Hội thảo do Tổng cục Chính trị Quân đội Nhân dân Việt Nam chủ trì; Cục Tuyên huấn,Tổng cục Chính trị và Nhà xuất bản Quân đội Nhân dân phối hợp tổ chức.

Tới dự hội thảo có Trung tướng Trương Thiên Tô - Phó Chủ nhiệm Tổng cục chính trị; PGS.TS Lê Hải Bình, Ủy viên Dự khuyết BCH TƯ Đảng, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Trung tướng Nguyễn Văn Đức, Cục trưởng Cục Tuyên huấn, Tổng cục Chính trị Quân đội Nhân dân Việt Nam; PGS.TS Nguyễn Thế Kỷ, Phó chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương; Nhà thơ Hữu Thỉnh, nguyên Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam; Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam cùng đại diện lãnh đạo Nhà xuất bản Quân đội nhân dân, Vụ Văn hóa, văn nghệ và các nhà thơ, nhà văn, nhà lý luận phê bình văn học, nghệ thuật trong và ngoài quân đội.

Trung tướng Nguyễn Văn Đức, Cục trưởng Cục Tuyên huấn, Tổng cục Chính trị Quân đội Nhân dân Việt Nam phát biểu đề dẫn Hội thảo. Ảnh: VT

Đoàn Chủ tịch hội thảo gồm các đồng chí: Trung tướng Nguyễn Văn Đức, Cục trưởng Cục Tuyên huấn; Đại tá Phạm Văn Trường, Giám đốc - Tổng biên tập Nhà xuất bản Quân đội nhân dân; Đại tá, Nhà văn Nguyễn Bình Phương, Phó Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, Tổng biên tập Tạp chí Văn nghệ quân đội.

Phát biểu chỉ đạo hội thảo, Trung tướng Trương Thiên Tô, Phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam đánh giá rất cao nỗ lực tổ chức chặt chẽ, chu đáo hội thảo của Cục Tuyên huấn và Nhà xuất bản Quân đội nhân dân. Đặc biệt trân trọng sự quan tâm, trách nhiệm, nhiệt huyết của các đồng chí tướng lĩnh, các nhà khoa học, các văn nghệ sĩ trong và ngoài quân đội. Những tham luận tại hội thảo là kết quả của sự dày công nghiên cứu, thể hiện trách nhiệm lớn lao trước lịch sử, hiện tại và tương lai.

Trung tướng Trương Thiên Tô, Phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam phát biểu chỉ đạo. Ảnh: VT

Một số tác phẩm văn học được trưng bày tại Hội thảo

Tại hội thảo, Trung tướng Trương Thiên Tô cũng mong muốn thông qua tham luận của các đồng chí lãnh đạo, các nhà quản lý, các văn nghệ sĩ sẽ góp phần giúp chúng ta nhìn lại chặng đường nửa thế kỷ qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự quan tâm sâu sắc của Quân ủy Trung ương - Bộ Quốc phòng, của Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam, văn học, nghệ thuật trong Quân đội nói chung, về đề tài lực lượng vũ trang, chiến tranh cách mạng nói riêng đã có những thành tựu to lớn, góp phần xây dựng và phát triển nền văn học, nghệ thuật Việt Nam trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Hội thảo cũng góp phần làm rõ những giá trị và ý nghĩa của hình tượng Bộ đội Cụ Hồ trong văn học, nghệ thuật; những đóng góp to lớn của văn học, nghệ thuật về đề tài lực lượng vũ trang, chiến tranh cách mạng trong việc giáo dục truyền thống đấu tranh cách mạng cho cán bộ, chiến sĩ và nhân dân; cổ vũ động viên và phát huy tài năng, tâm huyết của các văn nghệ sĩ trong sáng tác, quảng bá các tác phẩm văn học, nghệ thuật có giá trị cao về tư tưởng, nghệ thuật góp phần bồi đắp, khơi dậy mạnh mẽ tinh thần yêu nước, tự hào dân tộc.

Bên cạnh đó, hội thảo cũng làm rõ những hạn chế, bất cập nhất là trong công tác quản lý, công tác xây dựng, phát triển đội ngũ văn nghệ sĩ… đồng thời chỉ rõ những nguyên nhân, rút ra bài học kinh nghiệm để từ đó gợi mở những chủ trương, giải pháp, hướng đi mới cho văn học, nghệ thuật về đề tài lực lượng vũ trang, chiến tranh cách mạng đến năm 2030 và những năm tiếp theo.

