Nhân kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam (22/12/1944 - 22/12/2024), nhiều chương trình, sự kiện phim ảnh được người dân, công chúng quan tâm, đón nhận. Từ những buổi chiếu phim miễn phí - nơi khán giả đến từ rất sớm, lấp kín chỗ ngồi tới việc dành lời khen, hưởng ứng nhiệt tình trên màn ảnh nhỏ; các bộ phim về đề tài chiến tranh cách mạng, lực lượng vũ trang vốn tưởng chừng khô khan đã cho thấy tín hiệu đáng mừng ở khả năng thu hút người xem ở nhiều độ tuổi khác nhau.
Đầu tiên, sự kiện nổi bật để kỷ niệm dịp lễ đặc biệt này phải kể tới Tuần phim kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam được Điện ảnh Quân đội nhân dân (thuộc Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam) tổ chức, cũng vào dịp kỷ niệm 35 năm Ngày hội Quốc phòng toàn dân (22/12/1989 - 22/12/2024), 80 năm Ngày Truyền thống Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam (22/12/1944 - 22/12/2024). Tuần phim trình chiếu 8 tác phẩm, trong đó có 4 phim tài liệu do Điện ảnh Quân đội nhân dân sản xuất và 4 bộ phim truyện điện ảnh của đơn vị và các hãng phim trong nước sản xuất, gồm: Tiếng cồng định mệnh (đạo diễn, NSND Nguyễn Khắc Lợi, NSND Lê Thi), Con đường có mặt trời (đạo diễn Vũ Anh Nhất), Thầu Chín ở Xiêm (đạo diễn Bùi Tuấn Dũng) và Đêm Bến Tre (đạo diễn, NSND Trần Phương).
Trong đó, Tiếng cồng định mệnh được chọn là tác phẩm chiếu mở màn. Phim chuyển thể từ tiểu thuyết Khúc tráng ca cuối cùng của nhà văn Chu Lai và được khen ngợi nhờ khai thác những mối quan hệ phức tạp giữa con người ở hai đầu chiến tuyến. Tác phẩm là bản hùng ca bi tráng nhưng đầy chất hiện thực, không sa đà vào việc tô hồng hay thi vị, qua đó nói lên sự trớ trêu của những số phận khi đất nước bị chia cắt.
Những tác phẩm khác được lựa chọn trình chiếu trong tuần phim cũng đều mang giá trị nghệ thuật, khắc họa sống động hình tượng Bộ đội Cụ Hồ, giúp thế hệ trẻ có cái nhìn rõ nét và đầy đủ hơn về sự trưởng thành, lớn mạnh của Quân đội nhân dân Việt Nam. Đồng thời, các tác phẩm cũng tôn vinh truyền thống lịch sử, tri ân công lao, sự cống hiến của các cán bộ, chiến sĩ quân đội hết mình vì Tổ quốc.
 |
| Hình ảnh trong phim Không thời gian nhân kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam (22/12/1944 - 22/12/2024). Ảnh: VTV |
Bên cạnh những bộ phim trên, một tác phẩm truyền hình cũng về đề tài quân đội nhân dân đang nhận nhiều chú ý trên màn ảnh nhỏ là Không thời gian của đạo diễn, NSƯT Nguyễn Danh Dũng. Đây là dự án do Đài Truyền hình Việt Nam phối hợp với Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam sản xuất. Không thời gian có quy mô sản xuất lớn; bối cảnh quay trải dài ở nhiều tỉnh thành như Sơn La, Hòa Bình, Phú Thọ, Thanh Hóa, Hà Nội... Phim cũng sở hữu dàn diễn viên quen thuộc, dạn dày kinh nghiệm như Mạnh Trường, Chí Nhân, Duy Khánh, Bích Ngọc.. cùng các tên tuổi gạo cội như NSND Trung Anh, NSND Quốc Trị, NSND Như Quỳnh.
Phim có nội dung đan xen giữa quá khứ và hiện tại, thông qua câu chuyện của Trung tá Lê Nguyên Đại (Mạnh Trường) và những đồng đội xung quanh, qua đó khắc họa đầy đủ, chân thực chân dung của Bộ đội Cụ Hồ mỗi thời kỳ. Tác phẩm mở đầu bằng những hình ảnh người lính trong thời bình; họ hiện ra đầy sáng ngời trong mắt người dân với tinh thần dũng cảm, lòng yêu nước, sự can trường, sẵn sàng hy sinh chính bản thân để bảo vệ người dân trước thiên tai bệnh dịch. Sau đó, phim cũng đan cài câu chuyện về những người lính trong thời chiến. Họ ngoan cường, anh dũng để đẩy lùi đạn bom quân thù. Dù phải đối mặt nhiều gian lao, vất vả, song ý chí không khuất phục vẫn luôn là điểm nổi bật của những người lính ở bất cứ thời điểm nào.
