Những sự kiện Văn hóa - Nghệ thuật tiếp tục đặt ra yêu cầu đẩy mạnh tuyên truyền và tiếp tục lan tỏa sâu rộng hơn nữa những giá trị văn hóa, nghệ thuật đáp ứng nhu cầu công chúng. Dưới đây là 10 sự kiện Văn hóa, nghệ thuật do Văn nghệ bình chọn.
VĂN HÓA
 |
| Tại kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, Quốc hội chính thức thông qua chủ trương đầu tư Chương trình Mục tiêu quốc gia về phát triển văn hoá giai đoạn 2025-2035. |
Tại kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, Quốc hội chính thức thông qua chủ trương đầu tư Chương trình Mục tiêu quốc gia về phát triển văn hoá giai đoạn 2025-2035. Sự ra đời của Chương trình có ý nghĩa quan trọng, tạo bước đột phá nhằm cụ thể hóa, đẩy mạnh thực hiện có hiệu quả các quan điểm, chủ trương lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng và Nhà nước về phát triển văn hóa, góp phần phát triển con người toàn diện và xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc để văn hóa thực sự trở thành sức mạnh nội sinh, động lực phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc.
Chương trình tập trung vào các hoạt động thuộc các lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật cụ thể gồm: di sản văn hóa; văn hóa cơ sở; nghệ thuật biểu diễn; văn học; mỹ thuật, nhiếp ảnh và triển lãm; điện ảnh; thư viện; giáo dục văn hóa; đào tạo; văn hóa dân tộc; văn hóa đối ngoại; công nghiệp văn hóa.
Chương trình được thực hiện trên phạm vi cả nước và tại một số quốc gia có mối quan hệ văn hóa lâu dài, tương tác văn hóa lâu dài với Việt Nam, có đông người Việt Nam sinh sống, lao động, học tập. Trong quá trình triển khai thực hiện sẽ quán triệt theo hướng phân cấp, phân quyền tối đa cho địa phương theo đúng tinh thần chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm: “Địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”.
- Di sản Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam của Việt Nam đã chính thức được UNESCO ghi danh vào Danh sách Di sản văn hoá phi vật thể đại diện của nhân loại tại kỳ họp thứ 19 của Ủy ban Liên Chính phủ Công ước 2003 về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể của UNESCO diễn ra ngày 4/12 tại Paraguay. Đây là di sản thứ hai của vùng đất Nam Bộ trở thành Di sản văn hóa phi vật thể đại diện nhân loại sau Đờn ca tài tử Nam Bộ (năm 2013).
 |
| Di sản Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam của Việt Nam đã chính thức được UNESCO ghi danh vào Danh sách Di sản văn hoá phi vật thể đại diện của nhân loại tại kỳ họp thứ 19 |
-Trước đó Những bản đúc nổi trên chín đỉnh đồng ở Hoàng cung Huế cũng chính thức được ghi danh vào Danh mục Di sản tư liệu khu vực châu Á - Thái Bình Dương của UNESCO tại Kỳ họp thứ 10 diễn ra ở thành phố Ulan Bator (Mông Cổ) vào tháng 5/2024.
Việc những bản đúc nổi trên chín đỉnh đồng ở Hoàng cung Huế được ghi danh Di sản tư liệu khu vực châu Á - Thái Bình Dương, đã nâng tổng số di sản tư liệu của Việt Nam được UNESCO ghi danh lên 10 di sản (gồm 3 di sản tư liệu thế giới và 7 di sản tư liệu khu vực châu Á - Thái Bình Dương).
Như vậy, với 2 di sản được ghi danh trong năm 2024, cho thấy hiệu quả kép từ việc mở rộng phạm vi điều chỉnh của Luật Di sản văn hóa để bổ sung loại hình mới là di sản tư liệu, tạo hành lang pháp lý cho hoạt động quản lý, bảo vệ, phát huy giá trị di sản văn hóa của Việt Nam. Đây cũng chính là một trong những hoạt động thể hiện rõ vai trò, trách nhiệm của Việt Nam - thành viên tích cực của UNESCO trong việc nỗ lực nội luật hóa các điều ước quốc tế, chương trình về di sản văn hóa mà Việt Nam là thành viên.
