Văn hóa nghệ thuật

Triển lãm 3D trực tuyến “Y dược triều Nguyễn: Gạch nối nền y học Đông - Tây”

Hà Phương
Mỹ thuật 16:00 | 25/02/2025
Baovannghe.vn - Triển lãm 3D trực tuyến “Y dược triều Nguyễn: Gạch nối nền y học Đông - Tây” được thực hiện nhân kỷ niệm 70 năm Ngày Thầy thuốc Việt Nam (27/02/1955 - 27/02/2025), 130 năm thành lập Viện Pasteur Nha Trang (1895-2025) và 100 năm Viện Pasteur Hà Nội (1925-2025).
aa

Triển lãm do Trung tâm Lưu trữ quốc gia I - Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước tổ chức nhằm giới thiệu đến công chúng hơn 300 tài liệu, hình ảnh được lựa chọn từ các Trung tâm Lưu trữ quốc gia thuộc Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước, Viện Nghiên cứu Hán Nôm, Thư viện Quốc gia Việt Nam, Thư viện Quốc gia Pháp và nhiều nguồn tư liệu khác.

Triển lãm 3D trực tuyến “Y dược triều Nguyễn: Gạch nối nền y học Đông - Tây”
Nhiều thông tin hữu ích về nền y học Việt Nam được cung cấp đến công chúng từ triển lãm. Ảnh BTC

Triển lãm gồm ba phần: Phần 1 - “Đông y trong dòng lịch sử Việt Nam”; Phần 2 - "Y dược triều Nguyễn: Gạch nối nền y học Đông – Tây”; Phần 3 - “Tây y trên đất Việt”. Qua đó, cung cấp cho các nhà nghiên cứu và công chúng nhiều thông tin hữu ích về nền y học Việt Nam.

Theo tiến trình lịch sử, triển lãm giới thiệu những hình ảnh ghi đậm dấu mốc Y dược lâu đời của nước ta với nhiều danh y nổi tiếng. Thời Hùng Vương, tuy y học còn truyền miệng nhưng người Việt đã biết dùng thức ăn để trị bệnh. Thời kỳ Bắc thuộc, có sự giao lưu và tiếp thu y học từ Trung Quốc. Sang thời kỳ độc lập, nền y học cổ truyền nước ta ngày càng phát triển. Thời Trần, Chu Văn An biên soạn cuốn “Y học yếu giải tập chú di biên”, Thiền sư Tuệ Tĩnh biên soạn bộ “Nam dược thần hiệu”, “Hồng Nghĩa giác tư y thư”… Trong các bộ y thư của mình, Tuệ Tĩnh luôn con trọng “Thuốc Nam Việt chữa người Nam Việt”.

Đến triều Nguyễn, sự hội nhập của Tây y khiến y học Việt Nam ngày càng phát triển. Ban đầu, vua Gia Long cho đặt Thái y viện từ khi còn xưng vương để chăm sóc sức khỏe cho vua, hoàng tộc, hậu cung, quan lại trong triều đình và quản lý các hoạt động y tế của cả nước. Ngoài ra, triều đình Nguyễn cho lập Ty Lương y ở các tỉnh để chăm lo các vấn đề y tế ở địa phương. Thời vua Tự Đức, giảng đường dạy nghề thuốc được thiết lập.

Cuối thế kỉ XIX, khi người Pháp vào nước ta thì nền Tây y cũng thâm nhập mạnh mẽ vào sinh hoạt cung đình và đời sống nhân dân. Vì vậy, y dược triều Nguyễn chính là dấu gạch nối của nền y học Đông - Tây. Sau khi đặt bộ máy chính trị ở nước ta, chính quyền Pháp bắt đầu xây dựng một hệ thống y tế mới. Năm 1898, Toàn quyền Đông Dương Paul Doumer có kế hoạch thành lập một Trường Y ở Việt Nam. Bác sĩ Yersin được giao phụ trách việc này. Trường Y Đông Dương ra đời năm 1902 nhằm đào tạo sinh viên địa phương góp phần cải thiện sức khỏe của người dân và truyền bá Tây y. Các cơ quan quản lý y tế, viện nghiên cứu và cơ sở khám chữa bệnh cũng từng bước được thành lập tại thuộc địa.

