên của nhân dân.

Sấm dậy đồng chiêm chính là lát cắt lịch sử sống động, đem đến cho khán giả góc nhìn chân thực và giàu sức nặng về hành trình khởi nghĩa của tầng lớp nông dân.

Hầu hết chi tiết trong kịch bản đều xuất phát từ người thật, việc thật, không bị tô hồng hay cường điệu. Tác giả kịch bản Nguyễn Kháng Chiến đã lựa chọn khắc hoạ giai đoạn tiền khởi nghĩa trong Cách mạng Tháng Tám, một giai đoạn ít được khai thác và dần bị lãng quên. Qua đó, ông muốn gửi gắm đến thế hệ hôm nay những bài học quý giá về sự gian khổ, hy sinh, từ đó, thấm thía hơn giá trị của độc lập, tự do.

Cảnh diễn đặc sắc trong vở kịch. Ảnh: Nhà hát Kịch nói Quân đội
Cảnh diễn đặc sắc trong vở kịch. Ảnh: Nhà hát Kịch nói Quân đội

Chỉ đạo nghệ thuật, Giám đốc Nhà hát Kịch nói Quân đội, Đại tá, NSƯT Lê Thị Mai Phương nhấn mạnh, vở kịch đã vượt lên trên giá trị của một tác phẩm nghệ thuật. Vở diễn không đơn thuần tái hiện quá khứ mà còn mang trong mình sứ mệnh tuyên truyền, giáo dục truyền thống yêu nước, khơi dậy niềm tự hào dân tộc, góp phần nâng cao đời sống tinh thần cho công chúng.

Đặc biệt, với thế hệ trẻ hôm nay, những người đang sống trong bối cảnh xã hội nhiều biến động, thông tin đa chiều thì tác phẩm như lời nhắc nhở sâu sắc về cội nguồn, về giá trị của độc lập, tự do.

Vở kịch là nhịp cầu nối quá khứ với hiện tại, để lịch sử không bị lãng quên, để khán giả thêm ý thức sống, làm việc và cống hiến sao cho xứng đáng với những hy sinh lớn lao của thế hệ cha anh.

Người gieo hạt phù sa nghĩa tình. Bút ký của Diệp Bần Cò

Người gieo hạt phù sa nghĩa tình. Bút ký của Diệp Bần Cò

Baovannghe.vn- Tôi về ấp Sơn Ton, xã Cù Lao Dung, thành phố Cần Thơ vào một ngày tháng tám, khi miền Tây vào giữa mùa mưa, mang theo những cơn giông bất chợt.
Làng không còn xanh bóng tre

Làng không còn xanh bóng tre

Baovannghe.vn - Trước hết, hãy thử dừng lại một chút để hiểu cho tường tận hai tiếng “làng”. Làng (thôn, bản, tổ dân phố) - không chỉ là một đơn vị cư trú đơn giản trên bản đồ.
Bộ GD&ĐT: Có thể điều chỉnh Thông tư 29

Bộ GD&ĐT: Có thể điều chỉnh Thông tư 29

Baovannghe.vn - Bộ GD&ĐT vừa có văn bản gửi một số sở GD&ĐT lấy ý kiến góp ý dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung Thông tư số 29/2024/TT-BGDĐT ngày 30/12/2024 của Bộ trưởng Bộ GDĐT (Thông tư 29) quy định về dạy thêm, học thêm.
Dàn nhạc Giao hưởng Đức biểu diễn tại Việt Nam nhân 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao

Dàn nhạc Giao hưởng Đức biểu diễn tại Việt Nam nhân 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao

Baovannghe.vn - Hướng tới kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Cộng hòa Liên bang Đức (1975 – 2025), vào hai đêm 20 và 21/12, tại Nhà hát Hồ Gươm, Hội Nhạc cổ điển Việt Nam tổ chức hòa nhạc mang tên Tấu khúc lưỡng cực – A Rhapsody of Two Worlds.
Tự ngẫu - Thơ Lại Duy Bến

Tự ngẫu - Thơ Lại Duy Bến

Baovannghe.vn- Đi/ những bước đi chỉ có thế thôi./ tôi quay lại ướm vào vết cũ