 |
| tác phẩm "All the good times we spent together" (Tất cả những khoảng thời gian đẹp chúng ta đã trải qua cùng nhau) của nghệ sĩ Pháp Alexandre Lavet. Ảnh: Sky News. |
Tại bảo tàng LAM ở Hà Lan, tác phẩm "All the good times we spent together" (Tất cả những khoảng thời gian đẹp chúng ta đã trải qua cùng nhau) của nghệ sĩ Pháp Alexandre Lavet đã gây tranh cãi khi bị nhầm lẫn với rác. Tác phẩm bao gồm hai lon bia giả được trưng bày trong khu vực thang máy như một phần của cấu trúc. Nhân viên bảo tàng đã nhầm lẫn và vứt tác phẩm vào thùng rác. Sau khi phát hiện sai lầm, bảo tàng đã thu hồi tác phẩm và trả lại vị trí ban đầu.
Tác phẩm này mang ý nghĩa đối với Lavet, khi ông dùng hình ảnh giả để biểu hiện những kỷ niệm đẹp đã trôi qua trong đời. Câu chuyện này không chỉ nêu lên câu hỏi về nghệ thuật đặc thù, mà còn cho thấy ranh giới mong manh giữa nghệ thuật và rác.
 |
| Nhóm Riposte Alimentaire, được biết đến với những hành động gây tranh cãi, đã nhằm vào các tác phẩm như "Mona Lisa". Ảnh: David Cantiniaux/Getty Images. |
Năm 2024, các nhóm biểu tình vì môi trường đã gia tăng hoạt động, chọn các tác phẩm nghệ thuật nổi tiếng làm biểu tượng để truyền tải thông điệp. Nhóm Riposte Alimentaire, được biết đến với những hành động gây tranh cãi, đã nhằm vào các tác phẩm như "Mona Lisa" nhằm nâng cao nhận thức về biến đổi khí hậu.
Cùng thời gian đó, nhóm Just Stop Oil đã tấn công tác phẩm "Hoa hướng dương" của Vincent van Gogh, nhưng kết quả pháp lý rất khác biệt. Trong khi ba nhà hoạt động bị bắt ở Hà Lan được thả tự do, hai thanh niên ở Anh đã bị tuyên án tới hai năm tù.
Việc tấn công này cũng khiến các bảo tàng đầu tư nhiều hơn vào an ninh, bao gồm các biện pháp như giới hạn chất lỏng và túi lớn khi vào tham quan.
 |
| "Comedian", tác phẩm "chuối dán băng dính" của nghệ sĩ người Ý Maurizio Cattelan. |
"Comedian", tác phẩm "chuối dán băng dính" của nghệ sĩ người Ý Maurizio Cattelan, một lần nữa khuấy động giới nghệ thuật khi được bán với mức giá kỷ lục 6,2 triệu USD trong một phiên đấu giá. Tác phẩm này đã từng gây bão vào năm 2019 khi lần đầu tiên được bán với giá 120.000 USD, làm dấy lên tranh cãi về giá trị thực sự của nghệ thuật đương đại.
Người mua, Justin Sun, tỷ phú tiền điện tử, đã gây kinh ngạc khi anh ăn quả chuối ngay tại buổi họp báo. Anh tuyên bố: "Tôi muốn ăn nó để trở thành một phần của lịch sử tác phẩm."
Hành động của Sun đã làm dấy lên câu hỏi về giá trị thực sự của nghệ thuật đương đại và cách nó được định giá trên thị trường.
 |
| Rie Kudan, giành giải Akutagawa danh giá với sự trợ giúp của ChatGPT. Ảnh: The Asahi Shimbun. |
Sự phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI) tiếp tục tạo ra những tranh luận gay gắt trong lĩnh vực nghệ thuật. Rie Kudan, tác giả Nhật Bản, đã gây xôn xao khi thừa nhận sử dụng ChatGPT để viết 5% nội dung cuốn tiểu thuyết "Tháp Tokyo của Lòng thương", tác phẩm giúp bà giành giải Akutagawa danh giá. Bà cho biết AI là một công cụ hữu ích, nhưng không thay thế được sự sáng tạo con người.
Trong khi đó, nhà nhiếp ảnh Miles Astray đã "lừa" ban tổ chức giải thưởng nhiếp ảnh bằng cách gửi một bức ảnh chụp thật vào hạng mục dành cho AI, và chiến thắng giải bình chọn của khán giả. Qua hành động này, anh muốn khẳng định rằng nghệ thuật do con người tạo ra vẫn có giá trị độc nhất.
 |
| Tác phẩm sứ "Porcelain Cube" của nghệ sĩ Ai Weiwei bị một khách tham quan cố ý phá hoại tại bảo tàng Palazzo Fava. Ảnh: REUTERS. |
Sự phá hoại nghệ thuật đã trở thành một vấn đề nổi cộm trong năm 2024. Một cậu bé bốn tuổi tại Bảo tàng Hecht ở Israel vô tình làm vỡ một chiếc bình cổ từ thời kỳ đồ đồng, có tuổi đời khoảng 3.500 năm. Bảo tàng đã quyết định không sử dụng kính bảo vệ để khuyến khích sự tương tác gần gũi hơn với lịch sử. Tuy nhiên, sự việc này đã gây ra tranh luận về mức độ an toàn khi trưng bày các hiện vật quý giá.
