Nghệ sĩ Nhân dân Bành Bắc Hải – người được mệnh danh là “phù thủy âm thanh” của điện ảnh Việt Nam.

Trong suốt hơn bốn thập kỷ làm nghề, NSND Bành Bắc Hải đã góp mặt trong hàng trăm bộ phim truyện, phim truyền hình, hoạt hình và tài liệu, là người đứng sau chất lượng âm thanh của nhiều tác phẩm điện ảnh được vinh danh tại các giải thưởng lớn trong nước. Các bộ phim nổi bật có thể kể đến như Tết này ai đến xông nhà (2001), Sống trong sợ hãi (2005), Đừng đốt (2009), Mùi cỏ cháy (2012), Cuộc đời của Yến (2016), Đào, Phở và Piano (2024)… đặc biệt là series Bình minh phía trước (2022) về Tổng Bí thư Nguyễn Văn Cừ. Với phong cách làm việc kỹ lưỡng, tận tụy và luôn cầu toàn trong từng chi tiết âm thanh, ông đã để lại dấu ấn rõ nét trong đời sống điện ảnh Việt Nam đương đại.

Được đào tạo bài bản về âm thanh tại Trường Đại học Điện ảnh LIKI (Liên Xô cũ), ông trở về công tác tại Hãng phim truyện Việt Nam, sau đó đảm nhiệm vai trò Phó Trưởng khoa Kỹ thuật điện ảnh tại Trường Đại học Sân khấu và Điện ảnh Hà Nội. Ông là một trong những người đặt nền móng cho ngành đào tạo âm thanh điện ảnh ở nước ta, trong bối cảnh thiết bị, cơ sở vật chất và giáo trình còn vô cùng hạn chế.

Nhà quay phim – NSND Lý Thái Dũng, người từng nhiều lần cộng tác cùng ông, xúc động chia sẻ: “Số lượng phim điện ảnh, truyền hình, hoạt hình và cả tài liệu mà Nghệ sĩ Nhân dân Bành Bắc Hải tham gia rất đồ sộ, cỡ 500–700 tập phim, tác phẩm. Ông rất giỏi, tự học hỏi rất nhanh các công nghệ âm thanh kỹ thuật số để đạt đến tiệm cận trình độ của quốc tế... Ông là một đồng nghiệp tuyệt vời của các nghệ sỹ điện ảnh Việt Nam.”

Từ thời làm âm thanh analog đến khi chuyển giao sang kỹ thuật số, NSND Bành Bắc Hải luôn là người đi đầu. Giới làm phim kính trọng gọi ông là “phù thủy âm thanh” – người có khả năng thổi hồn vào không gian âm thanh điện ảnh bằng sự nhạy cảm nghệ thuật và kinh nghiệm nghề nghiệp tích lũy hàng chục năm.

Với những cống hiến bền bỉ và đột phá, ông từng đoạt nhiều giải thưởng danh giá như Cánh diều vàng cho Đừng đốt (2010), Những người viết huyền thoại (2014), cùng hai giải Bông sen vàng tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 17. Năm 2015, ông được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân – ghi nhận sự nghiệp cống hiến lặng thầm nhưng đầy rực rỡ.

Sự ra đi của ông để lại niềm tiếc thương sâu sắc trong lòng người thân, bạn bè, đồng nghiệp. Nhà biên kịch Nguyễn Thị Hồng Ngát, nguyên Phó Cục trưởng Cục Điện ảnh, bày tỏ: “Anh là một nhà làm âm thanh tuyệt vời, một người em kiên cường và luôn vui vẻ.” Đạo diễn Bùi Thạc Chuyên – người từng hợp tác cùng ông trong Sống trong sợ hãi – viết lời từ biệt ngắn gọn mà xúc động: “Vĩnh biệt anh.”

Trong gia đình, chị gái ông – nhà biên kịch Bành Mai Phương – không giấu được nỗi đau đớn: “Giờ thì chị không còn cơ hội nhờ em giúp đỡ được nữa. Việc lớn việc nhỏ gì cũng cậu ơi giúp chị… Kỷ yếu chưa in mà giờ em ở nơi nào…”

Sự nghiệp của NSND Bành Bắc Hải là minh chứng sống động cho vai trò quan trọng và bền bỉ của những người nghệ sĩ đứng sau hậu trường – nơi không có ánh đèn sân khấu nhưng chứa đựng cả một đời tận hiến cho nghệ thuật. Trong âm vang của từng thước phim, ông vẫn sẽ hiện diện – như một lớp sóng âm thanh thầm lặng nhưng không thể thiếu.

Vĩnh biệt ông – người nghệ sĩ của những âm thanh đi vào lòng người.