Sinh năm 1954 tại thị trấn Gyula, gần biên giới Romania, László Krasznahorkai gây tiếng vang từ rất sớm với tiểu thuyết đầu tay Sátántangó (1985), khắc họa một cộng đồng kiệt quệ trên nông trang tập thể đang tan rã trước khi chủ nghĩa cộng sản sụp đổ. Tác phẩm nhanh chóng trở thành hiện tượng văn học tại Hungary và được chuyển thể thành bộ phim dài 7 tiếng nổi tiếng của đạo diễn Béla Tarr vào năm 1994.
![]() |
| Nhà văn Hungary László Krasznahorkai là chủ nhân Giải Nobel Văn chương 2025. Ảnh: Nobelprize |
Tên tuổi của ông tiếp tục được khẳng định khi nhà phê bình Mỹ Susan Sontag gọi ông là “bậc thầy của tận thế trong văn chương đương đại”, sau khi đọc Az ellenállás melankóliája (The Melancholy of Resistance, 1989) - cuốn tiểu thuyết miêu tả một thị trấn miền núi Carpath nhấn chìm trong hỗn loạn bởi sự xuất hiện của một gánh xiếc kỳ dị mang theo xác một con cá voi khổng lồ.
Các tác phẩm quan trọng tiếp theo như War & War (1999), bản dịch tiếng Việt Chiến tranh và chiến tranh, Baron Wenckheim’s Homecoming (2016) hay mới đây là Herscht 07769 (2021) tiếp tục mở rộng thế giới văn chương của Krasznahorkai, nơi điểm giao nhau giữa ác mộng tập thể, u mặc Đông Âu và yếu tố thần bí mang màu sắc tôn giáo.
Bên cạnh dòng tiểu thuyết “khải huyền” với cấu trúc câu văn dài bất tận, phong cách đặc trưng khiến giới phê bình coi ông là “hậu duệ tinh thần của Kafka và Thomas Bernhard”, Krasznahorkai còn hướng sang phương Đông với những tác phẩm mang âm hưởng chiêm niệm, chịu ảnh hưởng từ các chuyến đi Nhật Bản và Trung Quốc, như Északról hegy, Délről tó… (A Mountain to the North, a Lake to the South, 2003) hay tuyển truyện Seiobo járt odalent (Seiobo There Below, 2008).
![]() |
| Sách của László Krasznahorkai được xuất bản tại Việt Nam. |
Không chỉ là tiểu thuyết gia, ông còn là đồng tác giả kịch bản của nhiều bộ phim nghệ thuật nổi bật, trong đó có Werckmeister Harmonies (2000) và The Turin Horse (2011), đều do Béla Tarr đạo diễn.
Giải Nobel Văn chương 2025 vì thế được đánh giá là một sự ghi nhận cho dòng văn chương hậu Đông Âu với chiều sâu triết học và sức chi phối mang tính khải huyền, nơi cái hỗn loạn, cái đẹp và cái bất khả tri va chạm vào nhau trong cấu trúc văn xuôi u uẩn, không ngừng xoáy sâu vào tâm trí con người.