Ghi nhận từ BTC, mùa giải thứ 6 năm 2025 của Giải thưởng Thiếu nhi Dế Mèn đã xem xét, thẩm định 97 tác phẩm tiêu biểu được sáng tác, hoàn thiện trong năm 2024 – 2025, do các tác giả trực tiếp gửi dự thi và đề cử của các nhà xuất bản, cộng tác viên. Qua 2 vòng chấm, Hội đồng giám khảo đã chọn ra top 10 tác phẩm, chùm tác phẩm xuất sắc vào chung khảo. Trong đó có 1 tập truyện tranh, 1 tuyển tập nhạc, 1 bộ tranh, 2 tập thơ cùng 6 tác phẩm văn xuôi.
![]() |
Nhà báo Vũ Việt Trang, Tổng Giám đốc Thông tấn xã Việt Nam (ngoài cùng bên trái) và nhà thơ Trần Đăng Khoa trao giải Hiệp sĩ Dế Mèn tới nhạc sĩ Phạm Tuyên. Ảnh: BTC |
Nhạc sĩ Phạm Tuyên được vinh danh với tác phẩm “Về quê - Khúc đồng dao của bé” (đồng tác giả Phạm Hồng Tuyến). Ngoài tác phẩm được vinh danh ông còn có nhiều tác phẩm giành cho thiếu nhi. Và không quá khi nói rằng, nhạc sĩ Phạm Tuyên đã cống hiến cả cuộc đời và sự nghiệp cho thiếu nhi với những tác phẩm âm nhạc vượt thời gian.
Theo thống kê chưa đầy đủ, nhạc sĩ Phạm Tuyên sở hữu 700 ca khúc để lại dấu ấn sâu đậm trong đời sống âm nhạc Việt Nam. Trong đó, hơn 200 bài viết cho thiếu nhi. Những ca khúc như “Chiếc đèn ông sao”, “Cánh én tuổi thơ”, “Tiến lên đoàn viên”… đã trở thành một phần ký ức của nhiều thế hệ. Ông còn có một “kho báu” đặc biệt: 41 bài đồng dao cổ được ông phổ nhạc, ẩn chứa vẻ đẹp hồn hậu và gần gũi của cảnh sắc thiên nhiên, con người, văn hóa dân gian Việt Nam. Lần đầu tiên, sau nhiều năm nằm im những bài đồng dao ấy đã được giới thiệu qua dự án sách “Khúc đồng dao của bé” do chính con gái ông - nhà báo Phạm Hồng Tuyến - là người kể chuyện.
“Khúc đồng dao của bé” là bộ sách gồm 5 tập, trong đó “Về quê - Khúc đồng dao của bé” là tập đầu tiên đã được xuất bản. Trong số 41 bài đồng dao được công bố theo dự án này chỉ có 5 bài: “Rềnh rềnh ràng ràng”, “Bà còng đi chợ”, “Gánh gánh gồng gồng”, “Bầu và Bí”, “Con chim chích chòe” đã từng có bản thu. 36 bài còn lại, trong đó có nhiều khúc đồng dao quen thuộc như “Mau mau tỉnh dậy”, “Thương con ba ba”, “Cái cò đi đón cơn mưa”, “Cái bống”… lần đầu tiên được thu âm. Do đó “Khúc đồng dao của bé” là sách đa phương tiện, kết hợp giữa kể chuyện, âm nhạc, minh họa và mã QR để nghe nhạc, nghe kể chuyện - tạo thành trải nghiệm liên hoàn cho trẻ nhỏ.
Cùng với giải Hiệp sĩ Dế Mèn, Ban tổ chức trao 5 giải Khát vọng Dế Mèn. Đó là bộ tranh của họa sĩ nhí Phạm Hải Nguyên (13 tuổi); “Có một Trái Đất phẳng trong mắt em” - bản thảo tập thơ của Lý Thăng Long; “Cuốn cổ thư của một mẫu thần”- truyện của Nguyễn Hoàng Diệu Thủy (Nhà Xuất bản Kim Đồng); hai cuốn truyện của Dy Duyên: “Từ những ruộng rau ở nông trại Cúc Cu” (Đốm Đốm vẽ, Nhà Xuất bản Kim Đồng) và “Những thứ bạn dùng để lấp một cái hố” (Thanh Vũ vẽ, Nhà Xuất bản Kim Đồng); “Trang trại cuối rừng” - truyện của Phạm Công Luận (Nhà Xuất bản Kim Đồng).
Nhạc sĩ Phạm Tuyên (sinh năm 1930) là một trong những tên tuổi lớn của nền âm nhạc Việt Nam hiện đại. Trong sự nghiệp sáng tác đồ sộ kéo dài hơn nửa thế kỷ, ông đã để lại dấu ấn sâu đậm ở nhiều thể loại, đặc biệt nổi bật với các ca khúc dành cho thiếu nhi. Với phong cách âm nhạc trong sáng, dễ nhớ, gần gũi với đời sống và tâm hồn trẻ thơ, các ca khúc của ông như “Chiếc đèn ông sao”, “Cánh én tuổi thơ”, “Trường cháu là trường mầm non”, “Chú voi con ở bản Đôn”, “Tiến lên đoàn viên”… đã trở thành những ca khúc thiếu nhi kinh điển của nền âm nhạc Việt Nam, sống mãi trong ký ức của nhiều thế hệ thiếu nhi Việt Nam.
Trong sự nghiệp, nhạc sĩ Phạm Tuyên đã viết trên 200 ca khúc dành cho thiếu nhi. Năm 2013, nhạc sĩ đã được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam công nhận là “Nhạc sĩ sáng tác nhiều ca khúc về thiếu nhi được phổ biến rộng rãi nhất”. Nhạc sĩ Phạm Tuyên còn là người có công trong việc hình thành và phát triển nền tảng âm nhạc dành cho trẻ em sau năm 1975. |