Nhà liệt sĩ
Nhà liệt sĩ chừng hai mươi mét vuông
yên lặng giữa lặng yên hậu cứ
cây nhang thắp nhói lên chấm đỏ
bông hoa thơm như thể hương thầm
hương bay quanh hòm gỗ các anh nằm
không di ảnh, không tuổi tên, làng mạc
không tất cả, chỉ một phần hài cốt
nằm im lìm trong khuông vải trắng tinh.
Các anh về đây từ những ngả rừng
những ngọn núi, triền đồi hoang bạc
giữa rừng chuối, rừng tre giăng mắc
dưới con đường, bên tảng đá, bờ ao.
Các anh về đây chờ thêm bạn lính
(người lính thứ bao nhiêu ngã xuống giữa rừng Lào)
Nhà liệt sĩ như nhà ga trung chuyển
mỗi mùa khô các anh về một chuyến
bao nhiêu mùa khô rồi, phía trước vẫn hanh hao.
Các anh về trên bàn tay người lính khát khao
đi tìm bạn, tìm anh, tìm bác
tìm trong gian lao, tìm trong nước mắt
tìm trong hiểm nguy, trong cận kề cái chết
tìm trong cả giấc mơ thiêm thiếp những đêm rừng.
Chờ thêm bạn để các anh rời đất nước bạn Lào về quê Việt
tôi đứng lặng trước hai lá cờ của hai Tổ quốc
phủ song song trên hòm gỗ các anh
đêm rừng Lào chợt tiếng gà sang canh
đêm mùa khô bỗng rùng rùng sấm động.
Người lính gác thay phiên
hậu cứ sương mù trong gió rừng trộn lẫn
thổi phập phồng tấm bản đồ chiến dịch trong đêm
tôi ngước nhìn Long Chẹng
chấm đỏ xoáy tròn dưới chân rừng Phú Mộc
chấm đỏ xoáy tròn “thủ phủ” Vàng Pao
“thủ phủ” của vua trời - tướng phỉ
một thời làm mưa, làm gió rừng Lào.
Một thời các anh đi, giờ chúng tôi tiếp bước
để lại hậu phương bao nỗi ngóng chờ
trong giấc mơ của bao nhiêu người mẹ
hết phương Nam giờ tít tắp rừng Lào
Vàng Pao chạy, Vàng Pao không thể khác
Long Chẹng hoá thành thung lũng chết
phỉ tàn quân lại hoá địch rừng
lại hoá địch ngầm, hàng ngàn tay súng
súng đủ loại và mìn đủ dạng
phỉ săm soi mọi ngả rừng, góc bản
Long Chẹng là trọng điểm
chấm đỏ xoáy tròn trên bản đồ chiến dịch bao năm.
Tấm bản đồ chiến dịch thức đêm đêm
cách một bờ tường là sang Nhà liệt sĩ
nơi các anh chưa một lần yên nghỉ
suốt mấy chục năm trời nằm thức ngóng quê xa
nằm thức để rừng xoáy từng chấm đỏ
chập chùng nắng mưa, chập chùng bình độ
1000 mét
2000 mét
mỗi chấm đỏ một vùng rừng đã hẹn
đây mũi Phệt Khằn, xa kia Phu Cút
đây Phu Phả Xay, kia suối Nậm Ngừm
lính quy tập nằm lòng từng chấm đỏ
như nằm lòng gian khó những mùa khô.
--------
(*) Nhà liệt sĩ là một phòng nhỏ, nơi đặt hòm gỗ cất giữ
những hài cốt Liệt sĩ quy tập được để cuối mùa khô đưa về nước.