Cụ thể, các tài liệu được trưng bày khai thác từ nhiều nguồn, bao gồm: Trung tâm Lưu trữ quốc gia III, Bộ Ngoại giao Việt Nam, Thông tấn xã Việt Nam, Trung tâm Việt Nam - Đại học Công nghệ Texas (Hoa Kỳ), Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam cùng lời kể của nhân chứng lịch sử.
 |
| Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam Marc E. Knapper thăm trưng bày Tài liệu “30 năm quan hệ Việt Nam – Hoa Kỳ” - |
Một số tài liệu lần đầu được công bố, tiêu biểu như: Tuyên bố ngày 11/7/1995 của Tổng thống William Jefferson Clinton về việc thiết lập quan hệ bình thường với Việt Nam (lưu giữ tại Lưu trữ Quốc gia Hoa Kỳ); Tuyên bố ngày 12/7/1995 của Thủ tướng Võ Văn Kiệt về quyết định bình thường hóa quan hệ của Tổng thống Bill Clinton (lưu tại Trung tâm Lưu trữ quốc gia III). Trưng bày cũng giới thiệu nhiều hồ sơ, kỷ vật được trao trả cho cựu chiến binh và thân nhân liệt sĩ.
Phát biểu khai mạc sự kiện, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Cao Huy nhấn mạnh: “Chúng ta không chỉ cùng nhau nhìn lại chặng đường 30 năm quan hệ ngoại giao Việt Nam - Hoa Kỳ, mà còn chứng kiến một khoảnh khắc lịch sử đầy xúc động và nhân văn".
Từ việc thiết lập quan hệ ngoại giao vào năm 1995, hai nước đã cùng nhau đi qua những cột mốc lịch sử quan trọng: Ký kết Hiệp định Thương mại song phương năm 2000, xác lập quan hệ Đối tác toàn diện năm 2013 và nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện vì hòa bình, hợp tác và phát triển bền vững vào tháng 9 năm 2023.
Thứ trưởng Cao Huy bày tỏ sự tri ân và chia vui cùng các gia đình liệt sĩ, cựu chiến binh có mặt tại đây – những người hôm nay nhận được các hồ sơ từ nửa kia trái đất – minh chứng cho nỗ lực tìm kiếm, kết nối ký ức và sẻ chia nhân văn giữa hai dân tộc.
Đồng thời tin tưởng rằng, từ nền tảng lịch sử và sự hiểu biết lẫn nhau, quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ hơn nữa, mang lại lợi ích thiết thực cho Nhân dân hai nước, đóng góp tích cực vào hòa bình, ổn định và phát triển bền vững của khu vực và thế giới
Ghi nhận tại sự kiện, Trung tâm Việt Nam (Đại học Công nghệ Texas) đã trao tặng hơn 200 hồ sơ, dữ liệu chứng tích chiến tranh cho Trung tâm Lưu trữ quốc gia III. Đồng thời, phía Mỹ cũng trao trả hồ sơ, kỷ vật cho các gia đình liệt sĩ và cựu chiến bình. Các tài liệu này được số hóa từ kho microfilm gồm gần 3 triệu trang do phía Mỹ lưu giữ từ thời chiến.
Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam cũng gửi tặng 30 bức ảnh, tượng trưng cho số năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Hoa Kỳ.
Như vậy, trải qua 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, Việt Nam và Hoa Kỳ đã đạt nhiều bước tiến mạnh mẽ, từ cựu thù trở thành bạn bè, đối tác, đối tác toàn diện và nay là đối tác chiến lược toàn diện. Và triển lãm trưng bày lần này càng góp phần cũng cố quan hệ tốt đẹp giữ hai quốc gia
Trước đó, tổ chức “Trái tim Người lính” đã đăng tải gần 50 hồ sơ lên mạng xã hội. Sau gần 2 tháng phối hợp, các nhóm tình nguyện viên đã xác định được thân nhân của 22 liệt sĩ và một số cựu chiến binh.
Theo chia sẻ của BTC, việc trao trả hồ sơ chứng tích chiến tranh không chỉ có ý nghĩa nhân văn, giúp thân nhân liệt sĩ tìm lại thông tin, mà còn góp phần thúc đẩy hợp tác Việt-Mỹ trong khắc phục hậu quả chiến tranh và tăng cường giao lưu nhân dân.
