Sáng tác

Cá bống sao. Tản văn của Lê Văn Trường

Lê Văn Trường
Tản văn 08:00 | 13/06/2025
Baovannghe.vn - Trong mỗi người chúng ta ai cũng có một thời tuổi thơ hồn nhiên với rất nhiều kỉ niệm đáng yêu đáng nhớ. Để khi xa rồi thì vẫn mãi luyến lưu hoài niệm bên lòng.
aa

Ngăn tủ của kí ức vẫn luôn còn mãi lứa tuổi “nhứt quỉ nhì ma…”. Dù ở đó chỉ là khoảng trời của những ngày thả diều, trèo cây, tắm sông, bắt cá…

Cá bống sao. Tản văn của Lê Văn Trường
Cá bống sao vừa mới thụt hang - Ảnh: Hoài Vũ

Đám con nít ở thôn quê tuy không khôn lanh như trẻ ở thành thị, nhưng bù lại rất rắn rỏi, chắc da chắc thịt nhờ đủ đầy sương nắng. Mỗi khi đi học về là lại tụ năm tụ bảy rủ nhau bày đủ thứ trò chơi của tuổi mới lớn. Nếu không thì rủ nhau đi tắm sông. Nhớ những hôm nước ròng bỏ bãi, những chú cá bống sao cứ giương mắt trườn dài trên bãi bùn. Khi thấy chúng tôi lội tới thì chúng liền bò vô hang. Vậy là chúng tôi mỗi đứa liền đi kiếm cho mình một cọng lá dừa, tước bỏ hết lá, cọng dừa đầu trên vuốt nhọn, phần đuôi khoanh chặt như hình tròn. Vậy là đã có đồ nghề để thi thố tài năng. Dưới bãi sông, những con cá bống sao nhỏ thường hay làm hang ngoài bãi trống. Còn những con cá lớn hơn thì chúng hay làm hang theo mấy gốc cây bần và hang thường rất sâu. Ham thụt được cá lớn nên đứa nào cũng đi theo gốc cây bần để thụt. Hang cá sâu, thụt hết cánh tay mà vẫn chưa tới, vậy là phải móc lỗ đất nơi hang cá rộng ra để trui vào mà bắt cho bằng được. Vì mải mê bắt cá nên đứa nào đứa nấy đầu cổ tay chân đều dính đầy bùn đất. Lội bãi, mà một tay xách xâu cá còn một tay phải nắm cái quần đùi lại cho thật chặt, nếu không thì kể như nó tuột xuống luôn. Đến khi thấy mệt mỏi thì mới chịu xuống nước tắm cho sạch sình bùn rồi về. Mỗi lần đi thụt cá, đứa nào nhiều thì được hơn một kí. Còn đứa nào dở thì cũng đủ cho nồi canh chua. Thụt được cá, chúng tôi lượm thêm vài trái bần chín rụng ngoài bãi nữa đem về cho mẹ nấu canh chua. Món ăn dân dã ấy đã trở thành đặc trưng của xứ sở cù lao quê tôi. Chắc có lẽ tại con cá bống sao thích chọn nơi bãi bần để sinh sống nên nó cũng trở thành khẩu vị của nồi canh chua bần mà mỗi bữa cơm dọn ra mới ngửi mùi vị thôi là đã thấy đói bụng rồi.

Cứ mỗi lần ra bãi sông thấy đàn cá bống sao tung tăng chạy ngược chạy xuôi là tôi lại thấy ngứa nghề. Đi thụt cá riết rồi cũng thành một thói đam mê. Nếu tôi không rủ mấy đứa bạn thì tụi bạn cũng rủ ngược lại tôi. Bãi sông là đất phù sa nên bùn rất lầy, có chỗ lún tới háng. Đi hoài cũng biết ngán, nhưng có lẽ tại bầy cá bống sao luôn luôn quá đông và chúng hay giương đôi mắt nhìn chúng tôi như cố tình thách thức. Đến khi bị rượt thì mới chịu trui vào hang để trốn. Đi thụt cá không chỉ giúp được ba má ở nhà đỡ tốn tiền mua đồ ăn, mà với chúng tôi đó còn là những trận đánh trò dưới bãi sông khi bọn cá bống sao lấy số đông thách thức. Đó cũng là một niềm vui mà không phải trẻ thơ ở đâu cũng có được.

