Văn hóa nghệ thuật

Đường ra thế giới của âm nhạc Việt Nam đương đại

Bảo Hà
Âm nhạc
10:00 | 07/09/2024
Baovannghe.vn - Theo Báo cáo Thị trường Âm nhạc toàn cầu 2023 từ Liên đoàn Quốc tế của Ngành Công nghiệp ghi âm, giá trị của ngành công nghiệp âm nhạc toàn cầu
aa

Nghệ sĩ Việt bắt tay với DJ nổi

tiếng thế giới viết ca khúc lời

tiếng Anh, khán giả thưởng thức

chủ yếu là người châu Âu. Những

ca khúc theo phong cách Indie

của Việt Nam được phát trên trạm

phát sóng (radio station) tại Anh.

Tham dự các hội thảo và lễ hội

âm nhạc quốc tế hay ký hợp đồng

với các hãng đĩa danh tiếng thế

giới đang là xu hướng âm nhạc

đại chúng nước nhà. Tất cả như

một dấu hiệu cho thấy âm nhạc

Việt Nam đương thời đang tìm

các cách riêng để tiến ra biển lớn.

Theo Báo cáo Thị trường Âm nhạc toàn cầu 2023 từ Liên đoàn Quốc tế của Ngành Công nghiệp ghi âm, giá trị của ngành công nghiệp âm nhạc toàn cầu năm 2022 đạt 26,2 tỷ USD, trong đó thị phần của nhạc trực tuyến chiếm tới hơn 48%. Một nhóm nghiên cứu của Trường Đại học RMIT dày công tìm hiểu sâu về sự phát triển của nền âm nhạc kỹ thuật số Việt Nam đưa ra kết luận, số lượng người dùng và doanh thu từ dịch vụ nghe nhạc trực tuyến tại Việt Nam tăng trưởng chóng mặt. Khoảng một nửa số người dùng internet ở Việt Nam thưởng thức âm nhạc và video trên các nền tảng trực tuyến.

Năm 2023, giá trị của thị trường âm nhạc số của Việt Nam đã đạt hơn 50 triệu USD. Giới chuyên môn cũng dự đoán tới năm 2027 giá trị này sẽ được nâng lên hơn 72 triệu USD. Khán giả Việt Nam đang sử dụng chung các nền tảng phát nhạc toàn cầu. Nhóm nghiên cứu cho hay, cách vận hành thị trường âm nhạc truyền thống đã lùi bước để nhường sân khấu lại cho những thay đổi của thị trường âm nhạc kỹ thuật số. Nhờ vào chuyển đổi số, dịch vụ phát nhạc trực tuyến (streaming services) đã trở nên phổ biến và thống trị thị trường âm nhạc toàn cầu về doanh thu. YouTube, TikTok và Zing MP3 là những nền tảng được sử dụng để nghe nhạc nhiều nhất ở Việt Nam. Trong dòng chảy cuộn trào đó, nghệ sĩ Việt cũng đang tự tìm cách đưa âm nhạc của mình ra với thế giới.

Đường ra thế giới của âm nhạc Việt Nam đương đại
Ca sĩ, nhạc sĩ trẻ Thịnh Suy trình diễn trên sân khấu AXEAN Festival tại Singapore, Tháng 10/2023. Ảnh: NVCC

Nghệ sĩ trẻ tìm đường đi ra ‘biển lớn’

Hoạt động âm nhạc của các nghệ sĩ trẻ Việt đang hết sức nhộn nhịp. Nữ ca sĩ kiêm sáng tác nhạc sinh năm 2002 - Mỹ Anh sẽ có mặt ở các tour diễn giao lưu văn hoá và âm nhạc tại 5 quốc gia từ tháng 8 tới tháng 10 năm nay. Hai ngày 28 và 29/9 này, AXEAN Festival sẽ diễn ra tại Bali (Indonesia); Tuimi là nghệ sĩ đại diện Việt Nam đầu tiên sẽ có mặt tại sân khấu. Gwangju Busking World Cup Festival - cuộc thi và lễ hội âm nhạc dành cho các nghệ sĩ trên toàn thế giới, được tổ chức thường niên tại thành phố Gwangju, Hàn Quốc. Và cũng trong năm 2024 này, 黒ック・KURROCK - ban nhạc rock Việt đã vượt qua vòng loại để trở thành một trong 32 team đến xứ sở kim chi tranh tài.

Ở Hà Nội, Quyếch - một trong những nhóm nhạc Indie đình đám thời gian gần đây tổ chức concert vào ngày 25/10 tại Hà Nội sau khi có sự hợp tác xuyên quốc gia với những nghệ sĩ Đài Loan. District 105 - tân binh phong cách rock metal sẽ có màn diễn tại show Shameless, diễn ra vào ngày 25/8 tới tại Philippines. Cút Lộn - ban nhạc theo thể loại crossover thrash hiếm hoi của Việt Nam sẽ biểu diễn tại Rock Alarm Music Festival 2024 ở Bangkok, Thái Lan. Năm nay, lễ hội rock này có hơn 50 ban nhạc chơi trên ba sân khấu vào giữa tháng 9.

