Theo ghi nhận, nhiều tác phẩm nghệ thuật Việt Nam đã vươn tầm quốc tế. Các bức tranh của các danh họa thời Đông Dương như Lê Phổ, Mai Trung Thứ, Vũ Cao Đẳng đã được đấu giá với giá hàng trăm nghìn đô la Mỹ trên các sàn đấu giá quốc tế như Sotheby’s và Christie’s.
“Thiếu nữ đội nón lá bên sông”. 1937 của Mai Trung Thứ. |
Tại thị trường trong nước, sự xuất hiện của các gallery như Hanoi Studio Gallery, Lân Tinh và Đỡ Đần cùng nhiều buổi triển lãm và tọa đàm về nghệ thuật đã thu hút đông đảo công chúng. Giám tuyển Ace Lê, giám đốc thị trường Việt Nam của Sotheby’s, ghi nhận sự tăng trưởng trong sự tham gia của nhà sưu tầm nội địa: 70% người mua tranh đã là người Việt Nam, đánh dấu bước chuyển lớn từ thời kỳ trước đây.
Dù có những dấu hiệu tích cực, thị trường tranh nghệ thuật Việt Nam vẫn còn non trẻ và thiếu tính chuyên nghiệp. Nhà sưu tầm Hoàng Anh Tuấn nhận định rằng nghệ thuật là một lĩnh vực đặc thù: địa hạt cao và không đảm bảo thanh khoản. Tính độc bản và giá trị của tranh khiến việc đầu tư đối mặt với nhiều rủi ro.
"Có những người định bán bộ sưu tập nhưng không khả thi, trừ khi quay lại liên hệ với chính họa sĩ gốc," nhà sưu tầm Hoàng Anh Tuấn chia sẻ. "Việc đầu tư nghệ thuật phải được nhìn nhận như một cuộc hành trình dài hơn là đầu tư ngắn hạn."
Giám tuyển Ace Lê cũng cho rằng: "Sau nhiều thập kỷ, chúng tôi thấy nhu cầu hồi hương tranh của nhà sưu tầm Việt Nam tăng cao. Đây là tín hiệu tích cực để phát triển một thị trường thứ cấp mạnh mẽ."
Theo bà Dương Thu Hằng, giám đốc Hanoi Studio Gallery, những họa sĩ trẻ hiện nay cần chấp nhận thực tế rằng thành công đòi hỏi thời gian và sự kiên nhẫn. "Chúng ta có thể bắt đầu một thị trường, nhưng đó là cuộc hành trình tính bằng nhiều thập kỷ. Hãy tận hưởng sự sáng tạo trước khi coi nghệ thuật là đầu tư," bà nhấn mạnh.
Theo giám tuyển Ace Lê, việc Sotheby’s tuyển dụng nhân sự người Việt Nam là một bước đi chiến lược nhằm hỗ trợ tốt hơn cho nhu cầu hồi hương các tác phẩm nghệ thuật của nhà sưu tầm Việt Nam, đồng thời thúc đẩy sự kết nối giữa thị trường trong nước và quốc tế. Có một số tác phẩm đạt mốc triệu USD được nhà sưu tầm trong nước mua, góp phần thay đổi cách vận hành thị trường.
Người mới gia nhập thị trường tranh Việt Nam cần xác định mục tiêu rõ ràng và chuẩn bị tâm lý đi đường dài. Hãy bắt đầu bằng đam mê và sự tận hưởng nghệ thuật thay vì chỉ coi đây là kênh đầu tư sinh lời nhanh.