Sự kiện đánh dấu bước đột phá, sự đổi mới sáng tạo trong công tác xúc tiến du lịch Việt Nam nhằm khai thác phát triển du lịch thông qua điện ảnh.
 |
| Đây là lần đầu tiên, Bộ VHTTDL tổ chức Chương trình xúc tiến Du lịch - Điện ảnh Việt Nam tại kinh đô điện ảnh Hollywood của Hoa Kỳ với quy mô lớn, |
Đây cũng là lần đầu tiên, Bộ VHTTDL tổ chức Chương trình xúc tiến Du lịch - Điện ảnh Việt Nam tại kinh đô điện ảnh Hollywood của Hoa Kỳ với quy mô lớn, thu hút hơn 500 khách mời trong đó có các nhà sản xuất, đạo diễn hàng đầu Hollywood.
Tại Chương trình này, nhiều thoả thuận hợp tác phát triển du lịch, điện ảnh giữa các đơn vị, địa phương của Việt Nam với các nhà làm phim Hoa Kỳ được ký kết.
Chương trình xúc tiến Du lịch - Điện ảnh Việt Nam tại Hoa Kỳ giúp cho điểm đến Việt Nam và các sản phẩm, dịch vụ du lịch của Việt Nam tới gần hơn doanh nghiệp du lịch, điện ảnh Hoa Kỳ - thị trường lớn của du lịch Việt Nam.
Từ ngày 1.11.2024, trong chuỗi hoạt động kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập QĐND Việt Nam, Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam chính thức mở cửa đón khách tham quan tại địa chỉ mới ở Đại Lộ Thăng Long (phường Tây Mỗ và Đại Mỗ, quận Nam Từ Liêm, TP. Hà Nội).
 |
| Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam là một công trình văn hóa đặc biệt tiêu biểu, nơi bảo tồn và phát huy tinh hoa di sản văn hóa quân sự của dân tộc |
Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam là một trong 6 bảo tàng cấp quốc gia và là bảo tàng đầu hệ của hệ thống bảo tàng quân đội, được thành lập ngày 17.7.1956, địa chỉ tại số 28A đường Điện Biên Phủ, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội. Bảo tàng hiện đang trưng bày và lưu giữ hàng vạn hiện vật, trong đó có 4 bảo vật quốc gia, gồm Máy bay MiG-21 số hiệu 4324; Máy bay MiG-21 số hiệu 5121, Tấm Bản đồ Quyết tâm chiến dịch Hồ Chí Minh; Xe tăng T-54B số hiệu 843.
Năm 2019, Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam được Bộ Quốc phòng đầu tư xây dựng mới trên diện tích 386.600m² tại phường Tây Mỗ, phường Đại Mỗ, quận Nam Từ Liêm, TP. Hà Nội. Bảo tàng có thiết kế hiện đại, tạo dòng chảy lịch sử bằng trực giác với màu sắc phù hợp; với các thành phần trưng bày để khách tham quan tương tác và trải nghiệm, hiểu hơn về cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc của nhân dân Việt Nam.
Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam là một công trình văn hóa đặc biệt tiêu biểu, nơi bảo tồn và phát huy tinh hoa di sản văn hóa quân sự của dân tộc, nhằm đáp ứng nhu cầu nghiên cứu, học tập, tham quan và hưởng thụ văn hóa của các tầng lớp nhân dân trong nước và quốc tế; phù hợp chủ trương của Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng: “Bảo tàng LSQS Việt Nam là một thiết chế đa năng tổng hợp, đặc biệt quan trọng, tiêu biểu của Thủ đô Hà Nội và Quốc gia”.
Quy mô 4 tầng nổi và 1 tầng hầm, diện tích xây dựng 23.198m², tổng diện tích sàn tòa nhà chính 64.640 m², Bảo tàng với nhiều hiện vật độc đáo, giá trị và đang được tiếp tục triển khai thực hiện giai đoạn 2. Ngay từ những ngày đầu tiên mở cửa, Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam thu hút đông đảo khách tham quan, đặc biệt là các bạn trẻ. Khẳng định tầm vóc, quy mô của một thiết chế văn hóa hiện đại, Bảo tàng là một công trình mang biểu tượng thời đại, nhằm triển khai các mục tiêu trong quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao cơ sở giai đoạn 2013 – 2020.
