Diễn đàn lý luận

Trường ca “Lò mổ” và “Nguyện cầu”: Một tổng thể nghệ thuật đầy ám ảnh và sâu sắc

PV
Lý luận phê bình 11:53 | 15/02/2025
Baovannghe.vn - Sáng ngày 15/2/2025, tại Phòng Nghệ thuật – Nhà xuất bản Hội Nhà văn, đã diễn ra buổi ra mắt trường ca “Lò mổ” của nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, kết hợp với triển lãm bộ tranh “Nguyện cầu”.
aa

Sự kiện không chỉ đánh dấu sự trở lại đầy ấn tượng của một trong những nhà thơ hàng đầu Việt Nam, mà còn mở ra một không gian nghệ thuật đa chiều, nơi văn chương và hội họa hòa quyện, tạo nên một tổng thể nghệ thuật độc đáo, sâu sắc.

Trường ca “Lò mổ”: Từ cảm hứng đến hiện thực

“Lò mổ” là một tác phẩm trường ca gồm 18 chương, mỗi chương được minh họa bằng một bức tranh lớn do chính tác giả Nguyễn Quang Thiều vẽ. Tác phẩm không chỉ gây ấn tượng bởi ngôn từ sắc bén, giàu tính tượng trưng, mà còn bởi sự kết hợp độc đáo giữa văn chương và hội họa. Đây là một hành trình nghệ thuật đầy ám ảnh, khơi gợi những suy tư về sự sống, cái chết, và thân phận con người.

Trường ca “Lò mổ” và “Nguyện cầu”: Một tổng thể nghệ thuật đầy ám ảnh và sâu sắc

Nhà thơ chia sẻ rằng, ý tưởng về “Lò mổ” đã nhen nhóm từ nhiều năm trước, khi ông tình cờ đi ngang qua một lò mổ ở ngoại ô Hà Đông. “Đó là lần đầu tiên trong đời tôi tiếp xúc với một không gian u ám, tàn khốc, nơi chứng kiến cảnh giết chóc của những con vật. Tôi cảm nhận được nỗi đau và nỗi sợ hãi của chúng, và điều đó đã ám ảnh tôi suốt nhiều năm,” ông tâm sự.

Trường ca “Lò mổ” và “Nguyện cầu”: Một tổng thể nghệ thuật đầy ám ảnh và sâu sắc
Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều chia sẻ tại sự kiện ra mắt sách

Theo Nguyễn Quang Thiều, Lò mổ không chỉ là nơi những sinh mệnh bị chấm dứt một cách đau đớn, mà còn là một “vũ trụ” thu nhỏ của những thân phận con người đầy bi kịch. Đó là những người lao động nghèo khổ, sống ở rìa xã hội, phải đối mặt với công việc nặng nhọc, nguy hiểm. “Khi rời khỏi lò mổ, có lẽ họ vẫn mang trong mình những vết thương tâm hồn, không khác gì những sinh linh phải chịu cảnh sát sinh trong đó,” nhà thơ nhận định.

"Nguyện cầu”: Những bức tranh gửi gắm thông điệp nhân văn

Đi cùng với trường ca “Lò mổ” là bộ tranh “Nguyện cầu” gồm 18 bức, mỗi bức tương ứng với một chương trong tác phẩm. Những bức tranh này không chỉ là minh họa đơn thuần, mà còn là một phần không thể tách rời của tổng thể nghệ thuật. Chúng được vẽ bằng nhiều chất liệu khác nhau như màu nước, sơn dầu, acrylic, và chì, trên loại giấy đặc biệt của Pháp, tạo nên một phong cách độc đáo, đậm chất tâm linh.

“Tôi muốn người xem không chỉ nhìn thấy hình ảnh, mà còn cảm nhận được những suy tư mà tôi gửi gắm trong mỗi tác phẩm. "Nguyện cầu" là lời cầu mong rằng, trong thế giới đầy rẫy sự hủy hoại, con người vẫn giữ được lòng thương yêu, lòng bao dung và khát khao một đời sống yên bình. Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều chia sẻ.

Trường ca “Lò mổ” và “Nguyện cầu”: Một tổng thể nghệ thuật đầy ám ảnh và sâu sắc
Tác phẩm trong bộ tranh “Nguyện cầu”

Hành trình quốc tế hóa tác phẩm

Ngoài xuất bản truyền thống, một điểm nhấn đáng chú ý khác của “Lò mổ” chính là việc tác phẩm được xuất bản song ngữ Việt – Anh. Phần chuyển ngữ tiếng Anh do chính tác giả thực hiện, với sự hỗ trợ biên tập từ nhà thơ Mỹ danh tiếng Bruce Weigl. Ông Weigl đã đề xuất ý tưởng dịch tác phẩm sau khi đọc bản thảo tiếng Việt, bởi theo ông, “ngôn từ trong Lò mổ không chỉ đơn thuần là chữ nghĩa, mà còn là những lớp nghĩa sâu sắc, gợi mở những câu hỏi về thân phận và đời sống.”

