Chuyên đề

Dịu dàng mùa thu. Tản văn của Tạ Xuân Thu

Tạ Xuân Thu
Văn học địa phương 11:20 | 08/10/2025
Baovannghe.vn - Có những năm trời đã vào thu nhưng cái nắng vẫn còn gay gắt lắm, dường như bằng cảm nhận ta vẫn ngỡ như đang ở những ngày cuối của mùa hè oi ả.
aa

Rồi một hôm bầu trời trong xanh và dịu dàng hơn. Những tia nắng vàng mảnh mai không còn chói chang nữa, mặt trời khuất sau những áng mây xa mờ sớm hơn mọi khi, đem về làn gió heo may dịu nhẹ. Dù muộn hơn mọi khi thì mùa thu cũng đã đến.

Dường như đã trở thành một thú riêng, tôi thường đạp xe trên những con đường yên tĩnh, hoặc công viên có nhiều cây xanh, thư thái cảm nhận vẻ đẹp của mùa thu và tìm cho mình cảm giác được sống trong thiên nhiên để thấy sự trong lành tuyệt vời mà mùa thu ban tặng.

Dịu dàng mùa thu. Tản văn của Tạ Xuân Thu
Những gánh hàng rong với đủ loại hoa trái như mang cả mùa Thu về đây. Ảnh: M.H

Ở miền Bắc nước ta một năm có bốn mùa với đặc trưng khí hậu của từng mùa riêng biệt. Những người yêu mùa thu thường cho rằng mùa thu là mùa đẹp nhất, bởi mùa thu không còn cái nắng gắt bỏng của mùa hè, cái rét tê tái, u tịch của mùa đông và sự ẩm thấp của mùa xuân. Mùa thu dịu dàng, mát mẻ, trời cao và trong xanh với những ánh nắng mơ màng tạo nên một khung cảnh thơ mộng, lãng mạn và trầm mặc, nó dễ chạm vào nơi sâu thẳm trong trái tim, khơi gợi sự hoài niệm trong ta. Mùa thu được ví như người có nhiều trải nghiệm, điềm tĩnh mà vô cùng sâu lắng. Vẻ đẹp lãng mạn của mùa thu còn là chất men cho những ai yêu mùa thu say đắm.

“Em là rượu của mùa trăng

Để cho anh những đêm rằm liêu xiêu”

Đã là mùa thu thì ở đâu cũng đẹp, nhưng với mùa thu Hà Nội lại có vẻ đẹp khác biệt, vẻ đẹp lãng mạn, cổ kính của phố phường. Từng góc phố, con đường lại trở nên dịu dàng hơn khi mùa thu về. Đêm cuối thu se lạnh, đi trên con đường nồng nàn mùi hoa sữa lại khiến ta nao nao nhớ về những kỷ niệm ngọt ngào của một thời đã qua. Trên những mái nhà nghiêng cũ trầm mặc và cổ kính, màu thời gian phủ dày lên từng lớp ngói thâm nâu. Vẻ đẹp của mùa thu Hà Nội còn được tô điểm trong một không gian sống động, lộng lẫy, đầy đủ sắc màu và hương vị của mùa thu. Những gánh hàng rong với đủ loại hoa trái như mang cả mùa Thu về đây, nó đã trở thành một phần không thể thiếu của mùa thu Hà Nội. Hoa Cúc, Thạch Thảo được trưng trên những chiếc xe đạp chầm chậm dạo bán trên những con phố nhuộm đầy nắng vàng cho ta cảm nhận vẻ đẹp giản dị mà tươi tắn của mùa thu nơi phố phường. Trên những nẻo phố dân sinh ta còn thấy những gói hoa cúng được bày bán vào ngày mồng một, hôm rằm. Những chùm Hoàng Lan, Ngọc Lan tươi thắm, thơm ngát từ vườn nhà được gói đẹp đẽ trong tấm lá chuối xanh mát. Đây là nét đẹp tao nhã của người Tràng An xưa vẫn được lưu truyền đến bây giờ. Những sớm mùa thu yên ả đi dạo trên con đường ven Hồ Tây khi mặt hồ còn bảng lảng hơi sương, làn nước phẳng lặng, mênh mang như chứa cả vòm trời xanh khiến ta như được cùng bay lên theo làn sương mơ màng.