Ngày tháng ấy giờ đã trôi xa. Đám bạn chung xóm ngày xưa nay mỗi đứa đã một phương trời vì tương lai sư nghiệp. Cái thời đi thụt cá của tôi cũng trôi vào miền kí ức. Cuộc sống là những bộn bề vất vả lo toan vì chén cơm manh áo, mà đôi khi phải vắt kiệt mồ hôi.

Những phút giây nhàn nhã, một mình ra đứng phía bãi sông, thấy bầy cá bống sao đang nhảy múa tung tăng bên tán những cây bần nghiêng nghiêng rợp bóng mà chạnh lòng nhớ quá những ngày tháng tuổi thơ. Nhưng thời gian có trôi ngược bao giờ...

Nhà biên kịch Phạm Lăng Quang - Con đường và đồng đội

Nhà biên kịch Phạm Lăng Quang - Con đường và đồng đội

Baovannghe.vn - Với chúng tôi, hình ảnh nhà biên kịch Phạm Lăng Quang - một người lính, nghệ sĩ đẹp trai, hào hoa, thông minh, hóm hỉnh, hào hiệp luôn in đậm trong trái tim mình. Và với những người lính hậu cần - kỹ thuật, các vở diễn thương hiệu Lăng Quang vẫn luôn dậy sóng trong lòng mỗi khi nhớ lại những năm tháng lửa đạn ấy...
Những nét đẹp văn hóa truyền thống Việt Nam trong “Mùa lá rụng trong vườn” của Ma Văn Kháng

Những nét đẹp văn hóa truyền thống Việt Nam trong “Mùa lá rụng trong vườn” của Ma Văn Kháng

Baovannghe.vn - Trong hành trình trở về cội nguồn, Ma Văn Kháng đã dựng nên nhiều chân dung cao đẹp tiêu biểu cho truyền thống ân nghĩa thuỷ chung của dân tộc.
UNESCO : Xem xét hồ sơ về Tranh dân gian Đông Hồ

UNESCO : Xem xét hồ sơ về Tranh dân gian Đông Hồ

Baovannghe.vn - Kỳ họp lần thứ 20 của Ủy ban Liên Chính phủ về Bảo vệ Di sản văn hóa Phi vật thể diễn ra tại New Delhi, Ấn Độ, hồ sơ tranh dân gian Đông Hồ của Việt Nam đã được xem xét để công nhận là di sản văn hóa phi vật thể cần được bảo vệ khẩn cấp của nhân loại.
Cao nguyên đá Đồng Văn được vinh danh "Điểm đến văn hóa hàng đầu thế giới năm 2025"

Cao nguyên đá Đồng Văn được vinh danh "Điểm đến văn hóa hàng đầu thế giới năm 2025"

Baovannghe.vn - Mới đây, tại Vương quốc Bahrain, đã diễn ra Lễ vinh danh Giải thưởng Du lịch thế giới (World Travel Awards - WTA) năm 2025. Theo đó, Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Cao nguyên đá Đồng Văn, tỉnh Tuyên Quang được trao cúp chiến thắng hạng mục Điểm đến văn hóa hàng đầu thế giới năm 2025.
Viện trưởng Lê Thị Hà: Một năm rực rỡ của Viện phim Việt Nam

Viện trưởng Lê Thị Hà: Một năm rực rỡ của Viện phim Việt Nam

Baovannghe.vn - Theo Viện trưởng Lê Thị Hà, trong bối cảnh điện ảnh toàn cầu chuyển mình mạnh mẽ, Viện Phim Việt Nam đang bước lên tuyến đầu với chiến lược rõ ràng: Đưa di sản điện ảnh quốc gia ra sân khấu quốc tế bằng tiêu chuẩn mới, tư duy mới và mạng lưới hợp tác rộng mở, tái định hình câu chuyện điện ảnh Việt Nam trên bản đồ điện ảnh thế giới.