Một ô-tô khách lùi phải chị lao công bên đường, mọi người phân tích chắc do “điểm mù”. Đã có không ít vụ việc với xe cơ giới đủ chủng loại sau khi gây tai nạn, người điều khiển phương tiện đổ mọi tội lỗi bởi “điểm mù”. Thậm chí có cơ quan chức năng khi kết luận nguyên nhân cũng ghi trong biên bản tại “điểm mù”.
“Điểm mù” bằng với “không biết không có tội”. Đã có tình huống trên công đường, vị thẩm phán - chủ tọa phiên tòa phải gắt lên với bị cáo, rằng “người đứng đầu một ngành, một cơ quan, chịu trách nhiệm cao nhất ở đơn vị mà hỏi cái gì cũng bảo không biết là sao”. Chẳng lẽ cứ đổ tại “điểm mù”, không nhìn thấy, không biết, do trình độ yếu kém, tắc trách nên vô ý gây hậu quả nghiêm trọng là được giảm nhẹ hoặc thoát tội?
|
Với phương tiện tham gia giao thông, có rất nhiều giải pháp để khắc phục “điểm mù”. Khi công nghệ phát triển, thiết nghĩ việc trang bị thiết bị hỗ trợ, camera 360 độ cho xe ô-tô không phải là chuyện khó, cũng không quá đắt đỏ nếu so với việc mất an toàn tính mạng cho chính người điều khiển phương tiện cũng như những người tham gia giao thông. Về mặt nguyên tắc, anh điều khiển phương tiện gì là phải tường tận về nó, kiểm soát được nó, chủ động xử lý các tình huống, lường trước nguy cơ và chịu trách nhiệm hậu quả do nó gây ra. Không thể cứ đổ lỗi tại “điểm mù” hay “tôi không biết”, “không thấy” là xong được.
Mới đây, khi chủ trì phiên họp Chính phủ chuyên đề về xây dựng pháp luật, xem xét và cho ý kiến về các nội dung quan trọng, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh: “Không biết thì đừng quản, không quản được thì đừng cấm”, khi ông nói về quyết tâm cơ bản tháo gỡ “điểm nghẽn” thể chế trong năm nay.
Rõ ràng, đây là một thông điệp mạnh mẽ của người đứng đầu Chính phủ. Đó cũng là tinh thần chỉ đạo quyết liệt của Trung ương thời gian qua, là mong mỏi của cử tri và nhân dân cả nước, rằng đã làm lãnh đạo, nhất là người đứng đầu, người chịu trách nhiệm thì phải giỏi, phải biết, phải quán xuyến, tường tận những việc mình làm, mình chịu trách nhiệm, phải “đúng vai, thuộc bài”.
Từ đó, suy rộng ra, về công tác nhân sự, công tác đào tạo, lựa chọn, sử dụng, bố trí cán bộ - nhất là trong bối cảnh mới với đòi hỏi ngày càng cao của kỷ nguyên tăng tốc, bứt phá, càng cần những người sáng tạo, hiểu việc, biết việc, tận tụy với công việc và sẵn sàng chịu trách nhiệm.
Ấy thế nhưng, ngay cả trên một số diễn đàn quan trọng, có vị đại biểu khi được đề nghị phát biểu, đưa ra ý kiến, chính kiến, đề xuất giải pháp cụ thể thì vẫn cứ trả lời theo kiểu “chúng ta phải làm gì đó chứ, phải có biện pháp gì chứ?”. Đó là trách nhiệm của chính người đặt câu hỏi đó. Đã đến lúc, không còn chỗ cho việc đổ lỗi, lảng tránh, không dám đương đầu, đá bóng trách nhiệm.
Cũng đã đến lúc, không thể chậm trễ hơn, mọi thứ cần phải được sáng tỏ, minh bạch, sòng phẳng và rõ ràng trách nhiệm hơn.
