Biển động nhưng lòng chú bé lại vui. Bởi hôm nay người lái thuyền là ông già, chứ không phải là anh thanh niên nữa. Chưa biết ông già sẽ đối xử với chú như thế nào, nhưng nhìn ánh mắt hiền từ của ông, chú yên tâm. Dù sao thì chú cũng tạm thời thoát khỏi những tiếng quát tháo, chửi bới tục tằn của người lái trẻ. Dù sao, qua hai ngày chú đã làm quen với công việc và nhất là đã làm quen với sóng. Thật may cho chú, mấy ngày qua biển êm.

Con thuyền tiến ra khơi, hướng về bãi thả lưới.

Con thuyền đánh cá. Ảnh: Pixabay

Sóng từng đợt nối nhau xô tới. Mặc! Thuyền vẫn chồm lên, hụp xuống, lao đi. Hai lá buồm thẳng căng. Gió thổi vù vù qua mang tai, mang theo những giọt nước bắn tung tóe.

- Ngồi xuống phía dưới này cho khỏi rét, cháu - Ông già gọi chú bé nãy giờ ngồi trên mui thuyền, tay bám vào dây chằng cột buồm.

- Cháu có bị say sóng không? Ông già hỏi, mắt nhìn gương mặt đang tái đi của chú bé.

-Dạ không, không ạ - Chú bé vội lắp bắp. Rõ ràng là chú thấy có hơi khó chịu trong người. Tuy nhiên không sao. Đã thấm gì bằng hôm trước. Hôm trước có lúc người chú tưởng như lả đi, ruột gan cồn cào chỉ chực nôn ọe. Vậy mà chú vẫn phải làm, vẫn nhặt tôm cá. Bởi chú sợ, ngơi tay là người lái chửi.

- Mấy hôm trước cháu có bị nôn không?

- Dạ không ạ. Cháu chỉ hơi thấy chếnh choáng.

- Như vậy là tốt đấy. Ngày xưa hồi đầu đi biển, bác say ghê lắm. Cứ ngày sóng to là nôn thốc, nôn tháo, lâu dần quen đi. - Ông già nhìn ra khơi: Hôm nay sóng cũng to đấy.

Hồi lâu, ông già lại hỏi:

- Cháu được nghỉ hè có lâu không?

- Dạ, hai tháng ạ.

- Em cháu đã đỡ chưa?

- Dạ, đã đỡ.

Chú bé liếc ông già với con mắt biết ơn. Chú thấy cay cay mắt. Chú đưa tay quệt giọt nước mặn trên má và thấy vui vui khi nghĩ rằng nhờ những đồng tiền bán tôm cá mà chú kiếm được, mẹ mua thuốc cho em. Em chú chóng khỏi. Bố chú mất lâu rồi.

Thuyền đã thả lưới xong. Hai người đàn ông cùng thuyền lại chui vào khoang nhà ngủ, chỉ còn lại ông già lái thuyền ngồi canh lưới và chú bé. Ông già chăm chú theo dõi đường dây, phao lưới và chỉnh buồm, lái cho thuyền đi đúng luồng. Chú bé chăm chú nhìn ra xa. Bỗng chú kêu lên:

- Bác ơi. Cái gì kìa?

- Cá heo đấy - Ông già nhìn theo tay chú bé chỉ, rồi bảo: - Ngày động, cá heo vào gần bờ.

Đàn cá heo bơi vào gần thuyền. Có khoảng hơn chục con. Những con cá to như cánh phản, vây như cái vỉ đang thi nhau lặn hụp, nô giỡn, phơi những cái bụng trắng ngần. Thỉnh thoảng, một con lại nhảy vọt lên không trung chơi trò nhào lộn. Chú bé thích quá, vỗ tay hò hét. Trong đàn cá có con cá khoang trắng ở gần thuyền nhất. Nó có vẻ phởn chí. Cả đàn bơi ra xa rồi, nó còn quanh quẩn theo thuyền một đoạn nữa. Ông già bảo:

- Cá bơi đông thế này, dễ mẻ giã hỏng mất.

Nhưng thật không ngờ. Mẻ giã ấy đầy nhóc tôm, cá.

Sang mẻ giã thứ hai, khi chú bé đang nhặt tôm thì chú nhìn thấy cái vây cá nhô lên ở gần thuyền, rồi cả cái khối lù lù của thân con cá nhô lên. Chú bé quên cả làm việc, vỗ tay reo:

- A a, con cá heo khoang trắng!