Nhà văn Chu Lai trình bày tham luận tại Hội thảo. Ảnh: VT

Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam trình bày tham luận. Ảnh: VT

GS.TS Đinh Xuân Dũng trình bày tham luận. Ảnh: VT

Trình bày tham luận tại hội thảo, các nhà văn: Đại tá - nhà văn Chu Lai; nhà thơ Nguyễn Quang Thiều; Giáo sư, Tiến sĩ Đinh Xuân Dũng; Tiến sĩ Ngô Phương Lan; PGS, TS Nguyễn Thế Kỷ... tiếp tục khẳng định thành quả đầy tự hào 50 năm văn học, nghệ thuật về đề tài lực lượng vũ trang, chiến tranh cách mạng sau ngày đất nước thống nhất. Đồng thời khẳng định, để làm mới hơn, hay hơn đề tài nàybản thân văn nghệ sĩ phải chủ động tìm tòi, khai thác tư liệu chiến tranh thông qua các chuyến đi thực tế về các chiến trường xưa, tìm tòi nghiên cứu các tài liệu, hiện vật lịch sử, các nhân chứng lịch sử cả hai phía, để có góc nhìn chân thực, khách quan hơn về chiến tranh.

Trước thực trạng chiến tranh đã lùi xa, đội ngũ người cầm bút qua thực tiễn chiến tranh còn lại không nhiều, tuổi đã cao, sức đã giảm, bút lực cũng không còn được như thời đỉnh cao, mà đội ngũ trẻ thì còn mỏng, yếu, không qua thực tế chiến tranh nên ít tâm huyết, mặn mà với đề tài, nhà văn Chu Lai vẫn khẳng định “Chiến tranh và người lính là đề tài lớn nhưng hầu như chưa có tác phẩm nào chạm đến đỉnh cao của nó. Nhưng thế hệ này chưa làm được thì thế hệ sau sẽ làm”.

Đề cập đến sự đổi mới, đổi mới mạnh mẽ hơn nữa trong cách viết, tiếp cận đề tài người lính, chiến tranh cách mạng, Tiến sĩ Nguyễn Thị Phương Thảo trong tham luận nghiên cứu về truyện ngắn sau năm 1975 cho biết, sự đổi mới trước hết là đổi mới trong hướng tiếp cận hiện thực khi sáng tạo văn học, nghệ thuật về chiến tranh và khám phá con người trong tính đa diện, cũng có thể nghiên cứu vận dụng sang các loại hình văn học, nghệ thuật khác. Đối với Tiến sĩ Đoàn Minh Tâm, đổi mới tư duy và bút pháp của văn học đề tài này chính là phải cởi bỏ những quan niệm phiến diện, đơn giản về chiến tranh và con người, không còn đặt nặng tính tuyên truyền mà phải nhận thức chiến tranh chân thực, sâu sắc, nhân văn hơn.

TS. Ngô Phương Lan, Chủ tịch Hiệp hội xúc tiến, phát triển điện ảnh Việt Nam, Phó trưởng Ban Lý luận phê bình Văn học, nghệ thuật, Hội đồng Lý luận Trung ương phát biểu. Ảnh; VT

Nhà văn Nguyễn Bình Phương, Phó Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, Tổng Biên tập Tạp chí Văn nghệ Quân đội phát biểu. Ảnh: VT

Khép lại hội thảo khoa học 50 năm văn học, nghệ thuật về đề tài lực lượng vũ trang, chiến tranh cách mạng sau ngày đất nước thống nhất (30/4/1975-30/4/2025); thành tựu, những vấn đề đặt ra và định hướng phát triển được BTC tổng kết đạt được những kết quả quan trọng. Đó chính là đã tiếp tục khẳng định vai trò, vị trí và sức sống mãnh liệt của văn học, nghệ thuật về đề tài lực lượng vũ trang, chiến tranh cách mạng trong nền văn học, nghệ thuật Việt Nam hiện nay; đồng thời thông qua những định hướng và giải pháp thiết thực, tin tưởng rằng, dưới sự lãnh đạo của Đảng, chính sách của Nhà nước, sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng và Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam; tham mưu đắc lực của các cơ quan chức năng, cơ quan quản lý văn học, nghệ thuật và sự tâm huyết, dấn thân, sức sáng tạo của chính đội ngũ văn nghệ sĩ, trong thời gian tới, sẽ có nhiều thành tựu mới với nhiều tác phẩm xứng tầm với những chiến công vĩ đại của dân tộc anh hùng, Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng, cũng như phản ánh đậm nét, hiệu quả hơn nữa hình ảnh Bộ đội Cụ Hồ thời kỳ mới.

Các đại biểu tham dự Hội thảo. Ảnh: VT