Chiến thắng Điện Biên Phủ đã ghi một mốc son chói lọi, tạo nên bước ngoặt quan trọng trong lịch sử đấu tranh của dân tộc Việt Nam. Chuỗi hoạt động kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (7.5.1954-7.5.2024) là một trong những sự kiện chính trị quan trọng được lãnh đạo Đảng, Nhà nước đặc biệt quan tâm. Nhiều chương trình hoành tráng, quy mô, mang ý nghĩa và sức lan tỏa lớn đã được tổ chức, góp phần khẳng định ý nghĩa, tầm vóc lịch sử vĩ đại của Chiến thắng Điện Biên Phủ.
 |
| Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Tổng Bí thư Tô Lâm trao Huân chương Hồ Chí Minh tặng QĐND Việt Nam |
Tiếp đến, sáng ngày 20/12/2024, tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia, Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Quốc hội, Chủ tịch nước, Chính phủ, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng tổ chức trọng thể Lễ kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam (22-12-1944/ 22-12-2024) và 35 năm Ngày hội Quốc phòng toàn dân (22-12-1989/ 22-12-2024).
Tham dự lễ kỷ niệm có đồng chí Tô Lâm, Tổng Bí thư Ban chấp hành Trung Ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Bí thư Quân ủy Trung ương và các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Quân đội, các đồng chí lão thành cách mạng, Bà mẹ Việt Nam Anh hùng, tướng lĩnh Quân đội qua các thời kỳ...
Ghi nhận những công lao to lớn, thành tích đặc biệt xuất sắc trong những năm qua, nhân dịp này, Chủ tịch nước quyết định tặng thưởng Huân chương Hồ Chí Minh đối với Quân đội nhân dân Việt Nam. Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Tổng Bí thư Tô Lâm trao Huân chương Hồ Chí Minh tặng Quân đội nhân dân Việt Nam.
Cũng tại diễn văn được đọc tại lễ kỷ niệm, Tổng Bí thư Tô Lâm đã ôn lại truyền thống vẻ vang 80 năm xây dựng, chiến đấu, chiến thắng và trưởng thành của Quân đội Nhân dân Việt Nam - Quân đội anh hùng của dân tộc anh hùng.
Đồng thời khẳng định, trong giai đoạn cách mạng mới, điều kiện tiên quyết để Quân đội nhân dân tiếp tục hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ, cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta lập nên những kỳ tích mới trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa là giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng, sự quản lý, điều hành tập trung, thống nhất của Nhà nước đối với Quân đội nhân dân và sự nghiệp củng cố quốc phòng, an ninh; không ngừng phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân.
Giải thưởng Cánh diều, được khởi trao từ năm 2004, là giải thưởng thường niên uy tín của Hội Điện ảnh Việt Nam, nhằm tôn vinh các tác phẩm điện ảnh, truyền hình, nghiên cứu lý luận, phê bình điện ảnh cùng các nghệ sỹ và người làm phim xuất sắc.
 |
| Trong mùa giải 2024, có tổng cộng 163 tác phẩm tham gia tranh tài, bao gồm 18 phim điện ảnh, 18 phim truyền hình, 41 phim tài liệu, 18 phim khoa học, 14 phim hoạt hình, 50 phim ngắn và 4 công trình nghiên cứu |
Trong mùa giải 2024, có tổng cộng 163 tác phẩm tham gia tranh tài, bao gồm 18 phim điện ảnh, 18 phim truyền hình, 41 phim tài liệu, 18 phim khoa học, 14 phim hoạt hình, 50 phim ngắn và 4 công trình nghiên cứu đã mang đến những bất ngờ lớn. Một trong những điểm nhấn đáng chú ý tại Cánh Diều Vàng 2024 là sự xuất hiện của hai tác phẩm đến từ các nền tảng trực tuyến: "Tết ở làng địa ngục" và "Đi về phía lửa". "Tết ở làng địa ngục" là một trong những tác phẩm nổi bật nhất, không chỉ vì đây là một trong những bộ phim hiếm hoi thuộc thể loại kinh dị tham gia giải thưởng, mà còn bởi cách làm phim độc đáo, mới mẻ. Đây cũng là mùa giải có sự xuất hiện của các hạng mục bình chọn diễn viên yêu thích do khán giả quyết định, thông qua nền tảng TikTok, mang đến sự tương tác gần gũi hơn giữa nghệ sỹ và công chúng. Lê Xuân Anh (nghệ danh Lê Bống) nữ diễn viên được khán giả yêu thích bình chọn trên nền tảng tik tok hạng mục phim truyền hình.
Sau Hà Nội, Đà Nẵng, đến lượt TPHCM tổ chức liên hoan phim (LHP) quốc tế (HIFF 2024). Điều này nằm trong đề án về chiến lược phát triển ngành công nghiệp văn hóa TPHCM đến năm 2030, trong đó ngành công nghiệp điện ảnh được xác định là 1 trong 8 ngành trọng tâm.
 |
| Liên hoan đã đón tiếp nhiều nghệ sĩ trong nước và 200 nhà làm phim quốc tế; trong đó, có các tên tuổi nổi bật trong làng điện ảnh thế giới |
Lần đầu diễn ra, HIFF 2024 đã thu hút hơn 400 phim dự thi, 53 dự án tham gia Chợ dự án (Project Market) và 87 kịch bản tham gia Vườn ươm kịch bản Việt (VietScript Lab). Đây là tín hiệu đáng mừng đối với mục tiêu xây dựng một LHP xứng tầm quốc tế không chỉ ở quy mô số lượng các hoạt động và phim trình chiếu
Liên hoan đã đón tiếp nhiều nghệ sĩ trong nước và 200 nhà làm phim quốc tế; trong đó, có các tên tuổi nổi bật như đạo diễn huyền thoại Kore-eda Harizuki (Nhật Bản), nhà dựng phim của La la Land người Mỹ gốc Việt từng đoạt giải Oscar Tom Cross, cựu giám đốc nghệ thuật Directors’ Fortnight của LHP Cannes Oliver Pere, đạo diễn phim kinh dị A tale of two sisters Kim Jee-woon (Hàn Quốc), đạo diễn phim Noryang Kim Ha Min (Hàn Quốc), nhà sản xuất phim The Good, The Bad, The Weird Jay Choi (Hàn Quốc), nữ diễn viên người Mỹ gốc Philippines Liza Soberano...
Trong 8 ngày diễn ra (từ 6 - 13/4), ngoài việc trình chiếu phim, chợ dự án, vườn ươm kịch bản, HIFF còn có triển lãm điện ảnh ngoài trời Vẻ vang 77 năm Điện ảnh cách mạng Việt Nam, đêm nghệ thuật Nhạc trong phim cho thấy sức lan tỏa và tầm quan trọng của Liên hoan phim quốc tế TPHCM lần I - HIFF 2024
Liên hoan Ca múa nhạc toàn quốc năm 2024 – được chia làm 2 đợt. Đợt 1 diễn ra tại Hải Phòng và đợt 2 đã khai mạc tại Trung tâm Hội nghị - Triển lãm tỉnh Bình Dương. Liên hoan do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch giao Cục Nghệ thuật biểu diễn chủ trì, phối hợp Hội Nhạc sĩ Việt Nam, Hội Nghệ sĩ Múa Việt Nam, Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch tỉnh Hải Phòng và tỉnh Bình Dương tổ chức.
 |
| Liên hoan Ca múa nhạc toàn quốc năm 2024 cũng là cơ sở để cơ quan quản lý nhà nước từ Trung ương đến địa phương đánh giá đúng thực trạng hoạt động nghệ thuật biểu diễn |
Đây là dịp để các nghệ sĩ, diễn viên hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật ca, múa, nhạc được thể hiện tài năng cũng như khát khao sáng tạo, cống hiến, tiếp tục nuôi dưỡng ngọn lửa đam mê nghề nghiệp; đồng thời được giao lưu, trau dồi kinh nghiệm, nâng cao trình độ nghề nghiệp.
Đồng thời, Liên hoan Ca múa nhạc toàn quốc năm 2024 cũng là cơ sở để cơ quan quản lý nhà nước từ Trung ương đến địa phương đánh giá đúng thực trạng hoạt động nghệ thuật biểu diễn, đưa ra những phương thức hoạt động trong từng giai đoạn; từ đó định hướng nghệ thuật, tìm ra giải pháp khắc phục những hạn chế, yếu kém; thúc đẩy lĩnh vực nghệ thuật biểu diễn phát triển, cụ thể hóa chủ trương, đường lối của Đảng về lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật”
Hai chương trình truyền hình thực tế làm khuấy đảo mùa hè năm nay chính là Anh Trai Vượt Ngàn Chông Gai và Anh Trai Say Hi. Điểm nổi bật mà được nhiều khán giả Việt Nam chú ý đó chính là format chương trình cùng với dàn thí sinh nổi tiếng.
