Sự kiện & Bình luận

Làn sóng nghệ sĩ phản đối việc sử dụng AI trái phép trong sáng tạo nghệ thuật

Hồng Vân
Đời sống
21:30 | 24/10/2024
Baovannghe.vn - Hơn 11.000 nghệ sĩ nổi tiếng trên toàn cầu đã cùng ký vào một tuyên bố cảnh báo về việc các công ty công nghệ lợi dụng các tác phẩm sáng tạo để đào tạo mô hình AI mà không có sự cho phép hay trả thù lao cho người sáng tạo. Những tên tuổi lớn như Bjorn Ulvaeus của nhóm ABBA, nữ diễn viên Julianne Moore, nhà văn đoạt giải Nobel Văn học Kazuo Ishiguro, và ca sĩ Thom Yorke của Radiohead đều đồng lòng lên tiếng phản đối.
aa

Cảnh báo từ các nghệ sĩ nổi tiếng

Tuyên bố nhấn mạnh rằng việc sử dụng trái phép tác phẩm sáng tạo là "mối đe dọa nghiêm trọng và bất công" đối với sinh kế của những người nghệ sĩ và tác giả. Họ khẳng định:
"Việc biến những tác phẩm này thành 'dữ liệu đào tạo' không chỉ phi nhân tính hóa mà còn coi thường giá trị sáng tạo của con người."

Trong nhiều lĩnh vực sáng tạo như âm nhạc, văn học, điện ảnh, và sân khấu, các công ty công nghệ đã thu thập tác phẩm có bản quyền để huấn luyện AI mà không xin phép hoặc bồi thường cho tác giả. Nhà soạn nhạc Ed Newton-Rex, người từng làm việc tại Stability AI và hiện là một trong những người soạn thảo tuyên bố này, cho biết các công ty AI chi hàng triệu đô la cho kỹ sư và máy tính nhưng lại mong muốn khai thác miễn phí nội dung từ người sáng tạo.

Sự phát triển của AI đã gây ra những thay đổi lớn trong ngành giải trí. Hollywood đã sử dụng AI để tái hiện các ngôi sao quá cố dưới dạng kỹ thuật số và tạo cảnh nền phim bằng nhân vật ảo, thay thế diễn viên thật. Tình trạng này khiến các nghệ sĩ lo lắng về việc liệu công sức và cảm xúc của họ có bị thay thế bởi máy móc vô cảm.

Trong giới văn học và âm nhạc, những tên tuổi lớn như John Grisham, Jodi Picoult, George RR Martin và Robert Smith (The Cure) đã kiện các công ty AI như OpenAI vì vi phạm bản quyền, cáo buộc họ sử dụng tác phẩm của mình để đào tạo mô hình mà không có sự đồng ý.

Làn sóng nghệ sĩ phản đối việc sử dụng AI trái phép trong sáng tạo nghệ thuật
Việc sử dụng trái phép tác phẩm sáng tạo là "mối đe dọa nghiêm trọng và bất công" đối với sinh kế của những người nghệ sĩ và tác giả. Ảnh: techopedia.

Kêu gọi bảo vệ quyền lợi người sáng tạo

Một dự luật về an toàn AI tại California từng nhận được sự ủng hộ của các nghệ sĩ như Pedro Pascal, Jane Fonda, và Mark Hamill, nhưng đã bị Thống đốc Gavin Newsom phủ quyết. Trong khi đó, một số nghệ sĩ khác chọn con đường hợp tác với AI. Meta, công ty mẹ của Facebook, gần đây đã hợp tác với diễn viên Casey Affleck và hãng phim Blumhouse để thử nghiệm phần mềm làm phim AI.

Newton-Rex cũng cảnh báo về rủi ro khi chính phủ Anh đề xuất một cơ chế "từ chối" mặc định cho phép các công ty AI sử dụng nội dung của nghệ sĩ trừ khi họ chủ động yêu cầu không tham gia. Ông cho rằng cách tiếp cận này không công bằng vì hầu hết người sáng tạo không biết hoặc không kịp thời phản hồi với các thông báo từ chối tham gia.

Tuyên bố đã nhận được sự ủng hộ từ nhiều tổ chức lớn như Liên đoàn Âm nhạc Hoa Kỳ, công đoàn diễn viên SAG-AFTRA, Universal Music Group. Những người ký tên khẳng định rằng nếu không có biện pháp bảo vệ kịp thời, AI có thể gây tổn hại nghiêm trọng đến ngành công nghiệp sáng tạo, nơi cảm xúc, tài năng, và nỗ lực của con người luôn là nền tảng cốt lõi.

Kết thúc tuyên bố, các nghệ sĩ nhấn mạnh rằng họ không chống lại công nghệ, nhưng AI phải được triển khai một cách tôn trọng và hợp pháp, đảm bảo quyền lợi của người sáng tạo được bảo vệ.

Bình luận

avatar-comment
Nên làm gì để phát triển văn hóa hiện nay?

Nên làm gì để phát triển văn hóa hiện nay?

Baovannghe.vn - Để phát triển văn hóa nước ta hiện nay, theo tôi, nên chú ý các vấn đề sau đây: hiểu rõ và đánh giá đúng thực trạng văn hóa hiện nay; tiếp tục nghiên cứu để xác định đặc điểm, chỗ mạnh và cả chỗ yếu của truyền thống văn hóa Việt Nam; quan điểm xây dựng văn hóa trong thời đại mới; những bình diện nào của văn hóa cần quan tâm xây dựng.
Đường dẫn - Thơ Đoàn Mạnh Phương

Đường dẫn - Thơ Đoàn Mạnh Phương

Baovannghe.vn- Giữa cái cần và cái đủ. Giữa lặng im và ồn ĩ/ Ngay ngắn thở trong một thế giới nghiêng, sự tương thích của ý nghĩ, sự gắng gượng của âm thầm trải nghiệm
10 thí sinh xuất sắc giành giải "Tài năng piano toàn quốc 2025"

10 thí sinh xuất sắc giành giải "Tài năng piano toàn quốc 2025"

Baovannghe.vn - Đêm Chung kết và lễ trao giải Festival Piano Talent toàn quốc 2025 diễn ra tại Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam tối 30/3 với 10 gương mặt tài năng xuất sắc
Bên những dòng sông. Tản văn của Lê Quốc Hán

Bên những dòng sông. Tản văn của Lê Quốc Hán

Baovannghe.vn - Nếu tuổi thơ tôi êm đềm như dòng sông khi xuân sang thì tuổi thanh xuân lại dữ dội như mùa lũ lụt tràn về. Rồi bỗng có phép mầu, tất cả đã đổi thay...
Diễn ngôn hộ pháp trong tiếp nhận văn học đương đại

Diễn ngôn hộ pháp trong tiếp nhận văn học đương đại

Trong môi trường văn học đương đại ở Việt Nam, thì sự đa dạng trong tiếp nhận và phê bình văn chương được xem là chỉ dấu của một đời sống văn học/học thuật, việc một tác phẩm tạo ra tranh luận đa chiều là điều hết sức cần thiết, và khi tác phẩm tạo ra được tranh luận cũng chính là lúc tác phẩm đang thể hiện sức sống. Trường ca Lò Mổ của nhà thơ Nguyễn Quang Thiều là một ví dụ điển hình. Ngay từ khi ra mắt, tác phẩm đã gợi nên những phản ứng đa chiều từ công chúng lẫn giới phê bình.