Đã có rất nhiều người đi tìm lời giải cho câu hỏi: Tại sao mùa thu Hà Nội lại đẹp và quyến rũ đến vậy? Và nhiều người cho rằng mùa thu Hà Nội sở hữu vẻ đẹp riêng có và đặc sắc là bởi các yếu tố đặc trưng về khí hậu, văn hóa, lịch sử và xã hội của mảnh đất kinh kỳ có ngàn năm tuổi này. Rất đúng ạ! Nhưng từ góc nhìn của người yêu nghệ thuật tôi cho rằng, mùa thu Hà Nội đẹp còn bởi nơi đây có những con người biết làm đẹp cho mùa thu. Đã có nhiều tác phẩm nghệ thuật đặc sắc, trong đó có không ít những tác phẩm thanh nhạc, có sức lan tỏa mạnh mẽ đã xây nên "tượng đài" hoàn mỹ về mùa thu Hà Nội trong lòng người thưởng thức.

Có ai đó đã nói rằng "Mùa thu không trở lại, chỉ có kỷ niệm trở về". Có lẽ hình ảnh đẹp nhất về mùa thu là những gì còn đọng lại trong ký ức mà mỗi khi chạm vào nó lại khiến ta nghẹn ngào trong nỗi nhớ da diết. Có thể nào quên những chiều ngóng mẹ về chợ để có những trái ổi, trái thị còn lấm láp cám, rau nhưng nó là cả mùa thu lấp lánh trong con mắt trẻ thơ. Tiếng trống ếch gọi ta về cả một trời kỷ niệm của một thời thơ ấu. Phần cỗ ngày Tết Trung thu tuy chỉ là gói xôi, quả chuối nhưng là sự mong đợi, háo hức từ bao ngày. Những món ăn dân dã của mùa thu đã gieo vào trong ta hương vị quê hương vô cùng ngọt lành và thơm thảo. Hình ảnh của mùa thu tựu trường với những gương mặt bè bạn mà mỗi khi nghĩ đến lại làm ta bâng khuâng, xao xuyến...

Thời gian trôi đi, trong tôi ăm ắp những kỷ niệm đẹp về mùa thu, nó không chỉ là mạch nguồn của cảm xúc mà còn là dưỡng chất trong lành nuôi dưỡng tâm hồn ta. Ở ngưỡng cửa của cái tuổi "nhi nhĩ thuận" theo logic bốn mùa trong cuộc đời thì tôi đang ở chặng cuối mùa thu. Dù có lạc quan thì cũng không khỏi "lao xao" khi thanh xuân đã dời xa và mùa đông "se sắt" đang đón đợi phía trước. Vâng! Chính mùa thu đã dạy cho tôi phải biết điềm tĩnh, bình thản trước những đổi thay trong cuộc đời và tôi nghĩ rằng trong mùa đông cũng có rất nhiều ngày trời xanh và nắng đẹp. Mùa đông sẽ không còn buốt giá khi ta đã biết nhen lên ngọn lửa yêu thương từ trái tim mình, để mùa thu dịu dàng còn mãi, còn mãi bên ta./.

Hà Nội, Tháng 10 năm 2025

Chùa Mía - Thơ Hoàng Anh Tuấn

Chùa Mía - Thơ Hoàng Anh Tuấn

Baovannghe.vn- Tôi về chùa Mía chiều đông/ Chuông gieo giọt sắc giọt không xuống ngày
Lau trổ bông (2) - Thơ Nguyễn Hữu Quý

Lau trổ bông (2) - Thơ Nguyễn Hữu Quý

Baovannghe.vn- Không có cái trập trùng, cái miên man nào cả/ chỉ hơi bất ngờ mùa đông
Đối cảnh  - Thơ Nguyễn Đông Nhật

Đối cảnh - Thơ Nguyễn Đông Nhật

Baovannghe.vn- Những năm tháng ở rừng để lại trong tôi/ nhiều ánh sáng và bóng tối.
31 quốc gia và vùng lãnh thổ tham dự triển lãm “Cuộc thi Ảnh nghệ thuật Quốc tế 2025”

31 quốc gia và vùng lãnh thổ tham dự triển lãm “Cuộc thi Ảnh nghệ thuật Quốc tế 2025”

Baovannghe.vn - Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam (VAPA) tổ chức Lễ trao giải và khai mạc Triển lãm Cuộc thi Ảnh nghệ thuật Quốc tế lần thứ 13 năm 2025 tại Việt Nam (VN-25). Đồng chí Trần Thanh Lâm, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương tham dự và cắt băng khai mạc Triển lãm.
Nải chuối của Xuân Hương

Nải chuối của Xuân Hương

Baovannghe.vn - ... Bảo rằng độc giả thích nhặt lỗi thì cũng đúng nhưng có lẽ chính người viết cũng rất sợ hãi nếu có một nhầm lẫn nào đó, nhất là lỗi về những cột mốc thời gian, những sự kiện, những dữ liệu, những căn cứ, những logic....