Mỗi khi trời tạnh lên trên núi Mồng Gà nhìn về xuôi thấy cả con tàu dài nhằng đang lừ lừ chạy. Nhìn xa hơn một chút còn thấy cả những cánh buồm màu nâu của bà con ngư dân Diễn Bích, Diễn Vạn ngoài biển.

Mỹ bắn phá miền Bắc lần thứ nhất, thanh niên trong làng người đi bộ đội, người đi công nhân, người đi thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến. Chiến tranh lan rộng ra đến cả những vùng nông thôn hẻo lánh. Người đi chiến đấu ngoài mặt trận, hậu phương vẫn cứ sản xuất, công nhân vẫn cứ làm việc. Chiến tranh nhưng các đoàn tàu vẫn chạy ngày chạy đêm, tiếng còi tàu vọng đến làng tôi vẫn đều đều theo năm tháng. Những lá thư ở chiến trường gửi về thưa dần, nhận được lá thư có khi nét chữ đã mờ nhòe thì ra thư đã gửi cách đây sáu bảy tháng.

Gia đình tôi cũng có người anh trai đi bộ đội. Anh mới học xong lớp 7 (7/10) nhưng chiến tranh ác liệt quá anh không đi học tiếp mà làm đơn tình nguyện lên đường nhập ngũ. Mẹ tôi thương anh lắm nhưng cũng không ngăn cản, người thân không ngăn cản bởi cả làng thanh niên đều thế cả.

Mỗi khi nhận được thư anh gửi về từ chiến trường cả làng đều rất vui, đó là món quà chung cho cả làng, người trước người sau đều đến đọc. Không phải họ tò mò mà cái chính là mừng cho gia đình có người con trưởng thành và xem có tin tức gì về con em của họ không. Người ta nghĩ anh có thể gặp người làng khi hành quân hay chiến đấu, ở cùng nhau một đơn vị. Anh rất hiếm khi được về, mẹ và cả gia đình tôi mong mỏi lắm. Đêm đêm mẹ âm thầm lau những giọt nước mắt trong bóng tối. Chiến tranh ngày càng ác liệt, trong làng nhiều khi có những tin đồn lành ít dữ nhiều, nét lo âu hiện lên trên từng khuôn mặt của các bà mẹ.

Tiếng còi tàu đã gieo vào lòng mẹ một niềm tin mãnh liệt, tàu còn chạy là còn có người đi về... Ảnh minh họa. Nguồn Internet

Tiếng còi tàu từ ga Yên Lý, ga Chợ Sy lẫn trong tiếng bom từ cầu Bùng, cầu Cấm vọng về rõ mồn một. Tiếng tàu lăn bánh trên đường ray xình xịnh xình xịch như sát bên hiên nhà. Tiếng còi tàu như dồn cho mẹ tôi dày thêm nỗi nhớ và nỗi chờ mong anh trở về. Mùa đông, gió đông bắc từ biển thổi ngược lên mang âm thanh từ ga tàu về càng rõ. Mỗi khi nghe tiếng còi tàu mẹ thường nói với chúng tôi, tàu về không biết anh mày có về trên chuyến này không. Mẹ khắc khoải chờ mong từng ngày từng tháng. Năm nào cũng vậy, Tết đến khó khăn đến mấy mẹ cũng cố mua thêm cân gạo nếp, vài cân gạo tẻ, mấy lạng thịt lợn để dành phần anh về. Anh vẫn đi biền biệt ít có dịp về nhà, thư từ cũng lâu lâu mới có, để lại cho mẹ nỗi mong chờ thắt ruột.

Ga Sy, ga Yên Lý là điểm cuối cùng để anh xuống tàu đi về nhà. Tiếng còi tàu như một niềm hi vọng của mẹ, nghe tiếng còi tàu rồi từ đó mẹ thao thức thâu đêm. Một tiếng chó sủa xa xa mẹ cũng thầm ao ước. Có những đêm trời trở gió, gió lao xao trên cành cây mít sau vườn. Gió trượt dài trên mái lá nghe như tiếng thở dài xa xăm. Nghe tiếng gió lao xao nhịp tim mẹ bỗng nhiên dồn dập, mẹ bần thần trở dậy dạo từ nhà ra ngõ rồi từ ngõ vào nhà cho đến khi trời sáng. Chúng tôi ái ngại nhìn mẹ nhưng không đứa nào dám lên tiếng, lời an ủi lúc này như khứa thêm niềm nhớ mong của mẹ và những giọt nước mắt không thể kiềm chế được dịp lại trào ra.

