Chuyên đề

“Nẻo về” - Tiếng hát tự do của Vũ Mai Phong

Kiều Bích Hậu
Văn học địa phương 15:00 | 27/01/2025
Baovannghe.vn - Phong trong Nẻo về không chỉ là một người thơ, mà còn là một người giàu suy tư, chiêm nghiệm.
aa

Tập thơ Nẻo về của Vũ Mai Phong là một tiếng hát tự do, phiêu du giữa cuộc đời, nơi từng dòng thơ tuôn chảy tự nhiên, trong trẻo như dòng nước mát lành từ lòng núi chảy xuống, tưới mát đất đai, cây cỏ và hồn người. Phong không chịu bó mình trong khuôn khổ của bút pháp truyền thống; thay vào đó, thơ anh tựa như một hành trình không giới hạn, tôn trọng sự ngẫu hứng, để cảm xúc và suy tư được tự do bộc lộ.

Cõi thơ trong Nẻo về chính là nẻo đường của sự tìm về nội tâm, nơi mỗi câu thơ là một bước chân của chàng lữ khách lãng du. Phong dẫn dắt độc giả qua những nẻo thơ mang đầy hơi thở cuộc sống, để được đối diện với vẻ đẹp của thiên nhiên, con người và với chính lòng mình. Song song với thực tại đời thường – nơi con người gánh vác công việc, danh tài, gia đình, đạo hiếu – thì cõi thơ của Phong cũng mở ra một không gian thong dong, phóng túng đôi khi, để anh khám phá chiều sâu tâm hồn, những bí ẩn tiềm tàng của vũ trụ và cỏ cây.

“Nẻo về” -  Tiếng hát tự do của Vũ Mai Phong
Tập thơ "Nẻo về" của tác giả Vũ Mai Phong

Phong trong Nẻo về không chỉ là một người thơ, mà còn là một người giàu suy tư, chiêm nghiệm. Anh khéo léo phát lộ những điều ẩn giấu trong tàng thức, những linh cảm đẹp đẽ quyến rũ, để từng hình dung và cảm xúc được chạm đến cái đẹp mỹ lệ, cái tình yêu thương rung ngân qua từng câu chữ. Thơ Phong mang trong mình hơi thở sự sống – âm thầm trỗi dậy từ đất, khí, ánh sáng, và sóng. Trong từng chữ của anh, độc giả cảm nhận được "khí" và "thần," một sự hòa quyện đầy sức sống và tâm linh.

“Tôi mãi tìm về mẹ sau những cơn giông gió/ Núp bờ vai sờn/ Tháng năm dài tôi vẫn là thơ trẻ/ Mẹ ngồi đó/ Như ngô lúa như giỏ nước chè xanh/ Như tất cả những điều bình dị...” – bài thơ “Nẻo về”

Đoạn thơ cho thấy tác giả đã cập bến ánh sáng, để dùng ngọn đèn Mẹ mà soi tỏ thế sự, để nhận chân tầm vóc chính mình và biết được đâu là bến dành cho riêng mình. Những câu thơ trên của Vũ Mai Phong trong Nẻo về là một lời tự tình, đầy chất suy tưởng, nơi tình mẫu tử hiện lên vừa bình dị, vừa sâu sắc. Hình ảnh "Mẹ" được khắc họa như một biểu tượng của sự an lành và cội nguồn, người luôn là điểm tựa vững chãi cho tác giả “sau những cơn giông gió”. Bờ vai mẹ, dù "sờn" theo năm tháng, vẫn là nơi mà đứa con – dù trưởng thành – tìm về để nương náu, để trở lại là đứa trẻ thơ ngây trong vòng tay yêu thương.

