Tại Ninh Bình, tỉnh mới được sáp nhập từ ba địa phương cũ (Nam Định, Hà Nam, Ninh Bình), việc chủ động triển khai chuyển đổi số liên thông không chỉ thể hiện quyết tâm chính trị mạnh mẽ mà còn mở ra tiền đề cho mô hình chính quyền số vận hành với phương châm: “một hệ thống thống nhất - một dữ liệu duy nhất - một dịch vụ liền mạch”.
Ngay sau khi Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số ban hành Kế hoạch số 02-KH/BCĐTW ngày 19/6/2025, tỉnh Ninh Bình đã thể hiện tinh thần chủ động, quyết liệt khi bắt tay ngay vào việc hợp nhất hạ tầng công nghệ thông tin, phần mềm dùng chung, đảm bảo liên thông, thống nhất và an toàn. Đây là bước đi đầu tiên để xây dựng mô hình chính quyền địa phương hai cấp (tỉnh, xã/phường) vận hành trơn tru.
Sở Khoa học và Công nghệ (KH&CN), đơn vị nòng cốt, đã nhanh chóng thiết lập hệ thống quản lý văn bản, hệ thống giải quyết thủ tục hành chính, mạng truyền số liệu chuyên dùng, hệ thống hội nghị truyền hình trực tuyến và chứng thư số công vụ cho toàn bộ 129 xã/phường trên địa bàn. Những hệ thống này đóng vai trò “xương sống” trong điều hành và cung cấp dịch vụ công.
 |
| Ban Thường vụ Tỉnh ủy tổ chức hội nghị cho ý kiến về một số nội dung về công tác xây dựng Đảng và phát triển kinh tế - xã hội thuộc thẩm quyền. Ảnh: NINHBINH.GOV.VN |
Trong tuần lễ trước ngày sáp nhập (1/7/2025), mỗi xã/phường được bố trí một tổ kỹ thuật gồm cán bộ Sở KH&CN, nhân viên VNPT và Viettel, trực tiếp lắp đặt, vận hành hệ thống, khắc phục lỗi kỹ thuật ngay tại hiện trường. Cùng lúc đó, các lớp tập huấn về sử dụng nền tảng số được tổ chức đồng bộ, giúp cán bộ cấp cơ sở nhanh chóng tiếp cận công nghệ mới.
Một điểm sáng là sự tham gia của Bưu điện trong việc bố trí ít nhất một nhân viên tại mỗi xã/phường để hỗ trợ người dân nộp hồ sơ, xử lý thủ tục hành chính. Cùng lúc, lực lượng đoàn viên thanh niên với gần 1.000 tình nguyện viên đã tham gia hướng dẫn người dân sử dụng dịch vụ công trực tuyến, chữ ký số, thanh toán điện tử và phòng tránh lừa đảo trên không gian mạng.
Ngay trong tuần đầu vận hành, hệ thống chính quyền số hai cấp ở Ninh Bình đã tiếp nhận 1.346 hồ sơ qua hệ thống giải quyết thủ tục hành chính, trong đó có 1.208 hồ sơ được nộp trực tuyến; tỷ lệ giải quyết hồ sơ đúng hạn đạt gần 90%; 100% xã/phường đã xử lý văn bản điện tử, mỗi ngày phát hành hơn 700 văn bản; hệ thống hội nghị truyền hình kết nối thông suốt từ tỉnh đến toàn bộ 129 đơn vị cơ sở. Hạ tầng công nghệ thông tin bước đầu đáp ứng yêu cầu, cán bộ cấp xã đã tích hợp chữ ký số, sử dụng thành thạo phần mềm nghiệp vụ; hơn 50% xã/phường hoàn thành đầy đủ 16 nhiệm vụ theo Kế hoạch số 02, các đơn vị còn lại đều đạt trên 12/16 chỉ tiêu.
Dù hệ thống chính quyền số hai cấp tại Ninh Bình đã bước đầu đi vào hoạt động ổn định, giai đoạn vận hành đầu tiên vẫn bộc lộ một số thách thức đáng lưu ý. Việc đồng bộ hóa hồ sơ thủ tục hành chính với Cổng dịch vụ công quốc gia còn hạn chế; một số hồ sơ khi chuyển sang phần mềm chuyên ngành gặp lỗi kỹ thuật; việc cấp và sử dụng chữ ký số cá nhân chưa đồng bộ, nhiều nơi vẫn dùng chung tài khoản; hạ tầng công nghệ tại một số đơn vị chưa hoàn thiện, nhân lực có chuyên môn về số còn thiếu. Theo đánh giá của Sở Khoa học và Công nghệ, đây là điểm nghẽn không chỉ về tài chính và kỹ thuật mà còn xuất phát từ ý thức chủ quan. Do đó, các giải pháp căn cơ đã được xây dựng nhằm chuyển hệ thống từ trạng thái “ổn định” sang “hiệu quả và bền vững”.
Giai đoạn từ tháng 7 đến cuối năm 2025 được xác định là thời điểm bản lề để chuyển đổi từ vận hành ổn định sang phát triển hiệu quả. Ninh Bình đã đề ra một loạt giải pháp đột phá như: xây dựng khung kiến trúc số cấp tỉnh, chuẩn hóa quy trình ký số và chia sẻ dữ liệu liên thông; phân quyền mạnh mẽ hơn cho cấp xã, gắn kết quả số hóa với các tiêu chí thi đua, khen thưởng; triển khai trợ lý ảo, ứng dụng nhắn tin OTP, đồng thời ký kết hợp đồng thuê chuyên gia kỹ thuật hỗ trợ. Tỉnh cũng đẩy nhanh tiến độ nâng cấp hạ tầng mạng, tăng cường bảo mật và giám sát thông tin theo thời gian thực; tiếp tục phát triển các tổ công nghệ số cộng đồng để hỗ trợ nhóm đối tượng yếu thế. Đặc biệt, Ninh Bình phối hợp chặt chẽ với Ban Cơ yếu Chính phủ để tháo gỡ những vướng mắc trong việc cấp và quản lý chữ ký số, đồng thời duy trì tổ phản ứng nhanh nhằm hỗ trợ kỹ thuật cả trực tuyến và trực tiếp cho các địa phương.
Thành công bước đầu của Ninh Bình là kết quả của sự chỉ đạo sát sao từ Tỉnh ủy, nơi đã xác định chuyển đổi số liên thông không chỉ là nhiệm vụ kỹ thuật mà còn là trách nhiệm chính trị. Tỉnh ủy đã thường xuyên tổ chức giao ban, đánh giá tiến độ, khen thưởng kịp thời và tháo gỡ khó khăn từng bước.
Sự đồng hành của doanh nghiệp viễn thông, bưu chính và cả cộng đồng, từ cán bộ xã cho tới đoàn viên thanh niên, chính là “hệ sinh thái con người” giúp Chuyển đổi số trở thành một chuyển động thực chất, không dừng ở khẩu hiệu.
Chuyển đổi số liên thông tại Ninh Bình là bài học điển hình về cách một địa phương dám đổi mới tư duy, tổ chức đồng bộ và kiên trì theo đuổi hiệu quả thực chất. Từ nền tảng công nghệ, thể chế cho đến con người, mỗi yếu tố đều được huy động, kết nối để tạo nên mô hình chính quyền số hai cấp, không chỉ “số hóa” hành chính mà còn chuyển đổi cách phục vụ người dân. Đây chính là hình mẫu cho hành trình xây dựng Nhà nước số trong giai đoạn mới.