Triển lãm 3D trực tuyến “Y dược triều Nguyễn: Gạch nối nền y học Đông - Tây”
Hình ảnh được giới thiệu tại triển lãm

Một nghiên cứu của Shaun Kingsley Malarney cho thấy, vào đầu thập niên 1920, hệ thống y tế ở Việt Nam gồm có các bệnh viện hỗn hợp, bệnh viện bản xứ, nhà hộ sinh, trạm xá, nhà cứu tế, trại thương điên, trại phong và bệnh viện truyền nhiễm lần lượt được xây dựng. Sự du nhập của Tây y cũng mở đường cho hoạt động kinh doanh và buôn bán thuốc Tây với nhiều hiệu thuốc mọc lên ở cả ba miền...

Triển lãm 3D trực tuyến “Y dược triều Nguyễn: Gạch nối nền y học Đông - Tây” chính thức ra mắt vào 9 giờ ngày 25/2/2025 tại Fanpage của Trung tâm Lưu trữ quốc gia I.

Hội Nhà văn Quảng Tây: Tạo mọi điều kiện cho sáng tác

Hội Nhà văn Quảng Tây: Tạo mọi điều kiện cho sáng tác

Baovannghe.vn- Dịch giả Nguyễn Lệ Chi (Giám đốc Công ty Cổ phần Văn hóa Chi - Chibooks), tác giả Đỗ Quang Tuấn Hoàng (người có tập bút ký “Vắt qua những ngàn mây” do Chibooks, NXB Hội nhà văn và Nhà xuất bản khoa học kỹ thuật Quảng Tây xuất bản bằng tiếng Trung, được phát hành rộng rãi ở Trung Quốc) và tôi, được Tập đoàn xuất bản Quảng Tây mời tham dự “Tuần lễ văn hóa sách Trung Quốc - ASEAN 2025” tại thành phố Nam Ninh, Quảng Tây, Trung Quốc vào tuần lễ đầu tháng 7 vừa qua.
Trưng bày nghệ thuật "Ở nơi mở lời" - Tôn vinh tiếng Việt và văn hóa Việt Nam

Trưng bày nghệ thuật "Ở nơi mở lời" - Tôn vinh tiếng Việt và văn hóa Việt Nam

Baovannghe.vn - Ở nơi mở lời là trưng bày nghệ thuật của nhóm các nghệ sĩ, xoay quanh chủ đề về sự chuyển hóa đa dạng của ngôn ngữ trong đời sống xã hội, những lát cắt về tiếng Việt trong lịch sử, từ truyền miệng, viết lách, đến thi ca... nhằm tôn vinh tính bất khả tri (unknowability) và bất khả dịch (untranslatability) của ngôn ngữ và văn hóa Việt Nam.
Biên tập viên sách trong kỉ nguyên AI

Biên tập viên sách trong kỉ nguyên AI

Baovannghe.vn- Trong thời đại công nghệ phát triển như vũ bão ngày nay, trí tuệ nhân tạo (AI) và các công cụ hỗ trợ kĩ thuật số có thể sửa lỗi chính tả, thậm chí đề xuất những cách diễn đạt khác. Vì thế, nhiều người băn khoăn liệu vai trò của biên tập viên trong công việc biên tập sách có cần thiết hay không. Câu trả lời là “có”. Làm việc với một biên tập viên sách chuyên nghiệp vẫn là một lựa chọn đúng đắn và thiết yếu.
Người giữ hồn Quan họ

Người giữ hồn Quan họ

Baovannghe.vn - Ngôi làng cổ nằm lặng lẽ bên bờ Bắc sông Cầu mang tên Hữu Nghi (xã Ninh Sơn, huyện Việt Yên) là một trong những nơi không gian quan họ ngày xưa vẫn phảng phất trên những nếp bụi thời gian và đặc biệt là nơi còn lưu lại những giọng ca, những nghệ nhân có thể hát đúng làn điệu cổ. Vẫn là cách chơi rất lề lối, quy củ của người quan họ nhưng quan họ ở Hữu Nghi lại chứa đựng những sắc thái riêng độc đáo.
Đọc truyện: Những buổi chiều tháng 7 - Truyện ngắn của Vũ Minh Nguyệt

Đọc truyện: Những buổi chiều tháng 7 - Truyện ngắn của Vũ Minh Nguyệt

Baovannghe.vn - Giọng đọc và hậu kỳ: Hà Phương; Đồ họa: Thùy Dương