Sự kiện lên tiếng của ông Nguyễn Thanh Nghệ - tài xế kiêm cộng tác viên ảnh tự do của AP khẳng định mình là tác giả bức ảnh "Em bé Napalm" đã khiến tổ chức World Press Photo phải xem xét lại quyền tác giả đối với bức ảnh nói trên.
![]() |
Bảo Nguyễn (trái) đạo diễn phim "The Stringer" - bộ phim tài liệu khẳng định Nguyễn Thanh Nghệ (giữa) mới là tác giả của bức "Em bé Napalm" thay vì Nick Út. (Ảnh: Getty) |
"Em bé Napalm" ("Napalm Girl" hay tên gọi khác là "The Terror of War") là một trong những ảnh nổi tiếng thế giới về chiến tranh Việt Nam. Người trong ảnh là Phan Thị Kim Phúc 9 tuổi, bị bỏng vì Mỹ ném bom tại Trảng Bàng, Tây Ninh năm 1972. Sau sự việc gây tranh cái trên, hiện vị trí tác giả bức ảnh ghi không xác định, tuy nhiên tổ chức này khẳng định giá trị lịch sử của tác phẩm không bị ảnh hưởng.
Trong nhiều năm, bức ảnh được ghi nhận là do nhiếp ảnh gia Nick Út (Huỳnh Công Út) thuộc hãng tin Associated Press (AP) chụp.
Tuy nhiên, trước đó vào thời điểm tháng 1/2025, phim tài liệu "The Stringer" của đạo diễn Bảo Nguyễn ra mắt, đưa ra các bằng chứng rằng Nguyễn Thành Nghệ - một tài xế kiêm cộng tác viên ảnh tự do cho AP - mới là tác giả của "Em bé Napalm."
Phim ra mắt tại Liên hoan phim Sundance, dựa trên lời kể của gia đình ông Nghệ, đồng nghiệp cũ và các chuyên gia pháp y. Trong phim, Nguyễn Thanh Nghệ nói đã bán bức ảnh cho AP với giá 20 USD, bản thân không được ghi nhận tác giả vì không phải nhân viên chính thức.
Ông Nguyễn Thành Nghệ cũng xuất hiện tại buổi chiếu phim ở Sundance và xác nhận toàn bộ câu chuyện trong phim là thật.
![]() |
Ảnh "Em bé Napalm" |
Trước sức ép dư luận, World Press Photo buộc phải mở cuộc điều tra độc lập từ tháng 1 đến tháng 5-2025.
Kết luận cho biết dựa trên vị trí, khoảng cách và loại máy ảnh sử dụng trong ngày hôm đó, khả năng cao người chụp là ông Nguyễn Thành Nghệ hoặc Huỳnh Công Phúc - một phóng viên khác có mặt tại hiện trường, so với Nick Út.
Trước một diễn biến khác, hãng thông tấn Associated Press (AP) đã công bố báo cáo dài 97 trang, tuyên bố vẫn giữ nguyên tác quyền ảnh của Nick Út. Đồng thời khẳng định không có bằng chứng thuyết phục để thay đổi thông tin tác giả. Họ thừa nhận "có khả năng" Nick Út là người chụp, đồng thời không tìm thấy bằng chứng cho thấy ông Nghệ thực hiện bức ảnh. AP nhấn mạnh, sau hơn 50 năm, việc kiểm chứng chính xác là vô cùng khó khăn do thời gian đã xóa nhòa bằng chứng, thiết bị hạn chế và nhiều nhân chứng chủ chốt đã qua đời.
Người phát ngôn Lauren Easton cho biết: "Phân tích hình ảnh sâu rộng, phỏng vấn nhân chứng và kiểm tra toàn bộ ảnh chụp ngày 8-6-1972 cho thấy có khả năng Út đã chụp bức ảnh này. Không có tài liệu nào chứng minh người khác đã chụp".