Trên đường đưa đoàn nhà văn của Tạp chí Văn nghệ Quân đội và Hội Nhà văn Việt Nam đến thăm cột mốc ba biên, (cột mốc biên giới Việt Nam – Campuchia – Lào) Thiếu tá Đặng Văn Thiết, Trợ lý chính trị, Chủ tịch Công đoàn cơ sở Công ty 732 giới thiệu khu vực vườn cây cao su của đơn vị, mà trước khi khai hoang trồng mới đã phải nhờ công binh rà phá bom mìn. Theo anh Thiết, địa bàn đứng chân của Công ty 732 còn sót lại rất nhiều bom mìn, những di họa chiến tranh. Trong quá trình khai hoang trồng mới cao su, cà phê, lúa nước… nhiều công nhân đã gặp tai nạn vì bom mìn, con em của công nhân nhặt được đạn về nghịch, bị thương cũng không hiếm. Không chỉ bị nạn trực tiếp từ bom mìn, nhiều cháu còn chịu di chứng của chiến tranh, hoàn cảnh rất thương tâm.

Thiếu tá Đặng Văn Thiết cũng chia sẻ, Công đoàn cơ sở mà anh đang làm Chủ tịch hiện có gần 900 đoàn viên với 13 công đoàn bộ phận. Có tới gần 80 % công nhân, người lao động làm việc nặng nhọc, độc hại. Chính vì thế, tổ chức Công đoàn ở đây rất đặc biệt, không chỉ thực hiện nhiệm vụ chăm lo quyền và lợi ích hợp pháp cho người lao động (quyền đó được thể hiện trong thỏa ước lao động tập thể, được kí kết giữa Công đoàn cơ sở và Giám đốc Công ty hằng năm) mà còn đưa ra những điều khoản có lợi cho người lao động và những điểm hơn so với bộ Luật lao động hiện hành.

Ban Giám đốc Công ty TNHH MTV 732/ Binh đoàn 15/ Bộ Quốc phòng thăm và tặng quà già làng A Sem thôn Giăng Lố II, xã Sa Loong, huyện Ngọc Hồi, tỉnh Kon Tum. Ảnh: Thanh Thúy

Cuối tháng 11 năm 2024, đất trời Tây Nguyên vẫn vàng rực dã quỳ. Thời điểm ấy, Công ty 732 cũng vừa kỉ niệm 51 năm ngày thành lập (20/11/1973 – 20/11/2024). Đây là đơn vị anh hùng, được Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam kí quyết định tặng danh hiệu Anh hùng Lao động năm 2008.

Sau chiến thắng Đăk Tô - Tân Cảnh và Pleikần mùa khô năm 1972 quân và dân ta đã giải phóng một vùng rộng lớn của tỉnh Kon Tum. Để bảo vệ vùng đất mới giải phóng và xây dựng căn cứ hậu cần, sản xuất lương thực, thực phẩm cho mặt trận B3 và chiến trường Miền Nam. Ngày 20/11/1973, Bộ tư lệnh Quân khu 5 quyết định thành lập Trung đoàn 732 (là tiền thân của Công ty TNHH MTV 732 hiện nay) thuộc Đoàn 773 đứng chân trên địa bàn Ngã ba Biên giới Việt Nam - Lào - Campuchia nơi có đường chiến dịch Đông Trường Sơn - con đường huyết mạch để đưa bộ đội, vận chuyển lương thực, thực phẩm, vũ khí vào mặt trận phía Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của dân tộc.

Công ty thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội gắn với quốc phòng an ninh trên địa bàn 31 thôn làng thuộc 4 xã Đăk Kan, SaLoong, Đăk Sú và xã Rờ Kơi, thuộc 2 huyện Ngọc Hồi và Sa Thầy tỉnh Kon Tum, có đường biên giới dài 40km giáp Lào và Campuchia, với diện tích tự nhiên là hơn 30.000 ha, trên 6.300 hộ gia đình (trong đó người dân tộc thiểu số chiếm 66% tổng số hộ dân), với 15 dân tộc anh em cùng chung sống. Người dân tộc thiểu số chiếm 67% quân số toàn đơn vị.

Các dân tộc thiểu số nơi đây phần lớn còn giữ nhiều hủ tục lạc hậu, khó tiếp cận, khó chia sẻ. Chính vì thế, những cán bộ Công ty trong quá trình làm việc, phát triển kinh tế, luôn phải thực hiện công tác dân vận thật khéo, để làm sao người dân tộc tại chỗ vừa tham gia với Công ty phát triển kinh tế gia đình, địa phương, vừa tiến bộ trong tư duy, lối sống.

Một trong những vấn đề nổi cộm trong công tác dân vận và Công đoàn của Công ty những năm qua là tà đạo Hà Mòn đã ảnh hưởng trực tiếp đến một bộ phận công nhân của Công ty. Đầu những năm 2000, đạo Hà Mòn manh nha rồi âm thầm phát triển mạnh mẽ, lan rộng trên khắp một địa bàn rộng lớn. Tín đồ của đạo Hà Mòn được tuyên truyền là không làm mà cũng có ăn, nên những người theo đạo đều bỏ việc, bê trễ, ảnh hưởng rất lớn đến đời sống của chính họ. Cho đến vài năm gần đây, tà đạo Hà Mòn vẫn lén lút hoạt động, lôi kéo bà con nhân dân, người dân tộc thiểu số tụ tập truyền đạo trái phép, bỏ bê việc làm.

