Cụ thể, trong kỳ họp lần thứ 20 diễn ra tại thủ đô New Delhi, Ấn Độ, Ủy ban Liên Chính phủ về Bảo vệ Di sản văn hóa Phi vật thể sẽ xem xét 68 hồ sơ đề cử do 78 quốc gia trên toàn thế giới đệ trình để có thể ghi danh vào Danh sách Di sản Văn hóa Phi vật thể của UNESCO
Theo Công ước Bảo vệ Di sản Văn hóa Phi vật thể năm 2003, UNESCO phân loại di sản thành ba Danh sách quốc tế nhằm nêu bật và thúc đẩy sự đa dạng của di sản sống trên toàn thế giới. Điều này cũng đồng nghĩa với việc ghi nhận những nỗ lực đã được các quốc gia, vùng lãnh thổ thực hiện để bảo vệ di sản. Hiện tại, tổng cộng đã có 788 di sản được thực hành tại 150 quốc gia.
Ba danh sách quốc tế bao gồm:
- Danh sách Di sản Văn hóa Phi vật thể Đại diện của Nhân loại ghi nhận và thúc đẩy sự đa dạng của các hoạt động văn hóa và bí quyết do các cộng đồng thực hiện,
- Danh sách Di sản Văn hóa Phi vật thể Cần được Bảo vệ Khẩn cấp nhằm xác định các di sản sống đang bị đe dọa và cho phép các quốc gia thành viên Công ước huy động hợp tác và hỗ trợ quốc tế cần thiết để xây dựng các biện pháp bảo vệ.
- Sổ đăng ký Thực hành Bảo vệ Tốt nêu bật các chương trình, dự án và hoạt động phản ánh tốt nhất các nguyên tắc và mục tiêu của Công ước.
Dự kiến, trong kỳ họp lần thứ 20 này, Ủy ban Liên Chính phủ về Bảo vệ Di sản văn hóa Phi vật thể sẽ xem xét hồ sơ đề cử di sản nghề làm tranh dân gian Đông Hồ của Việt Nam là di sản văn hóa phi vật thể cần được bảo vệ khẩn cấp của nhân loại.
![]() |
| Đại biểu tham dự lễ Khai mạc Kỳ họp lần thứ 20 của Ủy ban Liên Chính phủ về Bảo vệ Di sản văn hóa Phi vật thể ở thủ đô New Delhi |
| Theo định nghĩa của UNESCO, Di sản văn hóa phi vật thể bao gồm các truyền thống truyền khẩu, nghệ thuật biểu diễn, tập quán xã hội, nghi lễ và sự kiện lễ hội, kiến thức và kỹ năng mà các cộng đồng, nhóm người và cá nhân công nhận là một phần bản sắc văn hóa của họ. Không giống như di tích hay hiện vật, loại hình di sản này là “sống” - được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, không ngừng phát triển khi các cộng đồng thích nghi với thời đại thay đổi. Nó giúp nuôi dưỡng ý thức về sự gắn bó, khuyến khích sáng tạo và thúc đẩy đối thoại giữa các nền văn hóa. Việc công nhận thông qua Danh sách của UNESCO giúp nâng cao nhận thức về sự đa dạng của những truyền thống này và khuyến khích các quốc gia và cộng đồng hành động để bảo vệ và duy trì chúng cho tương lai. |
Trước đó, nghề làm tranh dân gian Đông Hồ có xuất xứ từ làng Đông Hồ, phường Song Hồ, thị xã Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh. Tranh dân gian Đông Hồ, diễn tả sinh hoạt, đời sống, tình cảm, văn hóa của người dân đồng bằng Bắc Bộ. Màu sắc trong tranh được chế tác từ các vật liệu tự nhiên. Nghề làm tranh dân gian Đông Hồ hiện có nguy cơ mai một. Nhằm bảo tồn một di sản văn hóa đặc sắc của Việt Nam và thế giới, UBND tỉnh Bắc Ninh tích cực phối hợp với các đơn vị chuyên môn của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch lập Hồ sơ trình UNESCO xem xét đưa nghề làm tranh dân gian Đông Hô là di sản văn hóa phi vật thể cần được bảo vệ khẩn cấp của nhân loại. Hiện nay, tỉnh Bắc Ninh đã hoàn thiện mẫu báo cáo ICH-01 theo đúng đề nghị của UNESCO năm 2025.
Ngoài việc hoàn thiện Hồ sơ di sản gửi UNESCO, tỉnh Bắc Ninh tích cực phối hợp với các đơn vị liên quan đưa di sản nghề làm tranh dân gian Đông Hồ đi quảng bá ở nhiều nước trên thế giới như: Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia, Mỹ... nhận được sự phản hồi tích cực của công chúng.