Văn hóa nghệ thuật

Dấu ấn 50 năm đổi mới của nghệ thuật sân khấu Việt Nam

Hà Phương
Âm nhạc 08:00 | 04/10/2025
Baovannghe.vn - Ngày 3/10, Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam đã tổ chức hội thảo “50 năm chặng đường đổi mới của nghệ thuật sân khấu Việt Nam (1975 - 2025)”. Hội thảo được tổ chức tại Ninh Bình.
aa
Ghi nhận từ BTC, chỉ trong một thời gian ngắn, Hội thảo đã nhận được gần 30 tham luận công phu, tâm huyết, đánh giá đúng những thành công, cố gắng, sáng tạo vượt bậc, đồng thời vạch rõ những thiếu sót để tìm bài học thực tế qua 50 năm chặng đường đổi mới của nghệ thuật sân khấu Việt Nam, từ đó củng cố niềm tin, nội lực sáng tạo, góp phần đưa nghệ thuật sân khấu Việt Nam tiếp tục đổi mới, phát triển.

Theo đó, hội thảo là hoạt động nằm trong chuỗi các sự kiện văn hóa nghệ thuật tổng kết 50 năm nền văn học, nghệ thuật Việt Nam sau ngày đất nước thống nhất (30/4/1975-30/4/2025).

Dấu ấn 50 năm đổi mới của nghệ thuật sân khấu Việt Nam
Hội thảo là hoạt động nằm trong chuỗi các sự kiện văn hóa nghệ thuật tổng kết 50 năm nền văn học, nghệ thuật Việt Nam sau ngày đất nước thống nhất (30/4/1975-30/4/2025).

Đề dẫn Hội thảo, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Minh Thái, Phó Trưởng Ban Lý Luận phê bình, Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam khẳng định, nói về vấn đề đổi mới sân khấu 50 năm qua, trước tiên, cần phải nhắc đến những nhà viết kịch thời kỳ đổi mới với hai tên tuổi nổi bật là Xuân Trình và Lưu Quang Vũ. Nếu tác giả Xuân Trình là người mở ra tiền đề về sự đổi mới nghệ thuật kịch, thì tác giả Lưu Quang Vũ là người đổi mới về mọi phương diện viết kịch. Từ vấn đề nghệ thuật viết kịch bản, nhất là sự đổi mới của nghệ thuật này trong thời kỳ đổi mới đã tạo một "cú hích" mạnh mẽ cho sự ra đời của các vở diễn - trong ngôn ngữ đổi mới dàn dựng của các đạo diễn và ngôn ngữ diễn xuất nhân vật của các diễn viên.

Phát biểu tham luận tại hội thảo, nghệ sĩ Nhân dân Lê Tiến Thọ, nguyên Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, nguyên Chủ tịch Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam cho biết, nếu ở giai đoạn trước năm 1975, nhân vật trung tâm của sân khấu chủ yếu là những con người kết tinh phẩm chất cao quý của cộng đồng, gắn bó số phận cá nhân với số phận đất nước, thì ở giai đoạn sau năm 1975, nghệ thuật sân khấu đi sâu vào thân phận của cá nhân, phản ánh cả những tổn thất về vật chất lẫn tinh thần, tập trung khắc họa đời sống nội tâm, số phận con người thông qua các mối quan hệ cộng đồng. Bước vào công cuộc đổi mới, dưới ánh sáng Nghị quyết Trung ương 5 khóa VIII, các loại hình nghệ thuật sân khấu không ngừng lớn mạnh cả chiều rộng lẫn chiều sâu. Nhiều sáng tác mới không chỉ đáp ứng được nhu cầu thưởng thức nghệ thuật của nhân dân, mà còn có khả năng hội nhập và giao lưu quốc tế. Nhiều đơn vị nghệ thuật ngoài công lập ra đời trong cơ chế mới. Nhiều hình thức hoạt động được mở ra như sân khấu nhỏ, sân khấu thử nghiệm, sân khấu hài, sân khấu cà-phê… để tiếp cận khán giả.

Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ, nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân, Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cho rằng, 3 dấu ấn đáng ghi nhận mà sân khấu Việt Nam đã đạt được trong chặng đường đổi mới là sự phát triển ngày càng lớn mạnh của lực lượng văn nghệ sĩ sân khấu sự đa dạng hóa của các loại hình sân khấu và sự mở rộng của không gian hoạt động sân khấu. Sân khấu không chỉ đến với những khu vực vùng sâu, vùng xa trong nước mà còn vươn ra khỏi biên giới Việt Nam đến với bạn bè quốc tế.

Tuy nhiên, để sân khấu Việt Nam phát triển vững mạnh cần đưa ra những giải pháp như: Tự đổi mới cho phù hợp thời đại, tìm được những hình thức nghệ thuật mới, làm cho kịch bản không bị hạn chế trong việc phản ánh hiện thực đương đại, có cách dàn dựng theo kịp xu hướng phát triển của thời đại và nhu cầu của khán giả; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, tuyển lựa, đào tạo, phát huy tài năng, nâng cao trình độ của lực lượng sản xuất nghệ thuật; hoàn thiện, sửa đổi các chính sách cho phù hợp với yêu cầu của thực tiễn, xây dựng cơ chế, chính sách, hành lang pháp lý mang tính đặc thù cho nghệ thuật sân khấu hoạt động tự chủ trong cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa một cách thuận lợi; ứng dụng công nghệ dàn dựng các tác phẩm sân khấu; tổ chức nhiều cuộc thi, liên hoan để khuyến khích các tác giả trẻ, đạo diễn trẻ thử sức, làm mới ngôn ngữ sân khấu; chủ động hơn trong tiếp cận khán giả, đưa kịch nói vào học đường, đẩy mạnh hợp tác với các tổ chức, doanh nghiệp để tổ chức biểu diễn ngoài nhà hát ... để nghệ thuật sân khấu bứt phá.

Trước đó, Phó Chủ tịch Liên hiệp các hội Văn học Nghệ thuật Việt Nam, Chủ tịch Hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam, NSND Trịnh Thúy Mùi trong phát biểu khai mạc hội thảo cho biết, bà đã tin tưởng hội thảo với những đánh giá về thành công, bài học thực tế qua 50 năm đổi mới của nghệ thuật sân khấu Việt Nam, giúp người trong nghề củng cố niềm tin, nội lực sáng tạo để đưa nghệ thuật sân khấu tiếp tục phục vụ tốt nhất cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Người gieo hạt phù sa nghĩa tình. Bút ký của Diệp Bần Cò

Người gieo hạt phù sa nghĩa tình. Bút ký của Diệp Bần Cò

Baovannghe.vn- Tôi về ấp Sơn Ton, xã Cù Lao Dung, thành phố Cần Thơ vào một ngày tháng tám, khi miền Tây vào giữa mùa mưa, mang theo những cơn giông bất chợt.
Làng không còn xanh bóng tre

Làng không còn xanh bóng tre

Baovannghe.vn - Trước hết, hãy thử dừng lại một chút để hiểu cho tường tận hai tiếng “làng”. Làng (thôn, bản, tổ dân phố) - không chỉ là một đơn vị cư trú đơn giản trên bản đồ.
Bộ GD&ĐT: Có thể điều chỉnh Thông tư 29

Bộ GD&ĐT: Có thể điều chỉnh Thông tư 29

Baovannghe.vn - Bộ GD&ĐT vừa có văn bản gửi một số sở GD&ĐT lấy ý kiến góp ý dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung Thông tư số 29/2024/TT-BGDĐT ngày 30/12/2024 của Bộ trưởng Bộ GDĐT (Thông tư 29) quy định về dạy thêm, học thêm.
Dàn nhạc Giao hưởng Đức biểu diễn tại Việt Nam nhân 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao

Dàn nhạc Giao hưởng Đức biểu diễn tại Việt Nam nhân 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao

Baovannghe.vn - Hướng tới kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Cộng hòa Liên bang Đức (1975 – 2025), vào hai đêm 20 và 21/12, tại Nhà hát Hồ Gươm, Hội Nhạc cổ điển Việt Nam tổ chức hòa nhạc mang tên Tấu khúc lưỡng cực – A Rhapsody of Two Worlds.
Tự ngẫu - Thơ Lại Duy Bến

Tự ngẫu - Thơ Lại Duy Bến

Baovannghe.vn- Đi/ những bước đi chỉ có thế thôi./ tôi quay lại ướm vào vết cũ