Là dòng dõi hoàng tộc, chút ngoại của Minh Mạng, vị vua liêm chính, vì nước vì dân bậc nhất triều Nguyễn, cháu nội Đạm Phương nữ sử, nữ nhà văn, nhà báo tiên phong đấu tranh cho dân chủ, nữ quyền đầu thế kỷ 20, con trai của nhà lý luận nghệ thuật vị nhân sinh tiền bối Hải Triều, tư tưởng yêu nước thân dân có lẽ đã thấm sâu trong máu huyết Nguyễn Khoa Điềm từ trong bụng mẹ. Ông từng nói về truyền thống tốt đẹp của gia tộc