Tại Ý, tác phẩm sứ "Porcelain Cube" của nghệ sĩ Ai Weiwei bị một khách tham quan cố ý phá hoại tại bảo tàng Palazzo Fava. Camera giám sát ghi lại cảnh người này đẩy đổ tác phẩm và giơ một mảnh vỡ lên đầu như một hành động khiêu khích. Ai Weiwei lên án hành vi này, cho rằng nó không chỉ làm tổn hại ý nghĩa nghệ thuật mà còn gây nguy hiểm cho môi trường công cộng.
 |
| Chân dung chính thức đầu tiên của Vua Charles III. Ảnh: Aaron Chown/Getty Images |
Chân dung chính thức đầu tiên của Vua Charles III kể từ khi đăng quang đã gây ra nhiều ý kiến trái chiều. Bức tranh, do nghệ sĩ Jonathan Yeo thực hiện, bị chỉ trích nặng nề trên mạng xã hội. Một số người gọi đây là "hình ảnh biểu trưng cho sự tàn sát của thực dân", trong khi những người khác cho rằng nó "giống như ông ấy đang đi thẳng xuống địa ngục". Dù vậy, nhà sử học nghệ thuật Richard Morris lại khen ngợi bức chân dung, nhận định rằng nó đã thể hiện được "khuyết điểm và sự hữu hạn của một vị vua".
Trong khi đó, chân dung của Công nương Catherine được đăng trên bìa tạp chí Tatler cũng vấp phải nhiều tranh cãi. Nhà phê bình Alastair Sooke từ báo The Daily Telegraph cho rằng bức tranh "không hề giống nhân vật thật" và "không thể chấp nhận được". Một tác phẩm điêu khắc tại Bắc Ireland, tôn vinh Nữ hoàng Elizabeth II và Hoàng thân Philip, cũng bị đánh giá là kém chất lượng.
Năm nay cũng chứng kiến các vụ bê bối lớn trong giới buôn bán nghệ thuật. Tại New York, Lisa Schiff, một cố vấn nghệ thuật, đã nhận tội gian lận và phải nộp phạt 6,5 triệu USD. Cô bị cáo buộc không công khai các giao dịch bán tác phẩm nghệ thuật và sử dụng tiền khách hàng cho mục đích cá nhân.
Một vụ bê bối khác liên quan đến Inigo Philbrick, người vừa được thả sau bốn năm trong bản án bảy năm tù. Philbrick đã tạo ra một kế hoạch lừa đảo trị giá 86 triệu USD, lớn nhất trong lịch sử nghệ thuật Mỹ, bằng cách làm giả tài liệu và che giấu quyền sở hữu.
 |
| Nghệ sĩ Kirsha Kaechele, Phòng trưng bày dành riêng cho phụ nữ tại Bảo tàng MONA ở Tasmania. Ảnh: Jesse Hunniford. |
Phòng trưng bày dành riêng cho phụ nữ tại Bảo tàng MONA ở Tasmania đã vướng vào một cuộc tranh cãi khi một người đàn ông phàn nàn rằng anh ta bị từ chối vào cửa. Sau đó, tòa án yêu cầu phòng trưng bày mở cửa cho tất cả mọi người. Nghệ sĩ Kirsha Kaechele, người chịu trách nhiệm triển lãm, đã đóng cửa phòng trưng bày thay vì tuân thủ yêu cầu. Thêm vào đó, Kaechele thừa nhận rằng cô đã tự tay làm giả ba bức tranh "Picasso" trong không gian trưng bày để phù hợp với phong cách trang trí.
Cuối năm, tòa án Tasmania đã bác bỏ phán quyết trước đó và cho phép phòng trưng bày mở cửa trở lại với một số giới hạn nhất định.
 |
| Vở kịch "The Years" tại Nhà hát Almeida ở London. |
Vở kịch "The Years" tại Nhà hát Almeida ở London đã buộc phải tạm dừng vào cuối tháng 7 năm 2024 sau khi một số khán giả cảm thấy không khỏe trong một cảnh quay đồ họa mô tả việc phá thai. Nhân viên nhà hát đã nhanh chóng can thiệp và hỗ trợ nhiều khán giả cần sự giúp đỡ.
Trang web của nhà hát đã đưa ra cảnh báo nội dung trước buổi diễn, nhưng sự việc vẫn làm dấy lên tranh luận về ranh giới giữa nghệ thuật và việc bảo vệ cảm xúc của khán giả. Vở kịch, do Eline Arbo đạo diễn, được chuyển thể từ cuốn hồi ký "Les Années" của nhà văn đoạt giải Nobel Annie Ernaux.
Phát ngôn viên của Almeida xác nhận sự cố và cho biết: "Tất cả khán giả đều nhanh chóng hồi phục sau khi được hỗ trợ."
 |
| Bức tranh "Rue Saint Honore, apres midi, effet de pluie" (Đường Saint-Honoré, buổi chiều, hiệu ứng mưa) của Camille Pissarro. Ảnh: Reuters. |
Một báo cáo của Tổ chức Hoàn trả Tài sản Người Do Thái Thế giới (WJRO) vào tháng 3 năm 2024 chỉ ra rằng hơn một nửa số quốc gia ký các Nguyên tắc Hội nghị Washington vẫn chưa có tiến triển đáng kể trong việc hoàn trả các tác phẩm nghệ thuật bị Đức Quốc xã tịch thu.
Một vụ việc gây chú ý là tranh "Rue Saint Honore, apres midi, effet de pluie" (Đường Saint-Honoré, buổi chiều, hiệu ứng mưa) của Camille Pissarro tại Bảo tàng Thyssen-Bornemisza ở Madrid. Dù Tòa án Tối cao Mỹ ra phán quyết ủng hộ gia đình gốc Do Thái vào năm 2022, tòa án Tây Ban Nha vẫn tuyên bố không bắt buộc phải trả lại bức tranh.
Tuy vậy, năm 2024 cũng ghi nhận một số thành công, như việc bức tranh pastel "Bord de Mer" của Claude Monet được trả lại cho hậu duệ chủ sở hữu ban đầu sau một cuộc điều tra của FBI.
