Thực hiện chương trình nâng cao chất lượng toàn diện và hướng tới Kỷ niệm 70 năm Ngày thành lập báo Văn nghệ (1948-2018 ), Ban biên tập báo Văn nghệ đã tiến hành tổ chức cuộc thi truyện ngắn kéo dài trong hai năm 2015-2017. Đây cũng là một hoạt động chuyên môn mang tính truyền thống của báo Văn nghệ nhằm thu hút các cây bút đang sáng tác thể loại truyện ngắn để duy trì và nâng cao chất lượng các sáng tác được giới thiệu trên các số Văn nghệ hàng tuần.. Sau hai năm, cuộc thi đã chính thức khép lại với Giải Nhất thuộc về tác giả Nguyễn Trường, ông là Giám đốc đương nhiệm của Nhà xuất bản Thanh niên.
Nhà văn Nguyễn Trường đạt Giải Nhất với chùm truyện ngắn :Quà tặng tương lai,Vương Quốc mộng mơ và Mùa thanh long…Ảnh HĐ |
Trong Báo cáo tổng kết cuộc thi nhà văn Khuất Quang Thụy, Tổng Biên tập Báo Văn nghệ cho biết, tác giả Nguyễn Trường thuyết phục được Hội đồng chung khảo với ba truyện ngắn xuất sắc :Quà tặng tương lai,Vương Quốc mộng mơ và Mùa thanh long… Cả ba truyện ngắn đều có cấu tứ chặt chẽ, lối diễn đạt thông minh, ngôn ngũ gợi cảm. Quà tặng tương lai nói với chúng ta một điều hết sức sâu sắc: di sản mà các thế hệ đi trước để lại cho con cháu quan trọng và có giá trị vững bền nhất là niềm tin. Nếu không để lại được niềm tin cho các thế hệ mai sau thì cũng có nghĩa là chúng ta không để lại được gì cả. Không có niềm tin thì lấy đâu ra động lực và sức mạnh để bảo vệ di sản của cha ô
Vương quốc mộng mơ lại là câu chuyện giữa người xây dựng ước mơ, xây dựng ý tưởng và khả năng hiện thực hóa nó trong đời thực. Mơ thì đẹp, thì tốt thôi, nhưng hiện thực cuộc sống, nhu cầu sống thực của con người mới là quan trọng. Chính vì lí do đó mà ngày hôm nay chúng ta nói nhiều đến những nhà lập nghiệp, đến chính phủ kiến tạo. Chúng ta cần có những người dệt ước mơ, nhưng cũng rất cần đến những nhà kiến tạo, kiến nghiệp để một ngày nào đó mọi giấc mơ đẹp đều có đường về hiện thực.
CNgoài ra, các tác giả đoạt giả nhì: Nhà văn Phan Đình Minh và nhà giáo Lê Vạn Quỳnh, đều có những nết đặc sắc riêng. Nhà văn Phan Đình Minh với truyện ngắn Giữ Nhà đã có một thông điệp hết sức thấm thía: Thời trai trẻ chúng ta dành mọi hi sinh, mọi tâm huyết, trí lực để giữ nước ,thì ngày nay cái thế hệ đã giữ nước khá thành công ấy lại đang phải lo Giữ nhà, bởi ngày nay nếu để “vỡ nhà” để đứt gãy truyền thống giữa nhà và nước thì họa mất nước cũng không phải là xa xôi gì. Nhưng muốn giữ được nhà hôm nay thì trước hết chúng ta phải hiểu giá trị đích thực của ngôi nhà Việt Nam, với ý nghĩa là một phạm trù giá trị của nền tảng xã hội. Ngôi nhà ấy cũng đã thay đổi, đã có thêm nhiều giá trị mới, nếu không biết, không hiểu thì anh cũng sẽ trở nên xa lạ trong chính gia đình mình, trong ngôi nhà của mình! Vì vậy, giữ nhà ngày nay là một câu chuyện khó!
Vẫn là câu chuyện về sự tiếp biến văn hóa, truyện ngắn Chiếc bàn của cha của nhà giáo Lê Vạn Quỳnh dành để viết về chủ đề này. Câu chuyện được kể một cách giản dị nhưng chân thành và chau chuốt khiến một vật tưởng như vô tri như một chiếc bàn gỗ của cha để lại bỗng trở nên sống động, lung linh và dễ dàng thuyết phục được người đọc rằng những di sản của cha ông để lại không phải là một hiện vật khô cứng trong viện bảo tàng mà vẫn tiếp tục tạo ra năng lượng, tiếp sức cho cuộc sống ngày hôm nay và mai sau của các thế hệ cháu con.
Những con số kể trên mặc dù phản ánh được một phần qui mô của cuộc thi nhưng không thể nói lên toàn bộ tầm ảnh hưởng của nó đối với đời sống văn hóa xã hội, nhất là những ảnh hưởng tốt đẹp nó mang tới cho phong trào sáng tác văn chương trong cả nước.
Cuộc thi đã tập hợp được một đội ngũ đông đảo, có sự góp mặt của các tác giả thuuộc hầu hết các địa phương trong cả nươc, trong đó có nhiều tác giả truyện ngắn đang sung sức trên văn đàn hiện nay, nhiều Hội viên Hội Nhà văn, một số tác giả đã từng tham dự và được giải ở những cuộc thi trước đây của báo Văn nghệ và những cuộc thi do các tờ báo, các cơ quan khác tổ chức.
Các tác giả trẻ, các tác giả có tác phẩm đầu tay cũng xuất hiện khá đông đảo và tạo được ấn tượng tại cuộc thi này
Cuộc thi đã có nội dung rất phong phú, bao phủ hầu hết các lĩnh vực đời sống, xã hội, trong đó có những tác giả khá thành công với những đề tài lịch sử, truyền thống , chiến tranh cách mạng, lối sống và khát vọng sống của thế hệ trẻ… Thành công của cuộc thi đã khẳng định thành tựu cách mạng, thành tựu trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước, khẳng định phẩm giá và tôn vinh con người Việt nam, góp phần bồi dưỡng nhân cách cho thế hệ trẻ.
Về mặt nghệ thuật: Cuộc thi đã có đóng góp cho việc đổi mới thể loại truyện ngắn, làm phong phú thêm ngôn ngữ tiếng Việt. Nhiều tác giả đã có những tìm tòi, đổi mới phương pháp tư duy hình tượng, làm mới cách kể chuyện, tạo ra sự hấp dẫn, tăng cường thêm sức sống cho thể loại truyện ngắn trên văn đàn hiện nay.
Cuộc thi truyện ngắn báo Văn nghệ được chính thức phát động từ tháng 1/2015 đến ngày 30/10/2017, đã nhận được 3.300 truyện ngắn dự thi. Trong đó, số tác phẩm đã được công bố trên báo Văn nghệ là 493 truyện.
VN