Văn hóa nghệ thuật

Khi sáng tác nhạc không cần nhạc sĩ và hát không cần ca sĩ

Duy Khanh
Âm nhạc 20:06 | 06/07/2024
Các hãng thu âm đang kiện các công ty công nghệ vì sao chép bài hát kinh điển và kết quả có thể định hình tương lai pháp lý sản phẩm của AI tạo sinh.
aa

Tuần trước, một số hãng thu âm lớn đã đệ đơn kiện vi phạm bản quyền lên tòa án Mỹ chống lại những người tạo ra hai ứng dụng âm nhạc do AI tạo ra, Suno và Udio. Các hãng thu âm cáo buộc các công ty AI đã vi phạm bản quyền bằng cách sao chép nhiều bản ghi âm thuộc về các hãng thu âm và tạo ra các sản phẩm rất giống với các bản ghi âm đó.

Các hãng thu âm này đang yêu cầu bồi thường thiệt hại 150.000 đô la Mỹ cho mỗi một trong hàng nghìn bài hát bị cáo buộc vi phạm bản quyền.

Các vụ kiện cáo buộc Udio đã sản xuất ra những tác phẩm có "sự giống nhau đáng kinh ngạc" với các bài hát bao gồm Dancing Queen của ABBA và All I Want For Christmas Is You của Mariah Carey, trong khi Suno bị cáo buộc đã sản xuất ra những bài hát tương tự như I Got You (I Feel Good) của James Brown và Johnny B. Goode của Chuck Berry, cùng nhiều bài hát khác.

Vụ kiện này không phải là vụ kiện đầu tiên gây rắc rối cho ngành công nghiệp AI đang bùng nổ. Các nghệ sĩ thị giác đã kiện những người tạo ra hệ thống tạo hình ảnh, trong khi nhiều tờ báo khác nhau đang kiện OpenAI, chủ sở hữu của ChatGPT, vì những cáo buộc tương tự. Kết quả của vụ kiện có thể quyết định khả năng tồn tại trong tương lai của các sản phẩm do AI sáng tạo.

Khi sáng tác nhạc không cần nhạc sĩ và hát không cần ca sĩ
AI giờ đã có thể tự sáng tác nhạc theo yêu cầu. Ảnh: Freepik.

AI sáng tác nhạc và hát hoạt động như thế nào?

Nếu bạn chưa biết đến những con AI sáng tạo ra sản phẩm âm nhạc này, và thắc mắc chúng hoạt động thế nào, thì đây: Bạn chỉ cần nhập câu lệnh yêu cầu, chẳng hạn như "sáng tác một bài hát nhạc jazz dành cho nữ về việc vượt qua nỗi buồn vào sáng thứ Hai". Nếu thích, bạn cũng có thể cung cấp lời bài hát của riêng mình.

Sau đó, ứng dụng AI này sẽ tạo ra một bài hát dưới dạng MP3, kết hợp giọng hát và nhạc cụ, và người dùng có thể tải xuống nghe.
Để tạo ra bài hát, AI đã được đào tạo với một lượng lớn dữ liệu. Các vụ kiện cáo buộc dữ liệu này bao gồm các bản ghi âm có sẵn thuộc sở hữu của nhiều hãng thu âm khác nhau và được sao chép sử dụng mà không được phép. Các bản ghi âm này là trọng tâm của vấn đề.

Vụ kiện tụng có thể sẽ phụ thuộc vào việc, liệu những gì Suno và Udio đã làm với bất kỳ bản ghi âm nào trong số này, có được xác định là "sử dụng hợp lý" hay không. Ở Mỹ, sử dụng hợp lý là biện pháp bảo vệ chống lại hành vi vi phạm bản quyền. (Sử dụng hợp lý là cho phép một bên sử dụng tác phẩm có bản quyền mà không cần sự cho phép của chủ sở hữu bản quyền cho các mục đích như phê bình, bình luận, đưa tin, giảng dạy, học bổng hoặc nghiên cứu…)

Tòa án sẽ đưa ra quyết định như thế nào?

Tòa án sẽ xem xét bốn yếu tố liên quan đến việc Suno và Udio sử dụng các bài hát của hãng thu âm.

- Mục đích và tính chất của việc sử dụng
- Bản chất của tác phẩm bản quyền gốc
- Số lượng và tính chất của phần được sử dụng
- Tác động của việc sử dụng đến giá trị thị trường.

Yếu tố gây tranh cãi nhất là mục đích và đặc điểm sử dụng. Điều này liên quan đến việc xem xét liệu âm nhạc AI tạo ra có đủ “biến đổi” hay không, nghĩa là nó cung cấp một ý nghĩa, cách diễn đạt hoặc giá trị mới cho tác phẩm gốc.

Trọng tâm trong lập luận của Suno và Udio là công nghệ của họ có bản chất đủ để biến đổi. Họ lập luận rằng điều này là do AI của họ tổng hợp đầu ra mới, nguyên bản, thay vì sao chép và tái tạo các bài hát đã có từ trước.

Tòa án sẽ xem xét số lượng và tính chất của phần bài hát được sao chép. Tòa án sẽ xem xét cách các bài hát bị cáo buộc sao chép được sử dụng trong quá trình đào tạo AI và trong việc tạo ra đầu ra.
Yếu tố bản chất có thể là định tính, thay vì định lượng. Điều này có nghĩa là ngoài số lượng sao chép, tòa án cũng có thể xem xét liệu một phần đặc biệt của bài hát có bị sao chép hay không.