 |
| Đầu tư lớn vào 100% nhạc mới và nghệ sĩ trẻ với tham vọng tạo ra âm nhạc dẫn đầu xu hướng, chương trình Anh Trai “Say Hi” |
Chương trình “Anh trai vượt ngàn chông gai” đã khéo léo sử dụng chất liệu truyền thống Việt Nam như một yếu tố tiên quyết để giữ chân khán giả ở nhiều thế hệ. Những hình ảnh, âm thanh và phong tục tập quán của dân tộc được lồng ghép tinh tế trong các tiết mục, tạo nên một không gian văn hóa đậm đà bản sắc. Điều này không chỉ giúp khán giả cảm nhận được giá trị văn hóa dân tộc mà còn gợi nhớ về những kỷ niệm đẹp trong quá khứ, từ đó thu hút sự quan tâm của cả những người lớn tuổi và thế hệ trẻ. Các kênh mạng xã hội, video trực tuyến và các phương tiện truyền thông đại chúng đều được tận dụng triệt để, tạo nên một làn sóng quan tâm mạnh mẽ từ phía công chúng. Chính điều này đã góp phần không nhỏ vào sự thành công và lan tỏa của chương trình.
Không giống như việc sử dụng lại những ca khúc đã có sẵn, các sáng tác mới trong show Anh Trai "Say Hi" được đầu tư từ khâu lên ý tưởng, phối khí đến việc tạo ra những màn trình diễn hoàn hảo nhất trên sân khấu, đòi hỏi nhiều công sức và chất xám của nhiều người.
90% các bài hát trong chương trình đều nằm trong Top Trending YouTube và thống lĩnh các nền tảng nhạc số như Spotify, iTune… Các bản hit của chương trình nhanh chóng "oanh tạc" với hàng triệu lượt xem trên các nền tảng nghe nhạc trực tuyến, thúc đẩy sự phát triển của thị trường này.
Những thành công của hai chương trình nói trên đã mở ra hướng đi mới cho nền công nghiệp văn hóa của Việt Nam.
Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với UBND TP. Hải Phòng đã tổ chức Lễ khai mạc, trao giải thưởng Cuộc thi và Triển lãm Tranh Đồ họa các nước ASEAN 2024 cho 16 tác phẩm xuất sắc để trao giải thưởng, bao gồm 1 giải Nhất, 3 giải Nhì, 5 giải Ba, 7 giải Khuyến khích.
 |
| Cuộc thi và Triển lãm Tranh Đồ họa các nước ASEAN 2024 đã trao giải thưởng cho 16 tác phẩm xuất sắc bao gồm 1 giải Nhất, 3 giải Nhì, 5 giải Ba, 7 giải Khuyến khích. |
Cuộc thi và Triển lãm Tranh Đồ họa các nước ASEAN là hoạt động văn hóa nghệ thuật do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức thường kỳ 4 năm một lần tại Việt Nam (từ năm 2016 đến nay), nhằm giới thiệu những tác phẩm của các họa sĩ, nhà điêu khắc đến từ các nước trong khối ASEAN là: Brunei, Campuchia, Indonesia, Lào, Malaysia, Myanmar, Philippines, Singapore, Thái Lan và Việt Nam.
Sau 5 tháng phát động, Ban tổ chức đã nhận được 530 tác phẩm của 283 tác giả từ 10 quốc gia thành viên ASEAN gửi tham dự. Các tác phẩm cũng thể hiện sự phong phú, đa dạng về đề tài, nội dung thể hiện về cuộc sống, con người, phong cảnh thiên nhiên, đất nước, hòa bình, đoàn kết, hợp tác, hữu nghị và những vấn đề của cuộc sống đương đại của các quốc gia trong ASEAN.
Hội đồng nghệ thuật Quốc tế Cuộc thi và Triển lãm Tranh Đồ họa các nước ASEAN 2024 đã chấm chọn 151 tác phẩm của 131 tác giả để trưng bày tại triển lãm, trong đó có 16 tác phẩm xuất sắc được trao giải thưởng, bao gồm 1 giải Nhất, 3 giải Nhì, 5 giải Ba, 7 giải Khuyến khích. Trong đó, giải Nhất được trao cho tác phẩm Unspoken Loging, tác giả Benjamin Torrado Cabrera (Philippines).
Cuộc thi và Triển lãm Tranh Đồ họa các nước ASEAN không chỉ tôn vinh những thành quả lao động sáng tạo của các nghệ sĩ ASEAN trong những năm gần đây, mà còn khẳng định sự đoàn kết, gắn bó của Việt Nam trong việc duy trì tổ chức hoạt động nghệ thuật kết nối trong khu vực, nhằm tạo điều kiện để nghệ sĩ các nước ASEAN trong một cộng đồng văn hóa-xã hội cùng nhau phát triển.
