Sự kiện & Bình luận

Ghi nhận vai trò lãnh đạo của Việt Nam trong kiểm soát các sản phẩm thuốc lá mới

Việt Thắng
Tin 24 giờ 14:04 | 24/06/2025
Baovannghe.vn - Hội nghị Thế giới về Kiểm soát Thuốc lá năm 2025 đã diễn ra từ ngày 23 đến 25/6 tại Dublin, Ireland, quy tụ hàng trăm đại biểu từ chính phủ các nước, tổ chức y tế, viện nghiên cứu và xã hội dân sự trên toàn cầu.
aa

Đây là sự kiện thường niên do Liên minh Quốc tế Chống Lao và Bệnh Phổi (The Union) tổ chức, với sự đồng hành của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) Chính phủ Ireland và Quỹ Bloomberg Philanthropies. Trong bối cảnh nhiều quốc gia đang đối mặt với việc cắt giảm ngân sách y tế công và sự mở rộng chiến lược tiếp thị của ngành công nghiệp thuốc lá, hội nghị năm nay tập trung vào các giải pháp đảm bảo nguồn tài chính bền vững nhằm thúc đẩy việc thực hiện hiệu quả Công ước Khung về Kiểm soát Thuốc lá (FCTC) của WHO.

Ghi nhận vai trò lãnh đạo của Việt Nam trong kiểm soát các sản phẩm thuốc lá mới
Hội nghị Thế giới về Kiểm soát Thuốc lá năm 2025 diễn ra từ ngày 23 đến 25/6 tại Dublin, Ireland. Ảnh: Quỹ PCTH của thuốc lá - Bộ Y tế

Tại hội nghị, WHO và các đối tác quốc tế nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tăng cường nguồn tài chính của mỗi nước để duy trì các chương trình kiểm soát thuốc lá trong dài hạn, đặc biệt tại các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình – nơi phần lớn các chương trình còn phụ thuộc vào viện trợ quốc tế và đối mặt với tình trạng thiếu hụt ngân sách nghiêm trọng. Dù chi phí thực hiện các chương trình kiểm soát thuốc lá không cao, song hiệu quả mang lại lại rất lớn về mặt sức khỏe cộng đồng và kinh tế. Năm 2017, mức chi tiêu trung bình cho kiểm soát thuốc lá chỉ đạt 0,01 USD/người tại các quốc gia thu nhập trung bình, và 0,0048 USD/người tại các quốc gia thu nhập thấp. Nhằm giải quyết vấn đề này, Công ước FCTC kêu gọi các chính phủ tăng đầu tư tài chính trong nước. Đây được xem là nền tảng để duy trì tính bền vững, giảm gánh nặng bệnh tật, tiết kiệm chi phí điều trị và hướng tới một xã hội khỏe mạnh, phát triển.

Trong khuôn khổ phiên thảo luận chuyên đề về tài chính bền vững, Việt Nam đã chia sẻ bài học kinh nghiệm về thiết lập và vận hành cơ chế tài chính ổn định cho công tác phòng, chống tác hại thuốc lá (PCTHTL). Bà Phan Thị Hải – Phó Giám đốc Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá – nhấn mạnh vai trò quan trọng của cam kết chính trị mạnh mẽ từ Đảng, Quốc hội và Chính phủ Việt Nam đối với công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá và bảo vệ sức khỏe nhân dân. Từ nền tảng đó, Việt Nam đã ban hành Luật PCTHTL và thành lập Quỹ Phòng, chống tác hại thuốc lá vào năm 2013. Quỹ được tài trợ bằng nguồn đóng góp bắt buộc từ các doanh nghiệp sản xuất và nhập khẩu các sản phẩm thuốc lá.