Ngay tại kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV vừa diễn ra, các đại biểu Quốc hội, cử tri và nhân dân cả nước đang tích cực góp ý kiến sửa đổi Hiến pháp, hiến kế hoạch định đường lối phát triển của đất nước theo chủ trương tinh gọn bộ máy, phân cấp, phân quyền với chính quyền địa phương hai cấp, sát dân, gần dân hơn. Trong một cuộc tiếp xúc cử tri gần đây, Tổng Bí thư Tô Lâm khi trả lời ý kiến “sẽ xử lý các trụ sở công sở dôi dư ra sao?”, đã cho rằng đây như một cơ hội để các địa phương tận dụng các công trình ấy, ưu tiên cho y tế, giáo dục và không gian sinh hoạt cộng đồng. Đấy là tinh thần chỉ đạo của người đứng đầu Đảng ta, khi triển khai cụ thể, việc sắp xếp, bố trí thế nào thuộc về các cấp chính quyền địa phương, sao cho sát với nhu cầu thực tiễn, tình hình thực tế.
Vẫn với tinh thần để xóa sổ những “điểm mù”, đôi khi điểm mù tạo ra điểm nghẽn hoặc chính là “điểm nghẽn” cản trở sự phát triển. Trong đó có cả những điểm mù trong tiếp cận chính sách, mong sao, sau ưu tiên cho giáo dục, y tế, không gian sinh hoạt cộng đồng được quan tâm. Trước hết, theo tôi, có thể bố trí, cải tạo những không gian dôi dư thành Phòng tiếp công dân, tiếp nhân dân - những chủ nhân của đất nước thật sự thoáng đãng, mát mẻ, được đón tiếp niềm nở, thân thiện. Khi chính quyền cấp xã đã thật sự sát dân, gần dân ở không gian địa lý, thì cũng cần gần dân, sát dân hơn nữa ở những không gian mềm: về tiếp cận chính sách, an sinh xã hội, được tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật đầy đủ, có điều kiện thực hiện quyền nêu ý kiến, phản biện trên tinh thần xây dựng, chung tay vì những mục tiêu chung. Đúng với khẩu hiệu “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân thụ hưởng”.
Tuy thế, muôn sự tại người! Điều mong mỏi lớn nhất lúc này vẫn là hy vọng niềm tin của Nhân dân được đặt đúng nơi, đúng chỗ, nhất là ở những cán bộ tốt, liêm chính. Sau những đắp đổi, chuyển rời, cải tổ, cải cách, thì cuối cùng vẫn tròn vẹn với mục tiêu “vì lợi ích quốc gia, dân tộc”. Vấn đề tiếp theo là những người thực thi chính sách, mà khẩu quyết dành cho các công bộc của nhân dân là “chính trực, trách nhiệm và tận tụy”. Bên cạnh trách nhiệm là quyền lợi. Để không còn “điểm mù” trong thực hiện, triển khai chính sách, cũng cần làm sáng tỏ, minh bạch chế độ lương thưởng, đãi ngộ xứng đáng với những người xứng đáng. Muốn thế, trong đánh giá, lựa chọn và sử dụng cán bộ cho cuộc cách mạng mới lần tinh gọn này, hơn bao giờ hết, càng cần bảo đảm công bằng, chuẩn xác, minh bạch và kiên quyết nói không với những “điểm mù” tai hại.
Và hẳn, để xóa bỏ những điểm mù kia, đòi hỏi người tham gia giao thông, mỗi công dân, trên bước đường đi đến tương lai, thực hiện phận sự, chức trách của mình, cần trang bị kiến thức, bản lĩnh, với tinh thần thượng tôn pháp luật, không để bản thân bị dính vướng vào điểm mù hoặc cạm bẫy hiểm nguy.
Xã hội hiện đại, văn minh, ở mọi góc độ của đời sống, trên hành trình phát triển, không thể chấp nhận tồn tại bất kỳ “điểm mù” vô lý nào.
