Với một họa sĩ trẻ như Đỗ Thu Thủy, cuộc triển lãm đầu tiên đánh dấu con đường hội họa một cách chỉn chu, nghiêm túc đã mở đầu bằng những bức tranh phong cảnh vừa thực, vừa mơ, được vẽ trên chất liệu acrylic. 26 tác phẩm của triển lãm Miền thảo mộng vừa giới thiệu tại Nhà triển lãm 16 Ngô Quyền, Hà Nội, với sự hoà quyện thành công của hiện thực thiên nhiên và cái nhìn lãng mạn đầy chất thơ của người nghệ sĩ, được vẽ từ kí ức, từ niềm thương thầm lặng dành cho thiên nhiên, con người và cả những điều đã khuất.
|
Miền thảo mộng là triển lãm cá nhân đầu tiên của họa sĩ Đỗ Thu Thủy, với những tác phẩm hội họa miêu tả bức tranh thiên nhiên hoàn toàn tĩnh lặng. Người xem thấy trong tranh của Thủy bầu trời cao xanh vời vợi, những áng mây cuồn cuộn đủ màu sắc hay những dòng sông chảy dài vô tận cuối chân trời; những mái nhà xiêu vẹo, nhỏ nhắn, những chiếc thuyền đơn côi đầy mơ mộng… Có khi, đó là những ngọn núi điệp trùng hòa lẫn trong mây, những cánh đồng còn xanh màu mạ xa xa đối lập với bầu trời cao rộng, cũng có khi đó là miền thảo nguyên của cỏ cây, hoa lá tốt tươi như chợt bừng tỉnh sau một giấc ngủ đêm dài, vừa gần lại vừa xa, vừa thân thuộc lại muôn phần mênh mang, làm cho người xem vừa cảm được bức tranh thiên nhiên tươi sáng, vừa khó nắm bắt một tâm hồn đang mải mê trong dòng kí ức, một ước mong được sống cùng, được trở về thiên nhiên muôn đời của con người. Trong thủ pháp nghệ thuật, tác giả hài hòa những gam màu nóng và lạnh trong bức tranh của mình. Ví như có bức gam màu chủ đạo là xanh tươi mát thì luôn được điểm xuyết thêm sắc tím, hồng, cam, vàng để tạo chiều sâu và sự rung động thị giác. Cách phối hợp giữa màu nóng và lạnh giúp tạo nên sự đối lập kịch tính, sinh động nhưng hoà quyện hiện thực thiên nhiên và cái nhìn lãng mạn đầy chất thơ của người nghệ sĩ.
Họa sĩ Đỗ Thu Thủy sinh năm 1991 tại Hải Dương (nay thuộc Hải Phòng), tốt nghiệp thạc sĩ Trường Đại học Mĩ thuật Việt Nam năm 2017. Thủy từng tham gia biên soạn bộ sách Cánh diều, trực tiếp tham gia cùng các tác giả biên soạn nội dung sách giáo khoa môn Mĩ thuật theo Chương trình giáo dục phổ thông mới của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Cô cũng là một cây bút quen thuộc của Tạp chí Văn nghệ quân đội trong mảng hội họa, từng nhận Tặng thưởng Lý luận phê bình của Tạp chí năm 2019. Cách đây 4 năm, Thủy quyết định dừng lại công việc của một biên tập viên mỹ thuật để tập trung cho sáng tác. Miền thảo mộng với 26 tác phẩm như một lời chào của nữ họa sĩ một cách nhẹ nhàng, tình cảm tới công chúng yêu hội họa. Nếu như Tràng giang với gam màu cam, đỏ là chủ đạo, miêu tả ánh nắng ngập tràn trên biển cùng chiếc thuyền nhỏ xa xa, gây ấn tượng mạnh về thị giác, gợi lên cho người xem hai câu thơ của Huy Cận Sóng gợn tràng giang buồn điệp điệp/ Con thuyền xuôi mái nước song song thì Hoàng hôn hay Bình minh lại nhẹ nhõm trong cách xử lý màu sắc, nới rộng không gian mặt đất và chân trời bằng chính các lớp lang mơ màng, diễn tả một quy luật tất yếu của cuộc sống, sự mở đầu - kết thúc trong một ngày cũng như trong vòng đời của vạn vật. Họa sĩ Đỗ Thu Thủy cho biết: “Tôi không miêu tả cụ thể một địa danh nào mà hoàn toàn là khí sắc của mây trời, cái tươi mới của cảnh vật. Tôi có cảm hứng với thiên nhiên, đặc biệt trong mỗi lần đi du lịch hay khi vô tình xem được những thước phim miêu tả vẻ đẹp của cỏ cây, sông núi. Có lẽ bởi thiên nhiên luôn mang đến cho con người sự chữa lành nên một cách tự nhiên, tôi luôn có khát khao được hòa cùng. Trong cuộc sống nhiều bộn bề, mỗi người đều mong muốn có một “miền” riêng, tâm hồn được trú ngụ, tìm đến sự hồi sinh và lan tỏa sự bình yên. Chỉ có thiên nhiên mới mang lại cho con người điều đó, một cách tự nhiên mà không gượng ép”.