Toàn cảnh Hội nghị Ảnh: Quỹ PCTH của thuốc lá - Bộ Y tế
Toàn cảnh Hội nghị. Ảnh: Quỹ PCTH của thuốc lá - Bộ Y tế

Bên cạnh cơ chế tài chính, mô hình quản lý Quỹ cũng được đánh giá cao nhờ tính đa ngành, minh bạch và dựa trên bằng chứng. Quỹ do Bộ Y tế chủ trì và có sự tham gia của nhiều bộ, ngành khác, hoạt động theo nguyên tắc cấp kinh phí dựa trên kết quả đầu ra. Các quy trình lựa chọn, lập kế hoạch, giám sát và đánh giá đều được thực hiện công khai, khoa học, với các chương trình được xây dựng và triển khai dựa trên dữ liệu tin cậy và bằng chứng thực tiễn. Nhờ cách tiếp cận này, Việt Nam đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận: tỷ lệ hút thuốc ở người trưởng thành giảm từ 23,8% (2010) xuống còn 20,8% (2021); tỷ lệ tiếp xúc với khói thuốc thụ động giảm từ 73,1% xuống còn 45,6%; Quốc hội đã thông qua Nghị quyết 173/2024/QH15, chính thức cấm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và các sản phẩm gây nghiện mới kể từ năm 2025; đồng thời, vào tháng 6/2025, Quốc hội tiếp tục thông qua Luật sửa đổi thuế tiêu thụ đặc biệt, thiết lập hệ thống thuế hỗn hợp và lộ trình tăng thuế thuốc lá đến năm 2031. Đặc biệt, WHO đã trao tặng Bộ Y tế Việt Nam Giải thưởng Ngày Thế giới Không thuốc lá 2025 để ghi nhận vai trò lãnh đạo trong kiểm soát các sản phẩm thuốc lá mới.

Các chuyên gia tại hội nghị một lần nữa khẳng định: đầu tư vào kiểm soát thuốc lá là một trong những chiến lược y tế và kinh tế hiệu quả nhất. Trong giai đoạn nguồn lực y tế công đang chịu nhiều áp lực, việc xây dựng cơ chế tài chính nội địa bền vững không chỉ là yêu cầu cấp thiết, mà còn là điều kiện tiên quyết để bảo vệ sức khỏe cộng đồng và phát triển bền vững.

Nguồn Quỹ PCTH của thuốc lá - Bộ Y tế

Lai Châu có thêm 4 Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia năm 2025

Lai Châu có thêm 4 Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia năm 2025

Baovannghe.vn - Sáng 14/7, tại xã Khổng Lào, tỉnh Lai Châu đã tổ chức công bố Quyết định và trao chứng nhận Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia năm 2025.
Việt Nam gặt hái nhiều thành công tại Liên hoan Nghệ thuật châu Á lần thứ 12

Việt Nam gặt hái nhiều thành công tại Liên hoan Nghệ thuật châu Á lần thứ 12

Baovannghe.vn - Liên hoan Nghệ thuật châu Á lần thứ 12 diễn ra tại Singapore từ ngày 11 đến hết ngày 20/07/2025, với hơn 2.000 thí sinh từ 14 quốc gia khác nhau ở khu vực Châu Á – Thái Bình dương tham dự và tranh tài.
Loài hoa để nhớ, để thương

Loài hoa để nhớ, để thương

Baovannghe.vn - Một ngày đầu hạ, tôi mở vội cửa sổ lớp học để bắt đầu những tiết dạy ôn tập cho học sinh. Bất giác, nhìn thấy mấy đoá hoa bằng lăng tím ngát. Giữa cái nắng oi ả phương Nam, sắc tím của hoa bằng lăng nổi bật giữa những kẽ lá xanh, khẽ khàng rung rinh theo gió.
Bài thơ "Một giọt người" của Văn Thùy

Bài thơ "Một giọt người" của Văn Thùy

Baovannghe.vn - Bên cạnh những bài lục bát tài hoa lúng liếng giễu nhại rất đặc trưng, Văn Thùy cũng có những ngậm ngùi lắng đọng nao lòng. “Một giọt người”, thi phẩm thấm đẫm tình đời, tiêu biểu cho phía lắng đọng ấy.
Xây dựng phương án chỉnh sửa SGK sau sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh

Xây dựng phương án chỉnh sửa SGK sau sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh

Baovannghe.vn - Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam tổ chức Hội nghị công tác năm 2025, tập trung thảo luận định hướng sửa đổi sách giáo khoa (SGK) sau sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh.