Văn hóa nghệ thuật

Bản tin Văn nghệ ngày 18/2/2025

Việt Thắng (tổng hợp)
Sách
09:46 | 18/02/2025
Baovannghe.vn - Lễ hội Cầu ngư là một trong những lễ hội truyền thống lâu đời, là sản phẩm văn hóa đặc trưng của cộng đồng cư dân vùng biển miền Trung.
aa

Bảo tồn giá trị văn hóa tín ngưỡng qua Lễ hội Cầu ngư

Ngày 17/2, tại Công viên biển Hà Khê - phường Xuân Hà, quận Thanh Khê, UBND quận Thanh Khê, TP. Đà Nẵng tổ chức khai mạc Lễ hội Cầu ngư truyền thống năm 2025.

Lễ hội Cầu ngư là một trong những lễ hội truyền thống lâu đời, là sản phẩm văn hóa đặc trưng của cộng đồng cư dân vùng biển miền Trung, cư dân ở các làng chài ven biển Đà Nẵng, trong đó có ngư dân làng biển Thanh Khê.

Việc bảo tồn và phát huy Lễ hội là một trong những nhiệm vụ quan trọng, góp phần bảo tồn các giá trị vốn có, như giá trị tâm linh, tín ngưỡng, lịch sử truyền thống, văn hóa - nghệ thuật, xác lập chủ quyền biển đảo.

Bên cạnh đó, Lễ hội cũng đề cao giá trị cố kết cộng đồng trong đời sống hiện đại, hướng đến trở thành điểm hẹn văn hóa đặc sắc cho du khách muốn tìm hiểu, trải nghiệm cuộc sống của người dân.

Lễ nghinh thần, cúng tế rước Ngài Nam Hải Thượng đẳng thần tại bãi biển Thanh Khê. Ảnh: Báo Văn hóa.
Lễ nghinh thần, cúng tế rước Ngài Nam Hải Thượng đẳng thần tại bãi biển Thanh Khê. Ảnh: Báo Văn hóa.

Do địa hình có nhiều dòng khe và đoạn sông khá lớn chảy qua địa phận các làng Phú Lộc, Thanh Khê rồi đổ ra biển, nên người dân nơi đây có điều kiện thuận lợi để mưu sinh nghề đánh bắt cá ven sông, biển và đánh bắt cá xa bờ. Đến cuối thế kỷ thứ XIX, các hội ghe, vạn ghe phát triển nghề cá đã hình thành.

Sự tham gia của dân các làng Thanh Khê, Phú Lộc, Hà Khê vào hoạt động đánh bắt hải sản khá phát triển, đã phản ánh rõ truyền thống nghề cá đã hiện hữu lâu đời ở nơi đây.

Chính vì vậy, Lễ hội cầu ngư quận Thanh Khê có tính truyền thống, tồn tại lâu dài trong tiềm thức của cư dân vùng biển, được trao truyền qua các thế hệ, tạo thành bản sắc riêng của đời sống tinh thần người dân Thanh Khê.

Lễ hội Cầu ngư năm 2025 diễn ra trong 5 ngày, gồm các nghi lễ truyền thống và nhiều hoạt động hội. Trong đó không thể thiếu Lễ tế cáo trời đất với ước muốn cầu mưa thuận gió hoà cho ngư dân đi biển, tế ngư thần xin được mùa biển bội thu, mong cầu một cuộc sống no ấm, hạnh phúc, bình an và yên vui.

Phần hội đan xen nhiều hoạt động mang đậm tính dân gian của làng chài như: Đan lưới, gánh cá, ngoáy thúng, ẩm thực “hương vị biển”, hát tuồng, hô hội bài chòi…

Những môn thể thao vận động trên biển được tổ chức như biểu diễn thuyền Sup, thuyền Kzal... Ngoài ra, Ban Tổ chức tổ chức các gian trưng bày mô hình, hình ảnh với chủ đề “Hoàng Sa, Trường Sa là của Việt Nam”, các gian hàng sản phẩm OCOP, đặc trưng của các quận, huyện trên địa bàn thành phố Đà Nẵng và các món ẩm thực đặc trưng trên địa bàn quận Thanh Khê.

Lễ hội nhằm bảo tồn giá trị truyền thống và khẳng định chủ quyền quốc gia trên biển. Với tất cả ý nghĩa và giá trị đó, Lễ hội Cầu ngư ngày càng phải được duy trì, bảo vệ và phát huy đậm nét trong đời sống hiện đại.

Phát huy giá trị di sản Thành cổ Ô Diên và danh nhân Tô Hiến Thành

Ngày 19/2/2025, UBND huyện Đan Phượng phối hợp với Sở VHTT Hà Nội, Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam sẽ tổ chức Hội thảo khoa học Bảo tồn, phát huy giá trị di sản lịch sử - văn hóa quê hương Đan Phượng và danh nhân Tô Hiến Thành.