Những hình ảnh giản dị và đậm chất thôn quê như "ngô lúa," "giỏ nước chè xanh" thể hiện rõ nét phong cách thơ của Phong: tôn vinh cái đẹp từ những điều gần gũi nhất. Ở đây, “Mẹ” là biểu tượng của sự sống, của đất đai và thiên nhiên, nơi chốn cội nguồn để tác giả soi rọi bản thân. Từ ánh sáng của Mẹ, tác giả nhìn ra thế sự và nhận chân được tầm vóc của chính mình, hiểu được đâu là bến bờ phù hợp cho tâm hồn mình an trú.

Cụm từ "Như tất cả những điều bình dị" là lời kết khẳng định triết lý sống của tác giả: trong sự giản đơn, thanh thuần lại ẩn chứa những giá trị cao cả nhất. Từ đó, thơ của Phong không chỉ là hành trình tìm về cội nguồn, mà còn là hành trình khai mở tâm thức – một hành trình để cân bằng giữa những xô bồ của đời sống và sự an yên trong tâm hồn.

Đoạn thơ này càng khẳng định rằng Nẻo về là một không gian dung dị nhưng giàu ý nghĩa, nơi Vũ Mai Phong tìm thấy ánh sáng của sự thật và tình yêu thương. Qua đó, anh vẽ nên bức tranh nội tâm của chính mình và gợi mở cho độc giả con đường để quay về với nguồn cội, để khám phá giá trị đích thực của cuộc sống.

Cõi thơ của Phong là sự cân bằng tự nhiên, là nhãn quan từ tâm nhìn đời và người. Ở đó, sự minh triết không được phơi bày mà ẩn mình trong từng câu chữ, để người đọc lắng lòng mà suy ngẫm. Anh không ngại xới tung những điều xô bồ, hỗn tạp của đời sống để sàng lọc, gìn giữ những tinh hoa đẹp đẽ trong thơ. Đồng thời, những khoảng lặng ngoài chữ mà anh tạo ra chính là nơi để độc giả chiêm nghiệm sự xoay vần của tạo hóa, để nhìn thấy bóng dáng chính mình trong từng câu thơ.

Mỗi năm một lần cây thay vỏ/Loài rắn thay da cũng vài lần/Con người trưởng thành qua biến cố/Phải học thích nghi, vững tinh thần… bài thơ “Nói với con”.

Với tập thơ Nẻo về, Vũ Mai Phong không chỉ đơn thuần là một người sáng tạo ngôn từ, mà còn là người kết nối tâm hồn con người với thiên nhiên, với chính họ. Anh mở ra một không gian thơ tự do, nơi cuộc sống và nội tâm hòa quyện, nơi thơ để đọc, để cảm, để sống. Và như thế, Nẻo về không chỉ là một tập thơ, mà còn là một hành trình tâm hồn, một di sản của sự tự do và tình yêu thương mà Vũ Mai Phong trao tặng.

Sóng vượt Bạch Đằng tới biển Đông/Sóng qua Hàm Tử đỏ sông Hồng/Sóng từ muôn ngả thu về Giếng/Sóng nhẹ như mây một tiếng Không… bài thơ “Cơn sóng”.

Tôi khá thích bút pháp biến ảo của Vũ Mai Phong, tự do như chẳng hề dụng bút pháp, dòng thơ tự nhiên tuôn chảy nhẹ lẹ như gió vờn lá. Với Phong, cân bằng là lẽ tự nhiên. Thơ Phong là con mắt từ tâm nhìn đời và người. Ta thấy minh triết trong ẩn ngữ, tàng chữ. Vì thế mà cứ đọc xong một bài, thì dừng lại và ngẫm nghĩ chậm rãi, tãi từng chữ để cảm sâu thêm từng tầng nghĩa mà tác giả ngầm giấu đi một cách tinh tế. Cũng có chữ sau một hồi đọc đi đọc lại thì chợt nảy lên nghĩa khác, khiến tôi bỗng phát hiện ra ánh cười tinh quái trong cặp mắt tác giả… Đọc thơ, bỗng thấy tò mò hơn về người thơ – tác giả này. Dường như câu chuyện thân phận của tác giả có khi còn hấp dẫn hơn cả tác phẩmchăng?

Kiều Bích Hậu | Báo Văn nghệ

Papelucho - Bộ truyện thiếu nhi kinh điển của Chile chính thức ra mắt tại Việt Nam

Papelucho - Bộ truyện thiếu nhi kinh điển của Chile chính thức ra mắt tại Việt Nam

Papelucho – bộ truyện thiếu nhi kinh điển của nền văn học Chile – chính thức có mặt tại Việt Nam qua lễ công bố sáng 24/6/2025 tại Hà Nội. Do Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam phối hợp cùng Đại sứ quán Chile tổ chức, sự kiện không chỉ đánh dấu bước tiến mới trong hợp tác văn hóa giữa hai quốc gia, mà còn mở ra cánh cửa mới cho độc giả nhí Việt tiếp cận một thế giới tuổi thơ sinh động, hài hước và giàu cảm xúc qua nhân vật Papelucho – cậu bé 8 tuổi ngỗ nghĩnh, tinh nghịch mà sâu sắc. Với kế hoạch phát hành trọn bộ 12 tập, dự án này được kỳ vọng sẽ góp phần khơi dậy niềm yêu sách trong thế hệ trẻ Việt Nam.
Ghi nhận vai trò lãnh đạo của Việt Nam trong kiểm soát các sản phẩm thuốc lá mới

Ghi nhận vai trò lãnh đạo của Việt Nam trong kiểm soát các sản phẩm thuốc lá mới

Baovannghe.vn - Hội nghị Thế giới về Kiểm soát Thuốc lá năm 2025 đã diễn ra từ ngày 23 đến 25/6 tại Dublin, Ireland, quy tụ hàng trăm đại biểu từ chính phủ các nước, tổ chức y tế, viện nghiên cứu và xã hội dân sự trên toàn cầu.
Tổ chức Triển lãm "Hành trình 80 năm Độc lập - Tự do - Hạnh phúc"

Tổ chức Triển lãm "Hành trình 80 năm Độc lập - Tự do - Hạnh phúc"

Baovannghe.vn - Tại cuộc họp Thường trực Chính phủ với các ban, bộ, ngành, cơ quan Trung ương về công tác chuẩn bị tổ chức Triển lãm thành tựu kinh tế - xã hội nhân dịp kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh (2/9/1945 - 2/9/2025), Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu, rõ việc, rõ người trong thực hiện triển lãm.
Khi thị trường biến động - cơ hội để BSR tăng tốc

Khi thị trường biến động - cơ hội để BSR tăng tốc

Baovannghe.vn - Thị trường dầu mỏ thế giới nửa đầu năm 2025 tiếp tục biến động do căng thẳng địa chính trị leo thang, đặc biệt là xung đột vũ trang giữa Iran và Israel khiến nguồn cung bị gián đoạn, chuỗi cung ứng rối loạn và giá dầu Brent biến động mạnh theo chu kỳ ngắn. Tại Việt Nam, các nhà máy lọc dầu, trong đó có Nhà máy Lọc dầu (NMLD) Dung Quất do Công ty cổ phần Lọc hóa dầu Bình Sơn (BSR) vận hành, chịu sức ép kép từ thị trường nhập khẩu giá rẻ và sự bất ổn giá nhiên liệu.
Hà Nội sẵn sàng cho kỳ thi Tốt nghiệp THPT năm 2025

Hà Nội sẵn sàng cho kỳ thi Tốt nghiệp THPT năm 2025

Baovannghe.vn - Kỳ thi Tốt nghiệp THPT quốc gia năm 2025 sẽ được tổ chức từ ngày 25/6 đến ngày 27/6/2025. Để chuẩn bị cho các thí sinh có một kỳ thi đạt kết quả cao nhất, Hà Nội đã thành lập các đoàn kiểm tra trước kỳ thi nhằm kiểm tra, đánh giá cơ sở vật chất phục vụ điểm thi, điều kiện đảm bảo trật tự an ninh cho kỳ thi.