Từ những em nhỏ, các bạn trẻ GenZ cho tới các cụ ông cụ bà - những cựu chiến binh trở lại với cuộc sống thời bình - đều trở nên quen thuộc với giai điệu ngọt ngào gần gũi này. Riêng với nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung, tự nhận mình là người dễ xúc động nhưng không dễ dao động, anh phải mất rất nhiều đêm mới hoàn thiện phần lời bài hát và miêu tả hành trình này như một “cuộc chiến tâm lý” để tìm ra điểm cân bằng khi sáng tác.
"Tự hào”, “xúc động”, “biết ơn” hay “trân trọng”… là những tâm trạng hầu như ai cũng đều cảm thấy khi nghe bài hát này. Nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung - “cha đẻ” của “Viết tiếp câu chuyện hoà bình” xúc động kể rằng anh sáng tác bài hát này bằng tất cả sự tri ân và những tình cảm sâu sắc nhất để gửi tặng những thế hệ cha ông đi trước đã không tiếc máu xương, hi sinh vì thống nhất, độc lập dân tộc. Ý tưởng được nhạc sĩ ấp ủ một thời gian dài và cũng phải chờ đợi rất lâu mới có đủ “thiên thời - địa lợi - nhân hoà” để làm nên kỳ tích.
Khởi đầu sự nghiệp từ những năm 2000 và từng rất thành công với các ca khúc về chủ đề tình yêu đôi lứa như “Chiếc khăn gió ấm”, “Đêm trăng tình yêu”…, Nguyễn Văn Chung tiếp tục thử thách bản thân ở mảng ca khúc chủ đề gia đình - thiếu nhi. Bằng những trải nghiệm cá nhân cùng những câu chuyện ngọt ngào thấm đẫm cảm xúc được chuyển vào từng lời ca và giai điệu, nhạc sĩ tiếp tục gặt hái thành tựu nổi bật với “Nhật ký của mẹ” hay “Cha và con gái”. Năm 2020 Tổ chức kỷ lục Việt Nam ghi nhận anh là Nhạc sĩ trẻ sáng tác nhiều ca khúc thiếu nhi nhất Việt Nam với kho tàng 300 bài hát.
Tất cả thành tựu này trở thành nền móng và niềm tin thôi thúc nhạc sĩ sinh năm 1983 vượt ra khỏi vùng an toàn để đến với một hướng đi mới, đó là sáng tác những ca khúc về chủ đề tình yêu quê hương đất nước. Mong muốn ấp ủ là vậy, nhưng lúc bắt tay vào việc mới thực sự khó khăn bởi đặc thù của dòng nhạc này vốn rất kén ca sĩ thể hiện. “Thông thường những ca khúc về chủ đề tình yêu sẽ hợp với thị hiếu của khán giả đại chúng, ca sĩ cũng ưa thích hơn do mua bản quyền xong họ dễ dàng đi diễn và viral trên mạng xã hội. Còn với những bài hát chủ đề về quê hương - đất nước, tôi buộc phải tìm người cùng chung chí hướng mới có thể hiện thực hoá ý tưởng”, nhạc sĩ bộc bạch.
|
Ca sĩ Nguyễn Duyên Quỳnh đến với dự án này của Nguyễn Văn Chung cũng như cái duyên khi cô có bố là cựu chiến binh và bản thân cũng mang trong lòng mong muốn được làm một album để tri ân, dành tặng bố cùng những người đồng đội. Chính những câu chuyện về một thời khói lửa khốc liệt mà Duyên Quỳnh được nghe từ bố đã truyền thêm nhiều cảm hứng cho nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung chấp bút viết nên tác phẩm âm nhạc nổi tiếng này. “Quỳnh từng chứng kiến nhiều hình ảnh đau lòng từ di chứng của chiến tranh. Có những người lính trở về đã mất đôi tay, đôi chân…, có người vẫn còn găm mảnh đạn trên vai. Lắng nghe câu chuyện của Quỳnh, cùng với những cảm xúc riêng mà tôi trải qua trong những chuyến về nguồn, thăm nhà tù Côn Đảo hay các khu di tích, đài tưởng niệm…, từ đó chắt lọc để sáng tác bài hát ‘Viết tiếp câu chuyện hoà bình’”, nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung kể. Nhạc sĩ cho biết thêm: anh cảm thấy mãn nguyện và trân quý vì tìm được một ca sĩ thể hiện chính xác dụng ý của ca khúc tới vậy. Theo anh, Duyên Quỳnh là người có năng lực vì được đào tạo bài bản từ nhạc viện, lại có kinh nghiệm hát bè. “Tôi đánh giá cao những ca sĩ hát bè hoặc từng có thời gian hát bè bởi họ sẽ biết cách nắm bắt, điều chỉnh cao độ sao cho vừa vặn, chuẩn xác”, anh phân tích.
Nhiều khán giả nhận xét họ yêu thích bài hát này bởi giai điệu, lời ca đơn giản và dễ nhớ, dễ chạm vào trái tim mỗi người, nhưng Nguyễn Văn Chung cho biết để làm ra sự “đơn giản” như vậy lại không đơn giản chút nào. “Chỉ là tôi cố gắng đơn giản hoá từng từ, chứ thật ra tôi đã phải suy nghĩ rất nhiều đêm”, anh chia sẻ. Cụ thể: có một số từ ngữ không thể thay thế trong lời bài hát mà nhạc sĩ buộc phải lựa chọn sử dụng dẫn đến một số ý kiến trái chiều từ một bộ phận khán giả. Anh lấy ví dụ ngay như câu mở đầu bài hát: “Cha ông ta ngày xưa ngã xuống để cho đời ta ngày sau đổi lấy hoà bình”. Vì sao lại là “ngày xưa - ngày sau” mà không phải là “ngày xưa - ngày nay”? Theo nhạc sĩ, nửa câu đầu anh viết dưới góc nhìn của người trẻ nhìn về quá khứ để ghi nhớ công ơn của thế hệ đi trước, nhưng cụm từ “ngày sau” ở nửa cuối câu lại là góc nhìn của chính cha ông ta khi hình dung về tương lai sau này và tự hỏi: “Tại sao mình phải ngã xuống?”, “Mình ngã xuống vì điều gì?”. Bởi vì tất cả điều này để đánh đổi hoà bình cho thế hệ tương lai, và đó cũng là khát khao mà thế hệ đi trước đã luôn mong mỏi”, nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung giãi bày.
Tự nhận mình không phải là một học sinh xuất sắc môn Lịch sử, anh tiết lộ bản thân buộc phải dành thời gian nghiên cứu rất nhiều nguồn tư liệu mới tìm ra cách tiếp cận vào câu chuyện của bài hát. “Tôi không phải là người có thể nhớ chính xác các số liệu hay sự kiện nên tôi chọn cách kể một câu chuyện lịch sử theo dòng thời gian. Khán giả sẽ thấy trong bài hát này tôi ẩn ý về những vị vua Hùng - những người đã có công dựng nước, sau đó tới biết bao thế hệ cha ông ta đã giữ gìn, gây dựng non sông, tới Bác Hồ - lãnh tụ vĩ đại của dân tộc”, tác giả “Viết tiếp câu chuyện hoà bình” chia sẻ… Nguyễn Văn Chung ví von việc lựa chọn câu từ, ý tứ cho lời bài hát “Viết tiếp câu chuyện hoà bình” như một cuộc chiến tâm lý mà anh phải cân nhắc tới từng chi tiết nhỏ. “Trừ những yếu tố về câu chữ, còn cần phải tính đến cả yếu tố cảm xúc. Tôi không phải chuyên gia tâm lý nên mọi thứ tôi lựa chọn cho ca khúc này đều chỉ dựa trên cảm xúc và kinh nghiệm hơn 20 năm viết nhạc”, anh nói.
Thành công lớn từ “Viết tiếp câu chuyện hoà bình” nối dài thành tích ấn tượng của Nguyễn Văn Chung trên con đường sáng tác. Sau 23 năm cùng với vô số cột mốc đáng nhớ, Nguyễn Văn Chung vẫn luôn trở lại là một người đàn ông giản dị khi bước ra khỏi thế giới âm nhạc để về với cuộc sống đời thường. Lối sống giản dị và trầm lặng này giúp anh luôn tìm được sự cân bằng trong cuộc sống. Nhạc sĩ tiết lộ: anh dễ xúc động nhưng không dễ dao động và chỉ có cảm xúc khi viết nhạc. Trong từng ca khúc, anh cũng luôn tìm thấy điểm cân bằng hài hoà giữa nhiều yếu tố khác nhau, chẳng hạn giữa tính nghệ thuật và thị hiếu của thị trường để khiến bài hát của mình trở nên khác biệt. “Có thể những bài hát của tôi không được đánh giá cao về kỹ thuật hay tính nghệ thuật do những thiếu sót ở bản thân, vì tôi không được đào tạo bài bản về âm nhạc. Nhưng tôi đã luôn viết nhạc bằng cảm xúc. Nó có thể không phải là đỉnh cao nghệ thuật, nhưng nó cũng không sáo rỗng và cứng nhắc. Tôi cũng tìm ra cách cân bằng cả yếu tố thị trường và chính thống. Điểm cân bằng ấy vừa nằm trong bảng đánh giá của các hội đồng nghệ thuật, lại cũng vừa đủ để giúp các bài hát của tôi tạo ra doanh thu. Vì vậy, tôi tin vào điểm cân bằng mình đã tìm ra”, Nguyễn Văn Chung trải lòng.