Hội thảo nhằm cụ thể hóa các Nghị quyết, chương trình, kế hoạch, chỉ đạo về công tác quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di tích; tiếp tục bổ sung, làm sáng tỏ hơn vị trí, quy mô, vai trò của Thành cổ Ô Diên trong quá trình tồn tại ở thế kỷ thứ VI; thân thế, cuộc đời, sự nghiệp, đóng góp của danh nhân Tô Hiến Thành; công tác bảo tồn hệ thống di sản văn hoá liên quan đến Thành cổ Ô Diên và danh nhân Tô Hiến Thành.

Hội thảo cũng tạo cơ sở khoa học để thực hiện tốt hơn công tác quản lý, bảo tồn, tu bổ tôn tạo, quy hoạch và phát huy giá trị cụm di tích gắn với phát triển du lịch của huyện, để nơi đây thực sự trở thành điểm tham quan du lịch hấp dẫn của thành phố.

Cùng với đó là kết nối, khai thác, phát triển các sản phẩm du lịch văn hóa, lịch sử, cách mạng của Thủ đô; là trung tâm sinh hoạt văn hóa tín ngưỡng, nơi tổ chức lễ hội truyền thống của nhân dân, tạo điều kiện thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Tượng Thái úy Tô Hiến Thành. Ảnh nguồn: Internet
Tượng Thái úy Tô Hiến Thành. Ảnh nguồn: Internet

Từ nhiều góc nhìn và những phân tích, luận giải, Hội thảo sẽ bổ sung, làm rõ về vùng cửa sông Nhuệ cổ; phân tích, đánh giá vị trí, quy mô, vai trò của Thành cổ Ô Diên trong quá trình tồn tại ở thế kỷ thứ VI.

Đồng thời phân tích, làm rõ công tác bảo tồn hệ thống di tích lịch sử, văn hóa thờ các nhân vật triều đại Tiền Lý và danh nhân Tô Hiến Thành; xác định vị trí, vai trò của hệ thống di sản văn hóa liên quan đến vùng cửa sông Nhuệ cổ - Thành Ô Diên và danh nhân Tô Hiến Thành trong bối cảnh phát triển chung của Đan Phượng và TP. Hà Nội.

Bên cạnh đó, Hội thảo cũng hướng tới đề xuất giải pháp phát huy giá trị di sản văn hoá liên quan đến Thành cổ Ô Diên, Nhà nước Vạn Xuân, danh nhân Tô Hiến Thành ở vùng đất Đan Phượng nói riêng, đồng bằng Bắc Bộ nói chung. Cùng với đó là công tác tu bổ, tôn tạo di tích; định hướng trong tu bổ, tôn tạo di tích; lập và quy hoạch cụm di tích.

Hội thảo Khoa học Bảo tồn, phát huy giá trị di sản lịch sử - văn hóa quê hương Đan Phượng và danh nhân Tô Hiến Thành nhằm tiếp tục nghiên cứu, làm sáng tỏ hơn các dấu tích về dòng sông Nhuệ cổ, Thành Ô Diên, về hành trạng Thái phó Tô Hiến Thành gắn với việc bảo tồn, phát huy giá trị các di tích liên quan đến danh nhân Tô Hiến Thành ở vùng đất Hạ Mỗ.

Đồng thời, thảo luận, lắng nghe ý kiến đóng góp của các nhà quản lý, chuyên gia, nhà nghiên cứu, từ đó tạo cơ sở khoa học cho việc quy hoạch, xây dựng Công viên lịch sử - văn hóa Tô Hiến Thành tại xã Hạ Mỗ, huyện Đan Phượng.

Dự kiến, hội thảo có sự tham gia của Cục Di sản văn hóa (Bộ VHTTDL); lãnh đạo Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy Hà Nội; lãnh đạo các sở, ban, ngành của TP. Hà Nội.

Hội thảo cũng có sự tham gia của đại diện Viện Bảo tồn di tích, Viện Nghiên cứu Tôn giáo, Viện Nghiên cứu Hán Nôm, Viện Nghiên cứu Văn hóa, Viện Khảo cổ học, Viện Sử học, Viện Nghiên cứu văn hoá dân gian ứng dụng…; đại diện Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam, Hội Sử học Hà Nội, Hội Di sản Văn hóa Việt Nam, Hội Khảo cổ học Việt Nam; Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội), Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội…

Khai mạc Lễ hội Văn hóa dân gian Phố Hiến 2025

Tối 17/2, thành phố Hưng Yên, tỉnh Hưng Yên tổ chức Khai mạc Lễ hội Văn hóa dân gian Phố Hiến 2025, với sự tham dự đông đảo nhân dân tỉnh Hưng Yên và du khách thập phương.

Khai mạc Lễ hội dân gian Phố Hiến, thành phố Hưng Yên. Ảnh: Báo Nhân dân điện tử
Khai mạc Lễ hội dân gian Phố Hiến, thành phố Hưng Yên. Ảnh: Báo Nhân dân điện tử

Đến với Lễ hội Văn hóa dân gian Phố Hiến năm nay, nhân dân và du khách sẽ được tham quan không gian văn hóa mang đậm giá trị tinh thần, lịch sử về cội nguồn của mảnh đất Phố Hiến, cùng thưởng thức sự tinh tế, phong phú của các loại hình nghệ thuật mang bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam nói chung và khu vực đồng bằng sông Hồng nói riêng, được thưởng lãm vẻ đẹp mà những giá trị của tự nhiên và kiến trúc, nghệ thuật mang đậm dấu ấn của một địa danh thời phồn hoa đô hội đã đi vào lịch sử để lại cho mảnh đất Phố Hiến - thành phố Hưng Yên ngày nay.

Phố Hiến xưa - thành phố Hưng Yên ngày nay, vùng đất “địa linh, nhân kiệt”, được ví như một "tiểu Tràng An", chỉ xếp sau Thăng Long “Thứ nhất Kinh Kỳ - Thứ nhì Phố Hiến” với bề dày lịch sử văn hiến, truyền thống hào hùng chống giặc ngoại xâm, xây dựng non sông đất nước gắn với nhiều anh hùng hào kiệt hội tụ. Nơi đây, là khởi nguồn của nhiều lễ hội văn hóa dân gian đặc sắc, mang đậm văn hóa truyền thống dân tộc, bản sắc Phố Hiến.

Trải qua bao thăng trầm của lịch sử, Phố Hiến - Thành Phố Hưng Yên ngày nay đã phát huy truyền thống văn hiến, nỗ lực vượt qua bao khó khăn, đoàn kết, thống nhất, chủ động, sáng tạo xây dựng, phát triển và bảo tồn, lưu giữ 200 di tích lịch sử văn hóa và kiến trúc nghệ thuật. Trong đó có 1 khu di tích quốc gia đặc biệt, 20 di tích xếp hạng cấp Quốc gia, 33 di tích xếp hạng cấp tỉnh, hơn 100 bia ký và hàng nghìn cổ vật có giá trị, với nhiều phong cách kiến trúc độc đáo đan xen của phương đông và phương tây.

Khu di tích Quốc gia đặc biệt Phố Hiến có rất nhiều di tích vẫn được bảo tồn, lưu giữ được toàn bộ tính nguyên gốc từ nghệ thuật kiến trúc đến các giá trị lịch sử thể hiện đầy đủ các triều đại từ Đinh, Lý, Trần, Hậu Lê, Nguyễn, như: Đền Mây (thời Đinh), chùa Hiến (thời Lý), đền Tân La, đền Kim Đằng (thời Lê), đền Thiên Hậu (thời Hậu Lê), đền Trần, đền Mẫu (thời Nguyễn)…

Thành phố Hưng Yên đã gìn giữ, lưu truyền, tổ chức hơn 40 lễ hội truyền thống dân gian được diễn ra hằng năm tại các di tích. Sự đậm đặc về di tích gắn với tâm linh, tín ngưỡng đã tạo cho thành phố Hưng Yên một bản sắc văn hóa đặc trưng.

Tháng bảy - Thơ Khương Hà

Tháng bảy - Thơ Khương Hà

Baovannghe.vn- Như thể mùa hè đã bỏ đi rất xa/ tôi trở lại đây và không tìm thấy một cánh hoa dầu nào sót lại
Tổ chức chương trình nghệ thuật chính luận "Ký ức để lại"

Tổ chức chương trình nghệ thuật chính luận "Ký ức để lại"

Baovannghe.vn - Chương trình "Ký ức để lại" do Đảng ủy Công an Trung ương, Bộ Công an phối hợp với UBND tỉnh Tây Ninh tổ chức, dự kiến diễn ra tối 12/4, tại Quảng trường Chiến thắng Tây Ninh và được truyền hình trực tiếp trên VTV1. Tiếp sóng trên các kênh TNTV, ANTV.
Hai anh em người làng Hói Đẻo

Hai anh em người làng Hói Đẻo

Baovannghe.vn - Hói Đẻo, tên chữ là Điểu Khê, là một thôn làng nhỏ yên bình thuộc huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh. Trong một gia đình làm nghề thủ công có bốn người con thì có hai người theo nghiệp văn chương cầm bút và đều có những thành công.
Vai trò người kể chuyện trong tiểu thuyết "Báu vật của đời"

Vai trò người kể chuyện trong tiểu thuyết "Báu vật của đời"

Baovannghe.vn - Tiểu thuyết Báu vật của đời (Trần Đình Hiến dịch. Nxb Văn nghệ TP Hồ Chí Minh, 2001; 860 trang) của nhà văn Mạc Ngôn (tác giả đoạt giải Noben Văn học, 2012) bao quát nội dung hiện thực vô cùng phong phú của lịch sử - xã hội Trung Quốc qua suốt hơn nửa thế kỉ.
Hành trình vật chất - Thơ Trần Ninh Hồ

Hành trình vật chất - Thơ Trần Ninh Hồ

Baovannghe.vn- Hình như là tiếng sáo/ Sinh ra trước mũi tên