Tranh Tết, đặc biệt là tranh về chủ đề con giáp thường có chung một motif biểu đạt, mang nhiều dấu ấn văn hoá địa phương. Nhưng thử thách vẽ linh vật do TiredCity và Vietnam Local Artist Group (VLAG) tổ chức mang đến những ý niệm và cách thể hiện mới cho dòng tranh này. Có thể xem đây là một sự “minh họa” đầy màu sắc, không chỉ cho đề tài tranh Tết mà còn là về cộng đồng họa sĩ vẽ minh họa tại Việt Nam trong vài năm trở lại đây.
Năm 2019, TiredCity khởi xướng cuộc thi linh vật với chủ đề Vẽ Con Heo, nhân dịp Tết Nguyên đán Kỷ Hợi (2019). Ngay từ lần đầu tổ chức, cuộc thi đã thu hút hơn 133 tác phẩm đến từ nhiều họa sĩ vẽ tranh minh họa trẻ tại Việt Nam. Cuộc thi vẽ linh vật nằm trong chuỗi các Illustration Challenge (thử thách vẽ minh họa) do TiredCity và VLAG tổ chức, nhanh chóng nhận được sự hưởng ứng của cộng đồng họa sĩ trẻ tại Việt Nam. Ở những năm tiếp theo, cuộc thi thu hút số lượng nghệ sĩ và tác phẩm thậm chí còn nhiều hơn. Không chỉ vậy, chất lượng tác phẩm ngày càng tăng lên, ở cả mặt ý tưởng lẫn kỹ thuật. Thử thách vẽ linh vật trở thành điểm hẹn của các nghệ sĩ trẻ lẫn công chúng trước mỗi dịp Tết cổ truyền như Vẽ Con Trâu (2021, Tân Sửu), Vẽ Con Hổ (2022, Nhâm Dần). Đặc biệt, năm vừa rồi, Thử thách minh họa Vẽ Con Mèo (2023, Quý Mão) thu hút được gần 900 tác phẩm dự thi, một con số vốn… không tưởng.
Tranh Tết, đặc biệt là tranh về chủ đề con giáp thường có chung một motif biểu đạt, mang nhiều dấu ấn văn hoá địa phương. Nhưng thử thách minh họa vẽ linh vật do TiredCity và VLAG tổ chức mang đến những ý niệm và cách thể hiện mới cho dòng tranh này. Có thể xem đây là một sự “minh họa” đầy màu sắc, không chỉ cho đề tài tranh Tết mà còn là về cộng đồng họa sĩ tranh minh họa tại Việt Nam trong vài năm trở lại đây.
Phương Thảo, Quản lý cộng đồng của VLAG chia sẻ rằng, cô lần đầu tiếp xúc với các dự án của thử thách minh họa vẽ linh vật với chủ đề Vẽ Con Rồng. Lúc đó, Thảo tham gia với vai trò viết nội dung truyền thông, duyệt tranh dự thi của các bạn nghệ sĩ trong nhóm. Sự đông vui, nhộn nhịp và tinh thần sáng tạo mà cuộc thi tạo ra cho cộng đồng họa sĩ đã cộng hưởng đến cô cũng như toàn bộ ban tổ chức. Đến thử thách minh họa Vẽ Con Rắn, Phương Thảo được tin tưởng để lần đầu tiên đảm nhiệm vai trò quản lý dự án. “Đây là dự án rất có ý nghĩa với tôi. Nó đánh dấu một năm tôi bước chân vào ngành văn hóa - sáng tạo, hỗ trợ và xây dựng cộng đồng họa sĩ trẻ. Năm Tỵ cũng là năm tuổi của tôi” - Thảo chia sẻ.
Chỉ trong 4 tuần tổ chức (3/10/2024 - 4/11/2024), thử thách minh họa Vẽ Con Rắn đã nhận được gần 520 tranh dự thi và gần 429 tác phẩm tranh tài với Giải Bình Chọn. Phong cách và chủ đề sáng tác của các tác giả năm nay cũng khá đa dạng, chất lượng tranh rất ổn định. Từ đây, ban giám khảo sẽ tiếp tục chọn ra 13 tác phẩm xuất sắc nhất của thử thách để thiết kế các sản phẩm gây quỹ của dự án.
Phương Thảo nói thêm rằng, mỗi một mùa tổ chức, tùy vào chủ đề và thời điểm trong năm mà có âm hưởng, năng lượng của các họa sĩ tham dự sẽ khác nhau. “Như mùa ‘Vẽ Con Rồng’ thì sẽ là một cái cảm giác hoành tráng và có chút gì đó hào hùng. Thử thách vẽ minh họa Trung Thu Vui Ký lại mang đến cảm giác gần gũi, vui vẻ và thân thiện. Với Vẽ Con Rắn lại mang đến cảm giác bí ẩn, quyến rũ, có chút quyền lực và sự hài hước.”
 |
| Các tác phẩm của Nguyễn Quang Huy, Nguyễn Hằng Hải, Phạm Thị Tuyên và Nguyễn Anh Thưi cho cuộc thi "Vẽ Con Rắn" năm 2024. Ảnh BTC |
Vẽ Con Rắn là một chủ đề khá đặc thù và khó khai thác do hình tượng Rắn thường bị gán cho sự nguy hiểm và cái ác. Nhưng năm nay, các họa sĩ đã rất hưởng ứng và tham gia đông vui. Bộ 3 giám khảo cho thử thách vẽ minh họa lần này gồm họa sĩ Huỳnh Kim Liên, Nguyễn Thanh Vũ (bluerain52) và Võ Huỳnh Phú. Các tác phẩm đoạt giải sẽ được Ban giám khảo cân nhắc các yếu tố về tính sáng tạo, kỹ thuật, độ hoàn thiện và sự phù hợp với tinh thần năm mới.
