Khương quê ở Vĩnh Phúc. Sau khi xuất ngũ, anh đi học rồi vào Thành phố Hồ Chí Minh làm báo. Tôi biết Khương năm tám chín, lúc anh ba mươi mốt tuổi. Người đàn ông cao lớn, trắng trẻo, râu quai nón xanh, trông rất hào hoa, nam tính. Một buổi chiều, Khương gọi cho tôi hẹn đi uống chút gì. Sau khi làm vài ve, Khương đột ngột hỏi tôi:
- Tuần tới ông kẹt gì không?
- Không!
- Không kẹt gì thì đi với tớ!
- OK! - Tôi đáp chẳng cần suy nghĩ.
Ở những năm tám chín, chín mươi, giao thông đi lại chưa thuận tiện như bây giờ. Cuộc hành trình của hai chúng tôi khá vất vả. Nhưng, khi người ta trẻ thì chẳng có gì là không thể. Tôi với Khương đi tàu ra Bắc. Tới Hà Nội lại bắt xe đi tiếp.
Tôi chỉ có vài bộ quần áo, đi tàu, xe, quăng dưới chân là xong. Nhưng Khương thì không thế, hắn đem theo một ba-lô. Suốt cuộc đi không lúc nào hắn rời tay. Lúc ngủ cũng ôm. Tôi cảm thấy ngạc nhiên nhưng không hỏi. Một người anh tôi từng đi lấy hài cốt, gói ghém vào trong ba-lô, cũng như Khương, ôm hàng ngàn cây số.
Nhà hắn ở Lập Thạch. Phía trước là rừng cọ bát ngát, phía sau là sông Lô mênh mang. Trên đầu bầu trời xanh thẳm. Miền trung du không có nhiều thứ để mô tả nhưng chẳng hiểu sao tâm trạng xốn xang lắm. Vừa chân ướt chân ráo về nhà, mọi người chưa kịp mừng rỡ thì Khương đã nhấp nhổm đi tiếp.
- Mày đi đâu? - Bố Khương thảng thốt.
- Con qua bên nhà Vân một lát! - Khương đáp, rồi ôm ba-lô vọt đi luôn.
Tôi ở chơi nhà Khương sau đó xuống Hà Nội ít ngày rồi lại lên tàu xuôi Nam.
- Anh khuyên nó lấy vợ giúp tôi! - Bố Khương bảo tôi, giọng buồn buồn khi mọi người chia tay nhau.
- Khương còn trẻ mà! - Tôi trấn an ông già.
- Trẻ cái gì mà trẻ, một đống tuổi rồi đấy! - Ông bố thở hắt ra.
Sau chuyến đi Bắc, Khương lấy vợ. Tôi gặp lại ông già trong đám cưới của Khương tổ chức ở thành phố Hồ Chí Minh. Bố Khương tỏ ra vô cùng mãn nguyện, không ngớt lời cảm ơn các bạn của con. Ông đâu biết không chỉ tôi mà rất nhiều bạn của Khương lúc ấy đều chưa gì.
Vợ chồng hắn không có con. Thể trạng hai người đều bình thường. Tôi biết có vài trường hợp như vậy. Một người em của bạn tôi ở Hà Nội, vợ chồng lấy nhau chục năm chẳng con cái gì, li hôn đường ai nấy đi năm trước năm sau hai bên đều đề huề. “Phụ nữ có thì...!” - Khương bảo tôi sau khi vợ chồng họ chia tay, giọng buồn buồn.
Do đặc trưng của nghề báo nên Khương lúc ở Nam, lúc ở Bắc, ra vô như đi chợ. Có bài viết nào hay hắn đều đem khoe với tôi. Ở đâu chứ ở trong miền Nam làm báo nói chung kiếm được. Hắn mua căn hộ để bạn bè thỉnh thoảng tụ tập. Nhưng thường thì chúng tôi rủ nhau ra ngoài quán. Ngắc ngư từ chiều đến tối rồi lại từ tối đến đêm. Có vài quán quen, gọi nhau cứ bảo chỗ ấy là biết.
Mười năm sau cuộc chia tay với người vợ đầu, Khương làm tập hai. Không ai có bất cứ manh mối nào về người đàn bà này. “Tớ cũng bất ngờ…!” - Khương bảo tôi. Trước đó một tuần tổng biên tập cử Khương đi Hà Nội tác nghiệp. Hắn gặp người đàn bà, sau vài câu chuyện họ quyết định hôn nhân luôn. Khương báo tin cho mọi người rồi bảo: “Tớ đã làm giấy cho cô ấy căn hộ...!” Người đàn bà thua Khương hai chục tuổi, trẻ trung và rất xinh đẹp. Ai cũng mừng, thậm chí ghen tỵ với hắn.