Ngoài ra, tác động của việc sử dụng tác phẩm của AI tạo ra đối với giá trị thị trường của bản ghi âm gốc sẽ được xem xét. Việc sử dụng thay thế cho bài hát gốc trên thị trường có nhiều khả năng được coi là đáng kể.

Khi sáng tác nhạc không cần nhạc sĩ và hát không cần ca sĩ
AI giờ đã sao chép được giọng hát và tự ghép nhạc hát theo yêu cầu. Ảnh: Freepik.

Sao chép giọng hát

Một mối quan tâm lớn đối với ngành công nghiệp âm nhạc là việc sao chép giọng hát. Đây là nơi các ứng dụng âm nhạc AI tạo ra khác (không phải Suno hay Udio) có thể được sử dụng để sao chép giọng hát của một ca sĩ nổi tiếng vào bất kỳ bài hát nào.
Suno đã đưa ra tuyên bố phủ nhận việc sao chép giọng nói có thể thực hiện được bằng ứng dụng của họ, vì nó không cho phép người dùng tham chiếu đến ca sĩ cụ thể. Vấn đề này có thể sẽ được tranh tụng tại tòa án.

Chuyện gì sẽ xảy ra tiếp theo? Thật khó dự đoán.
Có lẽ một thỏa thuận sẽ đạt được trước phiên điều trần. Có lẽ các thỏa thuận cấp phép mới giữa các bên sẽ được phát triển, trong tình huống tương tự như sự hợp tác gần đây của OpenAI với News Corp.

Điều chắc chắn là có những sáng kiến ​​nhân bản giọng nói AI mới khác đang được phát triển thông qua các công ty công nghệ, để kiếm tiền và cấp phép cho việc nhân bản giọng nói. Một ví dụ là Hooky, đây là nền tảng cấp phép cho mô hình giọng nói AI, cung cấp cho nghệ sĩ quyền kiểm soát việc sử dụng giọng nói của họ.

Nếu vụ kiện của các hãng thu âm tiếp tục, tòa án Mỹ sẽ có cơ hội làm rõ liệu các hoạt động đào tạo và đầu ra từ các ứng dụng âm nhạc AI tạo ra có được coi là sử dụng hợp lý hay không. Quyết định này cũng có thể tạo tiền lệ cho các hoạt động do các loại ứng dụng AI tạo ra.

Duy Khanh dịch

Bình luận

avatar-comment
Làm dâu. Truyện ngắn của Phạm Thị Hương

Làm dâu. Truyện ngắn của Phạm Thị Hương

Baovannghe.vn - Ngay sau khi ông khỏe lại, việc đầu tiên ông muốn làm là từ mặt vợ chồng tôi. Mẹ chồng tôi là một người đàn bà cam chịu. Bà không ra phản đối cũng chẳng ra đồng tình. Bà lặng lẽ ngồi mép ghế, cúi đầu như người biết lỗi.
Sông Đà - Lịch sử một vùng biên cảnh Việt Nam

Sông Đà - Lịch sử một vùng biên cảnh Việt Nam

Baovannghe.vn - Sáng 12/7, Viện Pháp tại Hà Nội và Omega Plus Books đã tổ chức tọa đàm ra mắt sách Sông Đà - Lịch sử một vùng biên cảnh Việt Nam của Philippe Le Failler, với sự tham dự của đông đảo nhà nghiên cứu và độc giả quan tâm đến lịch sử văn hóa vùng cao.
Chuyên nghiệp hóa hoạt động đào tạo lĩnh vặc Văn hóa nghệ thuật

Chuyên nghiệp hóa hoạt động đào tạo lĩnh vặc Văn hóa nghệ thuật

Bộ VHTTDL vừa ban hành Quyết định số 2406/QĐ-BVHTTDL về việc tổ chức Hội thảo khoa học “Bảo đảm và kiểm định chất lượng giáo dục tại các trường đại học, cao đẳng đào tạo văn hóa nghệ thuật, thể dục thể thao và du lịch trên toàn quốc”.
NSND Vương Duy Biên làm Chủ tịch Hiệp hội Phát triển Công nghiệp văn hóa Việt Nam

NSND Vương Duy Biên làm Chủ tịch Hiệp hội Phát triển Công nghiệp văn hóa Việt Nam

Baovannghe.vn - Tại Đại hội lần thứ Nhất Hiệp hội Phát triển Công nghiệp văn hóa Việt Nam diễn ra tại Hà Nội, NSND Vương Duy Biên đã được bầu làm Chủ tịch Hiệp hội Phát triển Công nghiệp văn hóa Việt Nam
Danh thắng Yên Tử- Vĩnh Nghiêm- Côn Sơn- Kiếp Bạc được UNESCO ghi danh vào Danh mục Di sản văn hóa thế giới

Danh thắng Yên Tử- Vĩnh Nghiêm- Côn Sơn- Kiếp Bạc được UNESCO ghi danh vào Danh mục Di sản văn hóa thế giới

Baovannghe.vn - Vào hồi 13 giờ 02 phút ngày 12/7/2025 (giờ Paris), tức 18 giờ 02 phút ngày 12/7/2025 (giờ Việt Nam), tại kỳ họp thứ 47 của của Ủy ban Di sản Thế giới (UNESCO) đã chính thức ghi danh Danh thắng Yên Tử- Vĩnh Nghiêm- Côn Sơn- Kiếp Bạc được UNESCO vào Danh mục Di sản Văn hóa Thế giới.