Trong hàng trăm tác phẩm tham dự, ban giám khảo đã chọn ra 33 tác phẩm chất lượng và độc đáo nhất. Họa sĩ trẻ Minh Thảo đoạt giải xuất sắc với tác phẩm Xà Lang Y chia sẻ rằng: “Ngay sau khi nhận được đề bài vẽ con rắn, tôi đã lên các báo tìm hiểu và biết được rằng hình ảnh con rắn quấn quanh cây gậy của thần Asclepius là biểu tượng của ngành Y; xuất hiện trên rất nhiều logo của bệnh viện, Bộ Y tế. 2025 cũng là kỷ niệm 70 năm ngày Thầy thuốc Việt Nam (27.02.1955) nên tôi nghĩ mình nên vẽ một bức tranh để tri ân các bác sĩ, thầy thuốc trong văn hoá phương Đông mà cụ thể là Việt Nam.”
Trong khi đó, tác phẩm Hiến Nọc Nhân Đạo đoạt giải xuất sắc của họa sĩ trẻ Wam (Nguyễn Thanh Nhiên) cũng mang đến góc nhìn và ý niệm mới về loài rắn. “Cuộc thi lần này mang lại góc nhìn mới của tôi về loài rắn ở nhiều phương diện khác nhau, đồng thời cho thấy được mỗi bạn nghệ sĩ, họa sĩ tranh minh họa hay các bạn thích vẽ tại Việt Nam lại có một phương diện tiếp cận về loài vật này hoàn toàn khác biệt mình,” Wam chia sẻ thêm, “Sự đa dạng về cả cách tìm hiểu lẫn thể hiện làm tác phẩm của từng bạn tham gia mang lại sự phong phú đa dạng và đặc biệt hơn hẳn. Cuộc thi vẽ linh vật hằng năm mang lại một thông điệp chào năm mới rõ nét, đầy màu sắc, chuyên nghiệp và vô cùng chỉn chu.”
Họa sĩ trẻ Toàn Lưu đoạt giải Nổi bật với tác phẩm Độc Dược Tịnh Sinh chia sẻ rằng, ý tưởng cho bài dự thi của anh năm nay đến từ việc quan sát xung quanh, kèm theo các câu chuyện, giai thoại mà anh đọc được. Nhờ vậy, khi bắt đầu sáng tạo, Toàn cách điệu thêm, giữ được đúng tinh thần của cả ý tưởng cá nhân lẫn chủ thể. Toàn thường dành khoảng 2 tuần để nghiên cứu ý tưởng và phác thảo nhiều lựa chọn khác nhau. “Khi nhắc tới con rắn, tôi nghĩ ngay đến y học phương Đông, bởi con rắn huyền bí và uyển chuyển, lại mang ý nghĩa tương đồng với các loại nguyên liệu thảo dược - vừa có độc lại vừa chữa lành. Từ đó, tôi lấy ý tưởng vườn thuốc làm chủ đề.”
Bên cạnh cuộc thi Vẽ Linh Vật về các con giáp ngày Tết, TiredCity và VLAG còn tổ chức nhiều thử thách khác, thu hút hàng trăm nghệ sĩ, họa sĩ minh họa tại Việt Nam tham gia. Mỗi lần tổ chức, dù chủ đề nào đi nữa, các họa sĩ trẻ luôn mang đến góc nhìn và ngày càng hoàn thiện kỹ thuật của mình. Cũng từ đây, nghệ sĩ trẻ đầy màu sắc có thêm sân chơi để giao lưu và trao đổi, từ đó hình thành nên một cộng đồng.
Những thử thách vẽ minh họa là một sân chơi thường kỳ mang đến cơ hội kết nối cộng đồng, học hỏi và phát triển chuyên môn cho các họa sĩ trẻ. “Ban tổ chức mong muốn nhiều nghệ sĩ sẽ học được nhiều hơn, tiến bộ hơn, đưa “đứa con tinh thần” của mình đến gần khán giả yêu nghệ thuật hơn. Mở ra cơ hội và đồng hành cùng các bạn ấy chung tay góp sức vào hoạt động vì cộng đồng, bằng chính tài năng và điểm mạnh của các bạn.”
Bên cạnh tạo ra sân chơi cho cộng đồng nghệ sĩ, họa sĩ minh họa trẻ tại Việt Nam, các thử thách vẽ minh họa còn nằm trong chiến dịch gây quỹ, hoạt động thường niên lớn nhất năm của TiredCity và VLAG nhằm hỗ trợ cho Blue Dragon Children’s Foundation - Tổ chức từ thiện thực hiện giải cứu và hỗ trợ trẻ em đường phố và nạn nhân của buôn bán người trên khắp Việt Nam.