Như đáp lại tiếng reo của cậu bé, con cá tức thì nhảy vọt lên phơi cái bụng trắng trước sự ngạc nhiên của ông già. Hai người đàn ông cũng bỏ giấc ngủ ra xem cá. Ông già bảo:

- Con cá này khéo mê cậu bé của chúng ta mất rồi.

Quả thật, suốt ngày con cá lảng vảng bên thuyền. Sang ngày hôm sau khi đến mẻ giã thứ hai thì nó lại xuất hiện. Thấy con cá quyến luyến với người, ông già cũng không nỡ đuổi nó, tuy ông vẫn sợ nó làm hỏng những mẻ giã, mặc dù mẻ nào cũng được nhiều. Chú bé thì đặc biệt thích thú. Rõ ràng đây là sự lạ, như trong truyện cổ tích chú đọc được. Ông già bảo chú: “Cá heo nó thích trẻ con lắm. Vì trẻ con hồn nhiên, thật thà và vui vẻ. Chúng tin trẻ con hơn người lớn.” Một lần chú bé lấy hết sức bình sinh ném một con cá nhỏ về phía cá heo. Con cá nhảy lên đớp gọn. Chú bé sướng quá, nhảy như choi choi trên thuyền. Chú quên cả mệt nhọc, say sóng...

Sang ngày sau nữa. Biển êm trở lại.

Chú bé đi biển trong tâm trạng hồi hộp và lo lắng. Đã hết phiên cầm lái của ông già.

Cũng như hôm trước, mẻ giã thứ nhất qua đi không thấy con cá heo. Suốt nửa buổi sáng, chú bé lặng lẽ làm việc. Chú ít bị người lái trẻ cằn nhằn hơn. Sau hai ngày được ông già chỉ bảo cặn kẽ nên chú đã khá quen việc. Biển êm, chú không cảm thấy bị say sóng. Tuy nhiên chú hồi hộp. Chú mong con cá heo xuất hiện. Chú nghĩ: Có lẽ biển êm, đàn cá heo ra khơi và con cá heo khoang trắng nhớ đàn đã ra đi.

Mẻ giã thứ hai sắp được kéo.

Chú bé ngồi trên mui thuyền buồn bã nhìn ra khơi xa. Bỗng có tiếng ai đó kêu: Cá, làm chú giật mình nhìn xuống. Ngay trước mũi thuyền, con cá heo nổi phờ cái đầu có vệt khoang nơi cổ. Chú bé đứng dậy hét tướng: Cá khoang. Con cá tức thì nhảy vọt lên làm nước bắn tung tóe. Những người đàn ông tròn mắt ngơ ngác. Con cá bơi quanh thuyền. Chú bé lấy một con cá nhỏ ném về phía nó.

Ngay lúc ấy, chú bé không để ý đến người lái trẻ đã cầm cái lao sắt. Khi con cá bơi về phía thuyền nhẩy lên đớp mồi thì cái lao phóng mạnh xuống. Chú bé bật kêu: “Ối!” Con cá biến mất. Chỉ còn vệt máu đỏ loang rõ trong làn nước đen thẫm. Chú bé òa khóc nức nở.

Cá heo. Ảnh: Pixabay

Tiếng còi hú dài báo hiệu con tàu viễn dương đã về đến hải phận nước nhà. Người thuyền trưởng xúc động rút ống nhòm dõi về phía đất liền. Mắt anh chợt sáng lên. Phía đất liền, trước mắt anh có một đàn cá heo đang bơi lội. Nghe tiếng hú con tàu, những con cá thi nhau nhảy lên như chào đón. Đang dùng ống nhòm theo dõi đàn cá, bỗng người thuyền trưởng nhảy bổ từ đài chỉ huy xuống boong tàu hết váng: “Cá khoang, cá khoang!” Con tàu vừa lúc chạy ngang qua đàn cá. Một con cá khoang tức thì nhảy vọt lên...

Những thủy thủ trên tàu hôm ấy vô cùng ngạc nhiên trước con mắt nhòa lệ của người thuyền trưởng trẻ tuổi, tài ba mà họ yêu quý, nhìn mãi theo đàn cá heo. Phía sau con tàu, có một con cá heo khoang trắng còn bơi theo mãi. Thỉnh thoảng nó lại nhảy vọt lên. Ngoài người thuyền trưởng không ai để ý thấy vây lưng con cá bị xé rách.

Mai Ngọc Tuyền | Báo Văn nghệ