Sáng tác

Tâm sự một người lính về bài hát "Xa khơi"

Nguyễn Trọng Luân
Tản văn 10:24 | 30/09/2025
Baovannghe.vn - …Mùa khô Tây Nguyên trời veo veo. Quái lạ gọi là khô mà cái gì cũng tươi hơn hớn. Ngay cả mấy cô gái cởi trần mặc độc cái váy đeo gùi đi nương về cũng tươi cũng cười mặc dù vừa bị pháo từ Hàm rồng Pơ Lây Cu nã.
aa

Tôi nhớ lắm hôm ấy 14/11/1973. Miếng ăn nhớ lâu đòn đau nhớ đời. Sau 21 ngày nằm viện Sư đoàn ngoài Đức Cơ, tôi ra viện về đơn vị. Giấy tờ tôi họ ghi: Cắt sốt 5 ngày. Tỉnh táo. Hồng cầu 2 triệu sáu. Kết luận: về đơn vị chiến đấu tốt.

Miếng giấy ra viện bé như tờ giấy gói thuốc lào Vĩnh Bảo dỡ ra cũng có màu hệt như giấy gói thuốc lào. Cầm giấy ra viện tay run run. Lão y sĩ hỏi, sợ về đơn vị à? Thật! nếu mà khỏe dễ tống một quả vào mồm nó. Nhưng yếu quá chân cũng run chứ đừng nói đến tay. Ra khỏi viện, con đường 19 như vạch chì than giữa chập chùng đồi loe loét những rừng gai xấu hổ quấn vào những trận địa cũ. Cố mà đi về phía trung đoàn. Có một thằng ở pháo 593 cũng đi về phía Chi Bồ, nó còn quặt quẹo hơn mình. Chia tay nhau ở Chi Bồ, mình rẽ sang bắc đường 19. Từ đây cây cối rậm hơn, mình bám vào một cái đường tăng cũ vừa chống gậy vừa run. Mặt trời lên đỉnh đầu, nóng như cựa quậy trong lưng trong đít. Mồ hôi rin rỉn của kẻ vẫn còn rơi rớt sốt, chua chua khai khai, càng nắng càng khai, càng khai mùi người thành khú khắm. Đói, run, đau đầu mắt hoa lên. Thế là bò. Phải bò về đơn vị thôi. Phía đơn vị là phía đông, phía đang tác chiến. Gần năm nay chỉ có trung đoàn mình nằm ở Chư ga ra, chư rông ràng là đi về phía ấy. Đến một vạt rừng nhiều săng lẻ cao thì thấy có vết xe be bét. Con đường tăng mất hút vào tán lá và cỏ dại trùm kín ra đường. Người như hết hơi, nằm ngửa mặt lên tán cây, cái ba lô lép kê cho mình êm êm, mây bay qua xoay vòm cây quay tít. Nhắm mắt lại thấy mình rơi từ trên cao xuống, rơi hun hút y hệt như thằng say rượu bây giờ. Nghẹn trong cổ muốn kêu lên, muốn gọi đồng đội mà cô đơn một mình giữa rừng. Muốn gọi mẹ hay khóc một tiếng quá mà không bật ra được tiếng khóc. Chừng như sắp mê đi thì có ai đá vào chân, dậy đi! mò đi đâu thế? mở mắt ra thấy một chú lính đầu tóc rối bù và mắt cũng trắng dã như hoa kè. Hắn hỏi, ông đi đâu mà nằm đây? Mình bảo về 64, đi viện về. Hắn bảo trông như thằng sắp chết mà ra viện à? Hay trốn về? Tôi bảo đói lắm và lại sốt. Thế là hắn sốc mình lên dìu đi chừng năm chục mét thấy hai khẩu pháo 85 và một lũ lính bên cái hầm vuông. Một người ôm cái đài bán dẫn hất hàm, quân 64 hả? đói hả. Rồi anh ấy bảo người lính lúc nãy lấy cơm cho mình. Một ca cơm và thịt hộp. Ôi, chưa bao giờ thấy ca cơm ngon thế. Tự nhiên vạt rừng săng lẻ như mùi hương quê mình thế mà lâu nay mình không nhận thấy. Cái đài con con có tiếng hát cất lên. Đã một năm nay tôi không nghe thấy tiếng hát trên đài, chúng tôi chỉ thấy tiếng bom tiếng pháo và tiếng của rừng của suối. Giữa chiến trường Tây Nguyên hôm nay nghe bài hát Xa khơi. Rừng cây như rung rinh xanh mướt lên, những người lính pháo và cả tôi ngửa mặt nhìn trời. Tiếng ve mùa khô bỗng ngừng bặt chỉ có tiếng nghệ sĩ Tân Nhân giữa rừng. Không gian ngưng lại trưa mùa khô, nắng lọt qua kẽ lá rừng rớt lên những khuôn mặt tái xám lấm tấm mồ hôi sốt rừng của lính. Tôi cảm thấy tiếng hát lung linh đang rất thương người lính. Tôi sốc cái ba lô nhẹ tênh và gật đầu chào những người lính pháo lúc bài hát kết thúc. Không ai nói với tôi câu nào, họ chỉ gật đầu nhìn tôi lên dốc đi về phía trước. Tôi bỏ đường mòn đi tắt dông đồi đầy những hoa xẩu hổ bé tin hin, lội qua những vạt nương ngô lẫn vừng và mướp của đồng bào. Tôi bỗng thấy mình khỏe như hôm nào hành quân ra trận, chúng tôi hành quân trong tiếng cười và tiếng hát của tuổi hai mươi. Tôi lại thấy những đêm trên Trường Sơn chúng tôi hát những bài tình ca Nga những bài hát yêu thương lứa đôi trên võng, có những đêm đốt lửa đọc cho nhau nghe thơ tình tiền chiến.

Chiều tối hôm ấy tôi về đến trận địa của đơn vị, bắt tay vào những cuộc chiến đấu mới…

Vài chục năm sau, tôi mới hiểu rằng người lính chúng tôi chiến đấu không phải chỉ có lí tưởng. Chúng tôi đi được ra chiến trường là vì danh dự gia đình vì tình thương cha mẹ và bạn bè gái trai, chúng tôi chiến đấu dũng cảm vì có những cặp mắt người thương trông theo, chúng tôi có những câu thơ câu hát mà vịn vào đấy mới có thể đi đến đích cuối cùng chiến thắng... Với tôi, có một ngày như thế tôi đã nghe bài hát Xa khơi ở giữa rừng …

Tâm sự một người lính về bài hát
Ảnh nguồn Pintenest
31 quốc gia và vùng lãnh thổ tham dự triển lãm “Cuộc thi Ảnh nghệ thuật Quốc tế 2025”

31 quốc gia và vùng lãnh thổ tham dự triển lãm “Cuộc thi Ảnh nghệ thuật Quốc tế 2025”

Baovannghe.vn - Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam (VAPA) tổ chức Lễ trao giải và khai mạc Triển lãm Cuộc thi Ảnh nghệ thuật Quốc tế lần thứ 13 năm 2025 tại Việt Nam (VN-25). Đồng chí Trần Thanh Lâm, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương tham dự và cắt băng khai mạc Triển lãm.
Nải chuối của Xuân Hương

Nải chuối của Xuân Hương

Baovannghe.vn - ... Bảo rằng độc giả thích nhặt lỗi thì cũng đúng nhưng có lẽ chính người viết cũng rất sợ hãi nếu có một nhầm lẫn nào đó, nhất là lỗi về những cột mốc thời gian, những sự kiện, những dữ liệu, những căn cứ, những logic....
Tiệm spa của biển

Tiệm spa của biển

Baovannghe.vn - Sáng sớm, hai anh em cá Hàng Chài đã mở cửa spa đón khách.
Giáo dục nghệ thuật đa lĩnh vực: Cơ hội để tài năng tỏa sáng

Giáo dục nghệ thuật đa lĩnh vực: Cơ hội để tài năng tỏa sáng

Baovannghe.vn - Học viện Nghệ thuật đa lĩnh vực Soul (Soul Institute of Arts - SIA), thành viên của hệ sinh thái Embassy Education, chính thức ra mắt chương trình SIA Career Pathways
Chính phủ: Bứt tốc nền kinh tế, tạo đà thực hiện hiệu quả Nghị quyết Đại hội Đảng XIV

Chính phủ: Bứt tốc nền kinh tế, tạo đà thực hiện hiệu quả Nghị quyết Đại hội Đảng XIV

Baovannghe.vn - Sáng 6/12, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 11/2025 với chương trình thảo luận về nhiều nội dung quan trọng.