Dịp kỷ niệm 50 năm ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (1975-2025) vừa qua, người dùng mạng tại Việt Nam đã cùng nhau tạo nên sự bùng nổ trên không gian số. Tạo nên cơn sốt nhất chính là từ khóa “concert quốc gia” - một thuật ngữ mới được sáng tạo trong năm nay. Đây là một cách ví von mang hơi thở thời đại cho các hoạt động quan trọng của Đảng và Nhà nước diễn ra trong suốt kỳ đại lễ. Thuật ngữ này không khó để bắt gặp trong nhiều nội dung đăng tải trên các nền tảng mạng xã hội như Facebook, TikTok. Điểm chung là những nội dung ấy đều do các bạn trẻ thực hiện, ghi lại khoảnh khắc khi đi xem các chương trình chính luận nghệ thuật, trình diễn drone, pháo hoa, sơ duyệt, tổng duyệt diễu binh, lễ diễu binh, diễu hành chính thức...
“Concert” lâu nay chỉ được sử dụng để chỉ các sự kiện âm nhạc với quy mô lớn. Song qua kỳ đại lễ năm nay, thay đổi trong tư duy của không ít bạn trẻ, đi xem concert không hữu hạn là đắm chìm vào bữa tiệc âm nhạc đầy sôi động với những thần tượng giải trí mà mình mến mộ nữa. Đi xem concert bây giờ cũng cần giữ thái độ trang nghiêm, tác phong chỉn chu, phù hợp với truyền thống văn hóa, phong tục. Bởi trong những “concert quốc gia”, mỗi người đến xem đều nghiêng mình bày tỏ niềm cảm phục trước những người lính đã dành tuổi xuân để gây dựng nền hòa bình cho dân tộc và dành sự cảm mến đối với những chiến sĩ trẻ đang tiếp nối thành quả của cha ông đi trước, góp phần bảo vệ Tổ quốc trong thời bình.
Cùng với đó, các trào lưu sử dụng hiệu ứng hóa trang, hóa thân đặc biệt liên quan tới ngày lễ Giải phóng miền Nam, sáng tạo nội dung video từ các bài hát cách mạng, ca khúc ngợi ca quê hương, lòng tự hào dân tộc… đã tạo nên làn sóng hưởng ứng mạnh mẽ từ cộng đồng mạng. Sắp tới dịp kỷ niệm 80 năm ngày Quốc khánh (1945-2025), từ khóa “concert quốc gia” dường như vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Trên các nền tảng mạng xã hội tiếp tục xuất hiện nhiều nội dung liên quan tới ngày Quốc khánh trong năm nay, tiêu biểu nhất là hình ảnh Quảng trường Ba Đình, cho thấy thay vì chỉ tiếp nhận thông tin một chiều, thế hệ trẻ hiện nay đã chủ động quan tâm, lan truyền các thông tin về sự kiện trọng đại của quốc gia, dân tộc theo cách riêng.
 |
| Hình ảnh lễ diễu binh ngày 30/4 tại Thành phố Hồ Chí Minh. Ảnh: Bùi Quốc Hoàng |
Tinh thần yêu nước được tỏ bày trên không gian số hẳn khiến ta nhớ đến một câu nói “gây bão” của NSND Tự Long trong đêm diễn thứ nhất concert Anh Trai Vượt Ngàn Chông Gai vào tháng 10 năm ngoái tại Thành phố Hồ Chí Minh: “Đừng nói giới trẻ ngày nay không yêu truyền thống, không yêu dân tộc. Họ yêu nhiều lắm, họ cũng yêu mãnh liệt lắm! Họ đã biết tiếp nhận và hòa nhập để đưa những nét đẹp của dân tộc Việt Nam ra thế giới”. Bằng cách lồng ghép yếu tố văn hóa vào các tiết mục, khán giả dần cảm thấy gần gũi với những giá trị tốt đẹp, tưởng chừng như xưa cũ, xa lạ trong đời sống ngày nay. Từ truyền hình bước ra thực tế, sau mỗi chương trình là nhiều đêm concert từ Nam ra Bắc nối tiếp nhau. Cứ như thế, tinh thần yêu nước, lòng tự hào dân tộc tiếp tục được nhân lên một cách mạnh mẽ từ không gian thực lên tới không gian mạng. Giờ đây, định nghĩa cho sự thành công của một chương trình nghệ thuật còn ở sự khơi gợi niềm say mê với truyền thống, tinh thần yêu nước trong số đông khán giả.
