Hội thảo khoa học Quốc gia với chủ đề "Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9: Giá trị thời đại và sức sống trường tồn" do Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam; Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương; Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh và Thành phố Hà Nội phối hợp tổ chức diễn ra vào chiều 14/8 tại Hà Nội.
 |
| Đại biểu chủ trì hội thảo. Ảnh TTXVN |
Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình; Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa; Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh Nguyễn Xuân Thắng; Bí thư Thành ủy Hà Nội Bùi Thị Minh Hoài; lãnh đạo một số ban, bộ, ngành, địa phương và các chuyên gia tham dự Hội thảo.
Thay mặt lãnh đạo Đảng và Nhà nước phát biểu chỉ đạo Hội thảo, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh, đây là dịp để toàn thể chúng ta cùng nhìn lại một chặng đường oanh liệt của lịch sử dân tộc, cùng tự hào về những thành tựu rực rỡ mà toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta đã đạt được và cùng hướng về tương lai tươi sáng của đất nước.
 |
| Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình phát biểu tại hội thảo. Ảnh CP |
Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ đánh giá, Cách mạng tháng Tám không chỉ có ý nghĩa to lớn đối với Việt Nam mà còn có ý nghĩa quốc tế và tầm vóc thời đại sâu sắc. Cách mạng tháng Tám đã giáng một đòn chí mạng vào toàn bộ hệ thống thuộc địa thực dân cũ trên thế giới, góp phần quan trọng, mở ra kỷ nguyên giải phóng dân tộc trên toàn cầu. Cách mạng tháng Tám là tấm gương, là nguồn cổ vũ mạnh mẽ và tạo ra động lực to lớn cho phong trào giải phóng dân tộc tại các nước thuộc địa ở châu Á, châu Phi, Mỹ Latin đứng lên giành độc lập.
Đồng thời nêu rõ, Cách mạng Tháng Tám đã khẳng định sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng Cộng sản Đông Dương - một Đảng non trẻ chỉ mới 15 tuổi nhưng đã có thể lãnh đạo cách mạng thành công, giành và giữ chính quyền toàn quốc. Điều này chứng minh sức mạnh của chân lý cách mạng và nghệ thuật lãnh đạo tài tình của những người cộng sản Việt Nam ưu tú.
Dưới ngọn cờ vẻ vang của Mặt trận Việt Minh, mọi nguồn sức mạnh từ truyền thống đến hiện đại, từ thành thị đến nông thôn, từ mọi giai tầng nhân dân đã được khơi dậy và hội tụ thành một khối đại đoàn kết vô địch. Đó là sức mạnh của toàn dân tộc, của khối đại đoàn kết các dân tộc Việt Nam và sự kết hợp giữa sức mạnh dân tộc và sức mạnh thời đại dưới sự lãnh đạo của Đảng quang vinh và Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại.
Cách mạng Tháng Tám đã khẳng định chân lý bất diệt: Không có sức mạnh nào có thể chống lại được một dân tộc ngàn đời yêu nước, hưởng ứng lời kêu gọi "không có gì quý hơn độc lập, tự do", quyết đứng lên đập tan xiềng xích thực dân gần một trăm năm, xóa bỏ chế độ quân chủ hơn một nghìn năm, làm nên một cuộc cách mạng đích thực - không chỉ thay đổi bộ máy chính quyền mà còn thay đổi cả vận mệnh của một dân tộc.
 |
| rưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa phát biểu khai mạc hội thảo. |
Trước đó, trong phát biểu khai mạc hội thảo, Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa nhắc lại những năm tháng Đảng ta, dân tộc ta đoàn kết, đồng lòng chuẩn bị cho Cách mạng tháng Tám. “Từ khi ra đời năm 1930, Đảng Cộng sản Việt Nam, dưới ánh sáng chủ nghĩa Mác - Lênin, kiên định lãnh đạo nhân dân đấu tranh qua các cao trào 1930 - 1931, 1936 - 1939, 1939 - 1945; xây dựng lực lượng chính trị và vũ trang; giác ngộ, tổ chức quần chúng; gây dựng căn cứ địa cách mạng, sẵn sàng đón bắt thời cơ lịch sử.
Với ý nghĩa lịch sử to lớn của cách mạng tháng tám, hội thảo tiếp tục đóng góp những luận cứ khoa học nhằm tiếp tục khẳng định giá trị không thể phủ nhận. Do đó, hội thảo đã nhận được hơn 90 báo cáo, tham luận của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các ban, bộ, ngành, chính quyền địa phương, các chuyên gia, nhà khoa học đến từ các viện nghiên cứu, các trường đại học trên cả nước, cho thấy sự quan tâm rất lớn của các cấp, các ngành, các chuyên gia, nhà khoa học đối với chủ đề hội thảo.
Để hội thảo đạt kết quả tốt đẹp, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, TS. Phan Chí Hiếu mong muốn các chuyên gia, các nhà khoa học, tập trung phân tích, trao đổi làm sâu sắc hơn một số nội dung chính:
Một là, làm rõ hơn nữa bối cảnh lịch sử trong nước và quốc tế, khẳng định chủ trương, đường lối, sự lãnh đạo đúng đắn, sáng suốt của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh - nhân tố quyết định thắng lợi của Cách mạng tháng Tám; làm sâu sắc hơn sự ủng hộ, giúp đỡ của bạn bè quốc tế, của các nước và nhân dân tiến bộ, yêu chuộng hòa bình trên thế giới trong thành công của cuộc Cách mạng tháng Tám.