Không thời gian là bài ca chiến thắng, sự đoàn kết, hy sinh, đồng thời khai thác những khao khát tình cảm trong đời sống tinh thần của người lính. Tuy nhiên, phim gây chú ý trong cách xây dựng và phát triển tâm lý nhân vật. Người lính trong phim không phải lúc nào cũng nghiêm túc, nề nếp, răm rắp làm theo kỷ luật, mà có sự linh hoạt cần thiết. Có những chàng trai trẻ tuổi ban đầu hơi bất cần, dần thay đổi trưởng thành khi được rèn giũa trong môi trường quân đội. Có những cô gái chấp nhận sống xa nhà, xa người thân, lặn lội đường xa để phụ giúp đồng bào.
Trên chiến trường hay trong quân ngũ, họ là những người lính tự hào vì được mang trên mình màu áo lính. Nhưng ở một khía cạnh khác, ta thấy họ cũng đều là những người bình thường với hỉ nộ ái ố. Họ có những nỗi buồn, những tình cảm thầm kín, những điều khó có thể giãi bày cùng ai. Việc đan cài các cảnh chiến đấu căng thẳng với kẻ thù, thiên tai, bên cạnh những thước phim trong trẻo về tình yêu đôi lứa, ước mơ tuổi trẻ giúp Không thời gian mang đến bầu không khí cân bằng, dễ hoà nhập vào câu chuyện. Qua đó, phim cũng hạn chế cảm giác xói mòn, cũ kỹ như định kiến về nhiều phim lấy đề tài người lính.
Phim Không thời gian được Quân đội nhân dân Việt Nam hỗ trợ thực hiện nhiều đại cảnh, với xe cộ, máy móc, vũ khí cũng như nhân lực. Sự tư vấn tận tình của các chuyên gia quân sự đang trong quân ngũ lẫn đã về hưu giúp tác phẩm tái hiện tốt những công tác nghiệp vụ, kỹ thuật, mang đến những cảnh quay chân thật, đầy sẻ chia và đồng cảm.
Từng thực hiện “bom tấn truyền hình Việt” Về nhà đi con, đạo diễn Nguyễn Danh Dũng tiếp tục đem thế mạnh khai thác những câu chuyện ấm áp, cách xây dựng nhân vật rõ nét với màu sắc riêng biệt. Nổi bật nhất là Mạnh Trường với vai chính Lê Nguyên Đại - Trung đoàn trưởng Trung đoàn 12, sau được phân công điều động công tác tại đoàn 80. Đại có vẻ ngoài đẹp trai, nam tính, được nhiều cô gái thầm thương trộm nhớ. Vai diễn của Mạnh Trường vừa rắn rỏi vừa ấm áp, mang đến cảm nhận sâu sắc nhưng cũng gần gũi.
Điểm đặc biệt là lần này nam diễn viên khoác lên mình chiếc áo lính, mang đầy những áp lực và trách nhiệm to lớn với Tổ quốc trên vai. Đây là cơ hội để Mạnh Trường thể hiện một nhân vật có chiều sâu, lúc nào cũng thường trực những nỗi lo lắng khi đứng giữa đôi bờ sống chết. Ở phía dàn diễn viên trẻ, gây bất ngờ phải kể đến Lê Bống vào vai cô giáo Tâm tại điểm trường vùng cao. Tâm nhiệt tình, ngay thẳng, biết quan tâm đến người khác. Những tương tác của cô giáo trẻ với trung đoàn trưởng hứa hẹn mang tới cho người xem tuyến tình cảm nhiều thú vị nhưng cũng đầy thử thách trong bối cảnh thiên tai.
Thành công của Không thời gian và những bộ phim nói trên đều có điểm chung nằm ở việc biết cách biến câu chuyện tranh đấu nặng nề, tang thương thành một bản hòa ca với nhiều yếu tố thu hút. Qua đó, mới thấy rằng, dù nhiều thước phim về muôn mặt đời sống đầy sôi động vẫn sẽ không bao giờ có thể làm lu mờ những thước phim ý nghĩa về đề tài chiến tranh cách mạng. Những bộ phim về những người lính, những chiến binh quên mình vì Tổ quốc, vì nhân dân vẫn sẽ khiến khán giả bồi hồi xúc động. Và phim Việt cần thêm nhiều những tác phẩm như vậy để mang đến món ăn tinh thần quý giá cho khán giả thưởng thức.