Theo Thiếu tá Đặng Văn Thiết, nhận định được tính chất phức tạp của đạo Hà Mòn tại địa phương, cấp ủy, chính quyền các cấp tỉnh Kon Tum đã ra sức triển khai nhiều biện pháp, công tác đấu tranh, xóa bỏ tà đạo Hà Mòn. Trong đó, phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, phối hợp các chức sắc tôn giáo, người có uy tín trong buôn làng cùng tham gia công tác tuyên truyền, giáo dục, vận động quần chúng từ bỏ tà đạo, trở về với cuộc sống đời thường. Riêng với những công nhân của mình, Công ty 732 chủ trương tuyên truyền họ bỏ tà đạo và vẫn tạo điều kiện để họ được làm việc như trước đây. Được biết, một trong những đặc điểm của tà đạo này là hoạt động khép kín, quá trình đấu tranh tuyên truyền người dân từ bỏ tà đạo là một nội dung hết sức gian nan.

Với những công nhân từng theo tà đạo, Công đoàn Công ty tham mưu với Ban Giám đốc giải quyết cho người lao động một số chế độ chính sách đảm bảo cho họ yên tâm công tác. Đặc biệt, tuyên truyền vận động người lao động trong đơn vị không kì thị họ.

Ông A Sem, già làng thôn Giăng Lố II, xã Sa Loong chia sẻ: giai đoạn tà đạo hoành hành, ông tham gia công tác dân vận, tuyên truyền đặc biệt, rất gian nan vất vả. Có trường hợp phải vận động, tuyên truyền rất lâu. Khi anh ta trở về, mọi người mới biết, anh ta không hề trốn ở đâu xa xôi trong rừng, mà ngay gần nhà, được người thân bao che rất tinh vi. Thật may, anh ta đã nhận ra sai lầm và từ bỏ tà đạo, trở về với đời thường.

Để người lao động yên tâm sản xuất, gắn bó với công ty, với địa bàn, Đảng ủy, Ban Giám đốc công ty hết sức quan tâm nâng cao đời sống cho người lao động. Trong bất cứ hoàn cảnh nào, Đảng ủy, Ban Giám đốc công ty luôn vận dụng mọi khả năng để tạo cho người lao động có cuộc sống tốt nhất trong điều kiện có thể. Đó là chăm lo về nhà ở, khám chữa bệnh, học hành, tìm mọi biện pháp để tăng thu nhập, tạo điểu kiện có đất đai canh tác, xây dựng nhà cửa…, đảm bảo hài hòa lợi ích của nhà nước, của công ty và người lao động… Như thiếu tá Đặng Văn Thiết đã chia sẻ, ở 732, các chế độ chính sách cho công nhân đều cao hơn so với quy định của Bộ luật lao động. Tết đến, Ban giám đốc có tặng quà và thăm hỏi từng gia đình công nhân.

Ngoài những ngày lễ theo quy định của nhà nước thì công ty cũng có những ngày lễ riêng, ngày đặc biệt, để thăm hỏi động viên người lao động. Trường hợp công nhân có hoàn cảnh khó khăn hơn thì thăm hỏi khi giáp hạt. Trường hợp khó khăn hơn nữa, như công nhân, người thân của họ đau ốm thì quyên góp ủng hộ (một trường hợp gần đây là cháu nhỏ con gia đình công nhân phải phẫu thuật tim), thăm, tặng quà cho các cháu khuyết tật. Đặc biệt, Công đoàn cơ sở Công ty 732 còn có nhiều sáng tạo trong phong trào tổ chức thi đua nhằm tạo môi trường, động lực mới để cổ vũ, động viên người lao động, như phong trào “Lao động giỏi, lao động sáng tạo”, “Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí”, “Gia đình công nhân kiểu mẫu”, “Luyện tay nghề - Thi thợ giỏi”…

...Ngắm nhìn những thành tựu trong 51 năm qua được trưng bày tại “Nhà truyền thống” của công ty 732, chúng tôi không khỏi bồi hồi xúc động. Được ra đời trong những năm chiến tranh còn khốc liệt, mỗi hiện vật, từ chiếc bình tông, cặp lồng chiến sĩ, những bức thư mà những người công nhân trẻ gửi cha mẹ, anh em, người yêu nơi quê nhà đến những giấy khen, bằng khen đã chứng minh thành quả đầy nỗ lực, kiên trì phấn đấu của tập thể cán bộ, chiến sĩ, công nhân viên, người lao động nơi đây.

Hơn nửa thế kỉ bám trụ ở Ngã ba Đông Dương, mồ hôi, công sức của các thế hệ cán bộ, chiến sĩ, người lao động từ Trung Đoàn 732, đến Nông trường 732 và Công ty 732 ngày nay như một chú rồng xanh thần thông đã biến vùng đất khô cằn, đầy di họa chiến tranh thành vùng đất xanh, tràn trề sự sống, hình thành nên những thôn làng trù phú, những cư dân đông đúc, sống cuộc sống yên bình, hạnh phúc.

An Cư | Báo Văn nghệ