“Chúng tôi đã cùng nhau chỉnh sửa từng câu chữ, từng hình ảnh, và đến hôm nay, tôi cảm thấy yên tâm vì bản tiếng Anh của Lò mổ đã hoàn thiện, sẵn sàng đến với độc giả quốc tế,” Nguyễn Quang Thiều cho biết.

Tương lai của bộ tranh “Nguyện cầu”

Hiện tại, số phận của bộ tranh “Nguyện cầu” vẫn là một ẩn số. Tác giả tiết lộ rằng, đã có một vài nhà sưu tập ngỏ ý muốn mua lẻ từng bức tranh, nhưng ông vẫn mong muốn tìm được người có thể sở hữu trọn vẹn cả bộ 18 bức. “Mỗi bức tranh đều gắn liền với một chương trong tập trường ca, và chỉ khi trưng bày toàn bộ, ý nghĩa mà tôi gửi gắm mới được truyền tải trọn vẹn,” ông nói.

Để khích lệ việc sở hữu trọn bộ, nhà thơ hứa sẽ viết tay toàn bộ trường ca lên giấy đẹp và tặng kèm một số tranh phụ khác mà ông đã vẽ trong quá trình sáng tác.

Trường ca “Lò mổ” và “Nguyện cầu”: Một tổng thể nghệ thuật đầy ám ảnh và sâu sắc
Nhà xuất bản Hội Nhà văn cho biết, chỉ có 1.000 bản in được phát hành, đánh dấu sự kiện ra mắt đặc biệt này.

Ấn bản đặc biệt dành cho độc giả

“Lò mổ” được phát hành dưới dạng sách bìa cứng, đi kèm một bộ 18 postcard in màu đặc biệt, tái hiện 18 bức tranh trong bộ “Nguyện cầu”. Nhà xuất bản Hội Nhà văn cho biết, số lượng bản in được giới hạn, tạo nên dấu ấn đặc biệt cho sự kiện ra mắt lần này.

Với “Lò mổ” và “Nguyện cầu”, Nguyễn Quang Thiều không chỉ mang đến một tác phẩm nghệ thuật đa phương tiện, mà còn gửi gắm những thông điệp sâu sắc về nhân sinh, về cách con người đối xử với nhau và với thế giới xung quanh. Đây chắc chắn sẽ là một tác phẩm để lại dấu ấn lâu dài trong lòng độc giả và giới phê bình nghệ thuật.

NXB Giáo dục Việt Nam lý giải về lợi nhuận trong hoạt động kinh doanh

NXB Giáo dục Việt Nam lý giải về lợi nhuận trong hoạt động kinh doanh

Trước một số thông tin gần đây liên quan đến lợi nhuận của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam (NXBGDVN), đơn vị này đã chính thức lên tiếng nhằm làm rõ các vấn đề dư luận quan tâm.
"It Was Just an Acciden" đoạt Cành cọ vàng tại Liên hoan phim Cannes lần thứ 78

"It Was Just an Acciden" đoạt Cành cọ vàng tại Liên hoan phim Cannes lần thứ 78

Baovannghe.vn - Liên hoan phim Cannes lần thứ 78 khép lại khi đạo diễn người Iran Jafar Panahi được trao Cành cọ vàng cho bộ phim “It Was Just an Accident”. Đây cũng là chiến thắng Cành cọ vàng thứ sáu liên tiếp của nhà phát hành Neo.
"Thám tử Kiên: Kỳ án không đầu" được công chiếu tại 12 quốc gia

"Thám tử Kiên: Kỳ án không đầu" được công chiếu tại 12 quốc gia

Baovannghe.vn - Nhà phân phối 3388 Films cho biết Thám tử Kiên: Kỳ án không đầu, sẽ được chiếu ở 12 rạp trên thế giới, hứa hẹn mang về doanh thu kỷ lục.
Sở VHTT TP Huế lên tiếng về Ngai vàng Triều Nguyễn bị xâm hại

Sở VHTT TP Huế lên tiếng về Ngai vàng Triều Nguyễn bị xâm hại

Baovannghe.vn - Sáng 25/5, thông tin từ lãnh đạo Sở Văn hóa và Thể thao (VHTT) TP Huế cho biết, đơn vị đang phối hợp với lực lượng chức năng và Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế tiến hành xác minh vụ việc ngai vàng triều Nguyễn đặt tại điện Thái Hòa (Đại Nội Huế) nghi vấn bị du khách xâm hại
Bộ VHTT&DL: Thêm chế tài xử lý quảng cáo sai sự thật

Bộ VHTT&DL: Thêm chế tài xử lý quảng cáo sai sự thật

Baovannghe.vn - Thứ trưởng Bộ VH-TT-DL Trịnh Thị Thủy đã ký ban hành văn bản số 2258/BVHTTDL-VHCSGĐTV, yêu cầu triển khai nghiêm túc các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về quản lý hoạt động quảng cáo, đặc biệt trên môi trường số.