Họa sĩ Đỗ Thu Thủy từng đặt ra câu hỏi cho mình và tự trả lời về việc tại sao vẽ những bức tranh tĩnh lại khó hơn những bức tranh động. Với Thủy, vẽ tranh tĩnh thực sự là một trải nghiệm vừa khó, vừa có tính dẫn dụ. Những chuyển động của cây cối khi gió thổi qua hay hoạt động của con người có thể đi vào trong tranh tự nhiên. Còn với một bức tranh tĩnh, miêu tả cảnh thiên nhiên nếu xử lý không khéo sẽ bị nhàm chán, đòi hỏi người nghệ sĩ phải tĩnh ở trong tâm. Họa sĩ Đỗ Thu Thủy chia sẻ: “Phải có thời gian để mình tĩnh lại thì mới biết lòng mình đang nghĩ gì, muốn gì rồi mới lựa chọn để vẽ tiếp. Người vẽ phải kiểm soát màu sắc, ánh sáng và bố cục thật khéo léo để tránh sự nhàm chán. Chỉ cần một chi tiết không cân đối, bức tranh dễ mất đi sự hài hoà không mong muốn. Bình yên là một trạng thái cảm nhận không dễ nắm bắt nên phải dùng sự tinh tế nội tâm để truyền vào tranh. Chính sự thiếu vắng chuyển động lại đòi hỏi kĩ thuật cao hơn để khơi gợi rung động nơi người xem”.
Người thầy trong hội họa của Đỗ Thu Thủy là họa sĩ Lê Huy Tiếp. Thủy học từ thầy của mình cách bố cục và xử lý màu sắc trong tranh và luôn ghi nhớ lời dặn “phải luôn quan sát để nắm bắt sự vật, tạo sức gợi cùng những kỉ niệm mình đã trải qua”. Có mặt trong buổi khai mạc triển lãm, họa sĩ Lê Huy Tiếp cũng bày tỏ sự lưu tâm đến những tác phẩm hội họa của Đỗ Thu Thủy. Ông cho rằng: “Tranh của Thủy không rõ ràng ở nơi chốn nào cả. Và có lẽ đó là điều thú vị! Nhìn nhận cái đẹp trong cuộc sống, đôi khi con mắt của chúng ta đã được giáo dục qua những bức tranh của các họa sĩ hoặc đã được nhìn thấy ở đâu đấy, gây cho người xem một cảm xúc thực sự về cái đẹp, trong sáng, nhẹ nhàng. Nếu nghệ thuật mang lại điều đó cho công chúng thì cũng là một thành công của họa sĩ”.
Trong hành trình sáng tạo của người nghệ sĩ, để tìm cho mình một lối đi riêng, một tiếng nói và phong cách riêng thực sự không đơn giản, càng không thể vội vàng. Con đường riêng ấy mỗi người một khác, tùy thuộc vào sự hiểu biết cũng như trải nghiệm cuộc sống. Chẳng hạn có họa sĩ cho rằng nghệ thuật phải là một mặt ghế đóng đinh ngược, để khi ta ngồi vào thì phải lấy hết sức mình nhảy ra, như một cách diễn đạt mạnh mẽ về vai trò nghệ thuật khi “thức tỉnh” con người. Nhưng cũng có người quan niệm nghệ thuật phải trong sáng, lành mạnh”, như một chiếc ghế bành để chúng ta nghỉ ngơi sau những phút giây mệt mỏi của cuộc sống. Phải chăng Đỗ Thu Thủy đang đi theo con đường thứ hai!… Những bức tranh đầu tiên của nữ họa sĩ cũng minh chứng cho một giai đoạn sáng tác, vừa hiện thực, vừa trừu tượng, nhẹ nhàng, trong sáng như chị từng chia sẻ: “Đó là sự kết hợp hài hòa thiên nhiên và con người, giữa hiện thực và những giấc mơ để khi người xem bước vào sẽ thấy được sự bình yên, có thể tạm gác những bộn bề trong cuộc sống. Người xem có thể sẽ bắt gặp một nơi chốn thân quen đã từng đặt chân đến, cũng có thể đó chỉ là một miền kí ức an toàn, dễ chịu, nơi cái đẹp được hồi sinh, năng lượng được tái tạo”.