Ít ngày sau khi người đàn ông U50 báo tin vợ đã được nhập hộ khẩu thành phố thì họ li hôn. Tôi chưa thấy người đàn ông nào tốt tính như Khương. Chưa một lần tôi nghe Khương trách vợ. Nhưng tôi biết trong thâm tâm hắn buồn ghê gớm.
- Ông còn nhớ lần bọn mình về Bắc không? - Một buổi chiều, chẳng biết lúc ấy nghĩ gì, Khương bỗng hỏi tôi.
- Nhớ! - Tôi trả lời, trong đầu vụt hiện lên chuyến đi năm xưa, Khương ôm cái ba-lô như ôm báu vật, lúc ngủ vẫn ôm.
Mãi tới lúc này, sau hai chục năm chơi với nhau tôi mới biết Khương còn một mối tình. Khi làm lính trung đoàn hắn yêu một người cùng đơn vị. Cô gái tên Vân. Nhà chỉ có hai chị em gái. Vân đã đưa hắn về nhà ra mắt bố mẹ. “Vợ chồng tôi chỉ có hai mụn con gái là con Vân với chị nó. Chị của con Vân thì đã lấy chồng và ra ở riêng, tôi nói trước để anh khỏi mất lòng, nếu anh chịu ở rể thì tôi gả con Vân cho, bằng không thì thôi!” - Cha cô gái nói giọng dứt khoát. “Con đồng ý!” - Khương trả lời bố vợ mà mắt lại nhìn người yêu đang cười rạng rỡ.
 |
| Hình ảnh minh họa. Nguồn Internet |
Sau lần ra mắt cha mẹ Vân, cuối năm 78 thủ trưởng đơn vị cử Khương đi công tác Hà Nội. Mấy tháng xa nhau Vân viết cho người yêu hàng trăm lá thư.
- Có ngày Vân gửi hai ba lá, đọc xong là tớ lập tức viết thư hồi âm, thư của Vân thì cất vào trong ba lô treo ở đầu giường ngủ.
- Ông còn giữ lá nào không? - Tôi hỏi Khương.
- Lần bọn mình đi Bắc tớ đã đưa lại toàn bộ số thư ấy cho chị gái của Vân! - Khương bảo tôi rồi bấm điện thoại gọi đi đâu đó. Tôi đoán là hắn gọi cho chị gái của Vân.
- Sao? - Tôi hỏi bâng quơ.
- Chị gái của Vân bảo cái ba-lô thư cậu đưa cho chị bị nước lũ cuốn trôi. Bữa ấy mưa lớn, chị với mấy cháu chạy không kịp thì cũng bị lũ cuốn đi rồi! - Khương thở hắt ra.
Trên đường từ Hà Nội trở lại đơn vị, hắn được tin chốt của trung đoàn bị mất. Hôm ấy Vân ở tuyến sau làm chị nuôi, cơm canh chuẩn bị xong xuôi thì đưa lên chốt. Người nữ chiến sĩ đi băng băng. Anh em mình hẳn đói lắm rồi. “Cơm canh đến rồi các đồng chí ơi!” - Vân gọi to. Nhưng đáp lại chỉ là sự im lặng.
Vân đã đến gần chốt lắm. “Các đồng chí ơi!” - Cô gọi. Chim rừng dáo dác bay lên, rồi nhô ra mấy cái đầu cua. Cơm canh đổ tung tóe. Trong giây phút hiểm nguy người nữ chiến sĩ giật lựu đạn nhưng không nổ. Khi đồng đội giành lại chốt, chỉ còn xác người đàn bà trần truồng trên vũng máu.
Người nữ chiến sĩ được chôn cất tại nghĩa trang Vị Xuyên. Một lần Khương đã cho tôi coi tấm hình chụp mộ chí của cô. “Lúc nào tớ cũng nhớ Vân, nhắm mắt lại thấy Vân, mở mắt ra thấy Vân, ngồi ăn thấy Vân, ngủ thấy Vân, yêu nhau là thế nhưng tớ và Vân chưa từng hôn nhau mà mới cầm tay, hôm chia tay Vân đi Hà Nội hai đứa không nói được gì mà chỉ nhìn nhau cười!” - Khương thầm thì bảo tôi.
Cuối 2013, khi đang viết bài cho số báo xuân Khương bị đột quỵ. Mấy người ở tòa soạn gọi cho tôi. Thấy bạn, tự nhiên Khương chảy nước mắt. “Năm ấy Vân mười chín tuổi, người yêu tớ đẹp nhất trung đoàn…!” - Tôi nghe tiếng Khương lao xao như tiếng gió.