Sau khi tham gia các chương trình, bản thân mỗi nghệ sĩ cũng ý thức được sâu sắc hơn trách nhiệm của mình trong hoạt động nghệ thuật. Đó không chỉ là tạo ra các sản phẩm chất lượng, đáp ứng thị hiếu của công chúng, mà còn phải dùng sức ảnh hưởng của mình để truyền đi những giá trị truyền thống cao đẹp đến đông đảo khán giả. Những nỗ lực của các nghệ sĩ đã được đền đáp xứng đáng bằng các giải thưởng được trao tặng, các hạng mục được vinh danh tại những lễ trao giải có uy tín. Đáng chú ý, các nghệ sĩ: NSND Tự Long, ca sĩ Soobin, ca sĩ Quang Hùng MasterD trở thành nhân vật truyền cảm hứng tại Lễ trao giải Wechoice Awards 2025. Để rồi ta thấy, khán giả trẻ ngày càng “kĩ tính” hơn với các thần tượng của mình.
Chính nhờ những hiệu quả kể trên, khuyến khích nhân rộng mô hình của 2 concert tiêu biểu trong năm 2024 là vấn đề được Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đề cập tới trong hội nghị trực tuyến Tổng kết công tác ngành Văn hóa, Thể thao, Du lịch năm 2024 và triển khai nhiệm vụ 2025. Nhân rộng những mô hình thành công như vậy, trước mắt là để thúc đẩy hiệu quả kinh tế được tạo ra từ nền công nghiệp văn hóa đang không ngừng chuyển mình. Sâu xa hơn, nhân rộng mô hình này là để tiếp tục tạo đà cho các chương trình giải trí, góp phần lan tỏa tinh thần yêu nước, tinh thần trách nhiệm… Cứ như thế, tình yêu với âm nhạc, tình yêu với thần tượng trong mỗi khán giả đã từng bước chuyển hóa thành tình yêu lớn hơn - đó là tình yêu dành cho đất nước, dân tộc.
Hạt nhân quan trọng để có thể vững bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc chính là tinh thần đoàn kết. Tinh thần đoàn kết chính là chất keo gắn kết dân tộc cùng tiến về phía trước và để không ai là người bị bỏ lại phía sau. Khi một dân tộc cùng có chung lòng yêu nước, cùng biết trân trọng những thành quả mà cha ông tạo dựng nên, chứng tỏ dân tộc ấy được củng cố thành một khối đại đoàn kết. Bên cạnh công tác tuyên truyền được các cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị triển khai liên tục, bài bản, mỗi cá nhân, tổ chức, đơn vị tư nhân cũng hoàn toàn có thể đóng vai trò gắn kết. Đặc biệt, trong thời đại công nghệ số bùng nổ, với tốc độ lan truyền nhanh chóng và lượng tương tác cao, tiếng nói của bất kì ai cũng có thể dễ dàng tiếp cận tới mọi người. Cho nên, không khó để lí giải khi không gian mạng chính là môi trường hữu hiệu để truyền thông những giá trị tốt đẹp.
Tuy nhiên, không gian ảo nhưng để lại hệ quả thật! Sức hút của mạng xã hội vô tình kéo theo số cá nhân với những hành vi thiếu chuẩn mực, gây ảnh hưởng tới bầu không khí vốn dĩ trang nghiêm. Ở đó, len lỏi trong những hình ảnh đẹp là một vài hình ảnh chưa đẹp thể hiện qua hành vi, ứng xử của một bộ phận những người đổ xô đi hưởng ứng. Cụ thể hơn là những hành vi cản trở, gây ảnh hưởng tới các chiến sĩ công an, bộ đội trong lúc hợp luyện diễu binh, gây mâu thuẫn, thậm chí xô xát với những người khác tới xem, hay như việc mặc trang phục không phù hợp, gây hiểu lầm ở một số bạn trẻ… Trong một sự kiện mang tầm quốc gia, những hình ảnh nhếch nhác, phản cảm vô hình trung đã để lại ấn tượng không mấy lạc quan trong mắt bạn bè quốc tế. Do vậy, lan tỏa tinh thần yêu nước cũng cần “gạn đục khơi trong”, tránh “hình thức hóa”, lối phô trương, “phông bạt”… đòi hỏi mỗi người cần ý thức trách nhiệm khi tham gia các dịp lễ trọng, đồng thời, cần trang bị tư duy phản biện, nhằm nhận diện và tiếp nhận những thông tin chính xác, đẩy lùi, ngăn chặn những hình ảnh kém văn minh.