Hai là, Cách mạng tháng Tám thành công mở ra kỷ nguyên mới trong lịch sử phát triển của đất nước Việt Nam độc lập, chủ quyền và có quyền tự quyết; là nguồn cổ vũ, động lực to lớn để các dân tộc bị áp bức trên thế giới đứng lên giành độc lập.
Ba là, làm sâu sắc hơn giá trị lịch sử và ý nghĩa thời đại của Tuyên ngôn độc lập, nhất là về quyền con người, quyền độc lập, tự do của các dân tộc trên thế giới; về những tư tưởng cao đẹp, tính nhân văn của Bản Tuyên ngôn Độc lập.
Bốn là, khẳng định sức sống trường tồn của Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9 với những giá trị vĩ đại; sự lãnh đạo của Đảng là nhân tố quyết định thắng lợi của các cuộc cách mạng trong lịch sử Việt Nam hiện đại; thành công của Cách mạng là thành quả của sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, kết hợp sức mạnh dân tộc và sức mạnh thời đại.
Năm là, đề xuất các giải pháp, kiến nghị; chia sẻ cách làm hay, hiệu quả trong vận dụng sáng tạo và phát huy có hiệu quả các bài học kinh nghiệm vào công cuộc xây dựng, bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN trong bối cảnh mới gắn với công cuộc tinh gọn tổ chức bộ máy, phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, hội nhập quốc tế, trong xây dựng và thi hành pháp luật, phát triển kinh tế tư nhân theo tinh thần “bộ tứ trụ cột” về chiến lược, chính sách của Đảng và Nhà nước.
Phát biểu tổng kết Hội thảo, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương Nguyễn Xuân Thắng ghi nhận, với tinh thần làm việc nghiêm túc, khoa học, Hội thảo đã thành công tốt đẹp. Hơn 90 tham luận và ý kiến tại Hội thảo đã kế thừa những thành quả nghiên cứu khoa học về Cách mạng tháng Tám năm 1945, đặc biệt có nhiều tư liệu mới và có những tiếp cận mới, nhận thức mới. Các tham luận đã phản ánh các quan điểm đầy đủ, sâu sắc về các chặng đường phát triển của cách mạng Việt Nam qua 80 năm.
Trong đó, đã phân tích làm rõ quá trình đấu tranh giành độc lập, trực tiếp là cuộc vận động giải phóng dân tộc, khẳng định giá trị thời đại và sức sống trường tồn của Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9. Ở nhiều góc độ khác nhau, các tham luận đã phân tích sâu sắcdiễn biến mau lẹ của tình thế giới và trong nước, những mâu thuẫn, sự chuyển biến của giai cấp, giai tầng trong xã hội lúc bấy giờ, đặc biệt là xác định thời cơ cách mạng. Qua đó, làm rõ quá trình vận động đi đến Tổng khởi nghĩa Cách mạng tháng Tám; luận giải sâu sắc vai trò lãnh đạo của Đảng, của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong việc hoạch định đường lối cách mạng, giải phóng dân tộc, đề ra những quyết sách đúng đắn, sáng tạo trong những thời điểm lịch sử để tạo ra tình thế cách mạng.
Các bài tham luận đã tập trung lý giải sự sáng tạo của Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh trong tập hợp, vận động quần chúng thông qua các hình thức tổ chức mặt trận, đặc biệt là Mặt trận Việt Minh; chuẩn bị mọi mặt về lực lượng, bao gồm lực lượng chính trị, vũ trang, xây dựng căn cứ địa cách mạng, làm rõ tư duy nhạy bén của Đảng trong việc tạo thời cơ và chớp thời cơ “ngàn năm có một” để tiến hành khởi nghĩa từng phần,tiến tới tổng khởi nghĩa thắng lợi hoàn toàn trên phạm vi cả nước.
Các tham luận phân tích và làm rõ vai trò và sự chủ động, sáng tạo của các đảng bộ, Ủy ban khởi nghĩa tại các địa phương trong quá trình khởi nghĩa giành chính quyền tại các tỉnh, thành phố và các vùng, miền trên cả nước; qua đó khẳng định tầm vóc lịch sử và sự độc đáo của Cách mạng tháng Tám năm 1945.
Nhờ tiếp cận ở nhiều góc độ khác nhau, các tham luận đã làm rõ những thành tựu nổi bật trên các lĩnh vực: kinh tế, xã hội, văn hóa, con người, quốc phòng, an ninh, đối ngoại, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong quá trình xây dựng, phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN 80 năm qua, với sự lãnh đạo của Đảng, nhất là qua 40 năm tiến hành công cuộc Đổi mới. Những kết quả đó đã khẳng định sự lãnh đạo đúng đắn, sáng suốt của Đảng là nhân tố quyết định mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam.
Đặc biệt, trên cơ sở phân tích những thay đổi mang tính thời đại, yêu cầu phát triển mới và những quyết sách lịch sử của đất nước trong bối cảnh mới, nhất là cuộc cách mạng về sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, các tham luận cũng như các ý kiến phát biểu đã đề xuất những phương hướng, giải pháp nhằm tạo ra sự đột phá mạnh mẽ cho xây dựng, phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới. Đó là hoàn thiện đồng bộ thể chế phát triển nhanh và bền vững, trong đó thể chế chính trị là then chốt, thể chế kinh tế là trung tâm và các thể chế khác có vai trò rất quan trọng... Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương Nguyễn Xuân Thắng nhấn mạnh.
Như vậy, với 80 năm đã trôi qua nhưng những giá trị lịch sử và những bài học kinh nghiệm của Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9 cho đến thời điểm hiện tại vẫn còn vẹn nguyên giả trị, trở thành sức mạnh nội sinh để Việt Nam vững bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc .