Ủy ban Nobel Na Uy vừa chính thức công bố quyết định trao Giải Nobel Hòa bình năm 2025 cho bà Maria Corina Machado, khi đã chiến đấu không mệt mỏi trong việc thúc đẩy các quyền dân chủ cho người dân Venezuela. Ủy ban Nobel Na Uy ghi nhận, đây là cuộc đấu tranh kiên định nhằm đạt được một quá trình chuyển đổi hòa bình, công bằng từ chế độ độc tài sang nền dân chủ.

Bà Maria Corina Machado là người dẫn đầu phong trào dân chủ tại Venezuela và được đánh giá là một trong những biểu tượng phi thường nhất về lòng dũng cảm ở khu vực Mỹ Latinh trong những năm gần đây.

Bà Maria Corina Machado là người dẫn đầu phong trào dân chủ tại Venezuela và được đánh giá là một trong những biểu tượng phi thường nhất về lòng dũng cảm ở khu vực Mỹ Latinh trong những năm gần đây.

Trong cuộc đấu tranh đòi quyền dân chủ, Bà Machado nổi lên như một nhân vật quan trọng, có khả năng thống nhất một phe đối lập từng bị chia rẽ sâu sắc. Họ đã tìm thấy tiếng nói chung trong yêu cầu về các cuộc bầu cử tự do và một chính phủ đại diện. Điều này thể hiện cốt lõi của dân chủ: ý chí chung để bảo vệ các nguyên tắc cai trị của nhân dân, bất chấp những bất đồng quan điểm.

Trước đó, Venezuela đã chuyển mình từ một quốc gia tương đối thịnh vượng thành một nhà nước độc đoán, hiện đang phải chịu đựng một cuộc khủng hoảng kinh tế và nhân đạo sâu sắc. Phần lớn người dân Venezuela sống trong cảnh nghèo đói cùng cực với gần 8 triệu người phải rời bỏ đất nước tìm kiếm sự sống mới.

Với gần hai thập kỷ kiên trì đấu tranh đòi quyền dân chủ, bà Machado với tư cách là người sáng lập tổ chức Súmate - một tổ chức hoạt động vì phát triển dân chủ - đã đứng lên đấu tranh cho các cuộc bầu cử tự do và công bằng từ năm 2002, với những khẳng định: “Đó là sự lựa chọn giữa lá phiếu thay vì viên đạn”. Trong các hoạt động chính trị sau đó, bà Machado luôn lên tiếng ủng hộ nền độc lập tư pháp, nhân quyền và sự đại diện của người dân. Bà đã dành nhiều năm kiên trì làm việc vì sự tự do của người dân Venezuela.

Trước cuộc bầu cử năm 2024, bà Machado là ứng cử viên tổng thống của phe đối lập, nhưng đáng tiếc chính quyền đã cấm tư cách tranh cử của bà. Để thực hiện ước mơ về một nền dân chủ, bà đã ủng hộ ông Edmundo Gonzalez Urrutia - đại diện của một chính đảng khác cũng có tư tưởng tiến bộ về nền dân chủ. Bà đã huy động hàng trăm ngàn tình nguyện viên, tổ chức đào tạo, giúp họ vượt qua ranh giới của sự khác biệt tôn giao để trở thành những quan sát viên, nhằm đảm bảo một cuộc bầu cử minh bạch và công bằng. Cùng với các tình nguyện viên, công dân khắp cả nước đã canh giữ các điểm bỏ phiếu, bất chấp nguy cơ bị quấy rối, bắt giữ và tra tấn. Những nỗ lực của phe đối lập, cả trước và trong cuộc bầu cử, đều mang tính đổi mới, can đảm, ôn hòa và dân chủ.

Họ đã nhận được sự ủng hộ quốc tế khi các nhà lãnh đạo công bố số liệu kiểm phiếu thu thập được từ các khu vực bầu cử, cho thấy phe đối lập đã thắng với một khoảng cách rõ ràng. Tuy nhiên, chế độ cầm quyền đã từ chối chấp nhận kết quả bầu cử và tiếp tục giữ quyền lực.

Chính vì vậy, cuộc sống của bà Machado luôn trong tình trạng nguy hiểm. Song bất chấp những lời đe dọa nghiêm trọng đến tính mạng, bà vẫn kiên quyết ở lại đất nước. Sự lựa chọn của bà đã truyền cảm hứng cho hàng triệu người dân Venezuela.

Lý giải cho quyết định trao giải Nobel vì Hòa Bình cho Machado, Ủy ban Nobel Na Uy cho biết, khi các chế độ độc tài nắm quyền, điều quan trọng là phải công nhận những người bảo vệ tự do dũng cảm dám đứng lên và kháng cự.

Hành trình đấu tranh không mệt mỏi của bà Maria Corina Machado nhằm đòi lại quyền dân chủ cho người dân Venezuela đã được ghi nhận qua Giải Nobel Hòa bình 2025