Nhiều đêm mùa đông nghe tiếng còi tàu hú dài, tự nhiên mẹ tung chăn vùng dậy ra mở cửa nhìn ra sân. Ngoài đường vắng lặng, mẹ bần thần trở lại và thao thức cho tới sáng. Nghe tiếng còi tàu, mẹ ước tính thời gian đi từ nhà ga đến nhà là bao xa rồi mẹ chờ. Một tiếng chim ăn đêm tao tác trên bầu trời cũng làm cho mẹ nghe ngóng đợi chờ. Tiếng một chiếc lá rời cành rơi khẽ xuống sân cũng làm cho mẹ tưởng tượng là bước chân anh trở về. Bao nhiêu tháng bao nhiêu năm chờ đợi một tiếng gọi cửa giữa đêm khuya, mẹ vẫn không đếm đo được, chỉ một niềm mong mỏi được ôm anh trong vòng tay gầy guộc của mình. Trong làng thi thoảng có một vài người báo tử, tang thương trùm khắp trên nét mặt mọi người. Những tiếng thổn thức nấc nghẹn, ai cũng cố nén không dám khóc to. Ai cũng cố nuốt nước mắt vào trong lòng và nguyện cầu cho người thân được bình an vô sự. Công việc khẳn trương cuốn hút mọi người ai cũng cố nén đau thương vào chỗ sâu kín trong lòng mình. Đêm những giọt nước mắt thương nhớ âm thầm rơi cùng tiếng nấc khe khẽ. Đêm ngày mọi người cầu mong mau chóng đến ngày chiến thắng, chiến tranh kết thúc. Nghe đài đọc báo thấy chiến sự lan rộng ai ai cũng phập phồng lo âu. Ngoài kia còn biết bao người đang chiến đấu, chiến tranh đang diễn ra ác liệt vô cùng. Tiếng còi tàu là niềm hi vọng của mẹ, tàu còn chạy là còn con đường anh trở về. Không hiểu tại sao đường về nhà rất nhiều ngả nhưng mẹ tôi chỉ tin chắc rằng anh sẽ về bằng tàu hỏa qua ga Chợ Sy hoặc ga Yên Lý. Có phải vì khi đang huấn luyện ở tỉnh Thanh Hóa, anh tôi bắn đạn thật đạt loại giỏi được thủ trưởng đơn vị thưởng phép mười ngày và đã về bằng tàu hỏa chăng. Thăm nhà xong khi trở lại đơn vị anh tôi cũng đi bằng tàu hỏa. Vậy nên tiếng còi tàu và tiếng bánh tàu lăn trên đường ray đã neo vào trái tim mẹ một niềm hi vọng là nhất định anh sẽ về trên những chuyến tàu.

Tiếng còi tàu đã gieo vào lòng mẹ một niềm tin mãnh liệt, tàu còn chạy là còn có người đi về. Ngoài mặt trận sẽ có thêm những người con ở hậu phương chi viện. Trên những chuyến tàu sẽ có người trở về. Trên những chuyến tàu không những chỉ có hàng hóa mà còn có cả tình yêu thương bao la của các bà mẹ các chị gửi từ quê hương thân yêu ra mặt trận. Trên chuyến tàu chạỵ ngày đêm băng qua bom đạn mang theo những lá thư từ hậu phương ra tiền tuyến và những niềm mong mỏi từ những lá thư từ tiền tuyến trở về. Tiếng còi tàu đêm đêm là lẽ sống còn của mẹ, tiếng còi tàu đã ăn sâu vào nỗi nhớ mong chờ đợi. Đêm nay tiếng còi tàu lại vọng đến làng tôi tha thiết, tiếng bánh tàu lăn trên đường ray như nhịp tim của mẹ. Tiếng còi tàu neo vào lòng mẹ một niềm tin sâu đậm, là một phần cuộc sống. Tiếng còi tàu và tiếng bánh tàu lăn trên đường ray đã an ủi mẹ trong cuộc chiến tranh khốc liệt này.

Mẹ tôi lại thấp thỏm đợi chờ.

Chắc chắn anh tôi sẽ trở về!

Anh tôi sẽ trở về trên chuyến tàu từ ga Chợ Sy hay từ ga Yên Lý như niềm mong ước chờ đợi của mẹ tôi.

Nguồn Tạp chí Sông Lam số 52/2025