Trước đó, ca khúc See tình (của ca sĩ Hoàng Thuỳ Linh) đã làm mưa gió trên một số nền tảng trực tuyến, tiếp cận khán giả nhiều nước châu Á. Hay như đầu năm qua, cú bắt tay giữa nghệ sĩ Việt Hoaprox với huyền thoại EDM (Nhạc điện tử) tỷ view thế giới K-391 đã mang về cho ca khúc Die Alone hơn 100.000 lượt nghe từ khán giả quốc tế sau hai ngày đăng tải. Đặc biệt, lượng khán giả nghe Die Alone trên các nền tảng số chủ yếu đến từ châu Âu: Nauy, Thuỵ Điển và Phần Lan.

Các nền tảng mở cửa, âm nhạc không biên giới

Tiếp cận âm nhạc không biên giới đã trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết. Thị trường âm nhạc trẻ Việt Nam đã, đang tạo nên một hình hài đa sắc màu trong hơn một thập kỷ qua. Khái niệm Gen Z đã trở nên thân thuộc. Gen Z làm nhạc, Gen Z thưởng thức âm nhạc gắn liền với thị trường âm nhạc kỹ thuật số. Cũng trong năm nay, Jukebox Judgement™ - chương trình radio uy tín của Anh về nhạc số ra ngày 26/4/2024, do biên tập viên Dawn Parry dẫn dắt, giới thiệu các nghệ sĩ indie Việt Nam. Chương trình nằm trong dự án hợp tác giữa Jukebox Judgement™ và AXEAN Festival nhằm tạo cơ hội cho các nghệ sĩ trẻ trong khu vực châu Á có cơ hội giới thiệu những bài hát của họ đến với thị trường thế giới. Jukebox Judgement™ dự kiến phát 6 tập về thị trường âm nhạc châu Á, diễn ra từ 23/2 tới hết tháng 8/2024.

Những ca khúc của Indie Việt Nam từ Limebócx, Truant Fu, ChipPunks (Camera), Lý Bực (Vắng), Vũ Thanh Vân, Thịnh Suy (Chết trong em), Tuimi, MINH, 7UPPERCUTS, iTeu, Mèow Lạc được các nhà sản xuất âm nhạc gạo cội từng được đề cử hoặc thắng giải Grammy nhiều lần ngồi nghe chăm chú, bình luận. Steve Lillywhite - nhà sản xuất 6 lần thắng giải Grammy đã đưa ra những nhận xét tích cực khi nghe Vắng của ban nhạc Lý Bực.

Từ việc góp mặt ở những chương trình âm nhạc, nền tảng phát nhạc, xếp hạng âm nhạc uy tín thế giới đến những giải thưởng âm nhạc lớn luôn là một hành trình mơ ước với bất cứ nền âm nhạc của quốc gia nào. Ở đầu những năm 2010, ít ai dám nghĩ tới một ngày nữ ca sĩ Mỹ Tâm được xướng tên ở một giải thưởng âm nhạc lớn như World Music Awards. Năm 2014, có 25 nghệ sĩ trên toàn cầu được vinh danh bán được nhiều album nhất khu vực. Một trong số đó là Mỹ Tâm của Việt Nam.

Trong hơn một thập kỷ qua, từ năm 2013-2020 Việt Nam có 8 đại diện tham dự giải MTV EMA, trong đó Jack, Đông Nhi, Sơn Tùng M-TP, Mỹ Tâm chiến thắng giải Best Southeast Asia Act. Cuối năm 2013, Mỹ Tâm là ca sĩ Việt Nam đầu tiên được đề cử vào giải MTV EMA.

Ước mơ đặt tên Việt Nam trên bản đồ âm nhạc thế giới

Dám mơ lớn là điều có thể nhìn thấy ở nhiều tên tuổi nghệ sĩ trẻ của Việt Nam. Ước mơ đưa âm nhạc Việt Nam tiệm cận với nền âm nhạc thế giới - mà cụ thể là thị trường âm nhạc ở các nước phát triển như Mỹ, châu Âu, hay một số cường quốc châu Á như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc luôn cháy rực.

Có thể hình dung, quá trình này các nghệ sĩ Gen Z vấp phải những ý kiến trái chiều, đặc biệt là những nhà làm nhạc gạo cội đi trước. Tuy nhiên, có ai học bơi mà không trải qua đoạn đầu nhếch nhác, sợ nước, sặc nước. Trước khi một nghệ sĩ lướt ván có thể băng băng lộn nhào cùng những ngọn sóng bí ẩn, có ai mà không trải qua đoạn đầu như vậy. Nhưng nếu không mơ lớn, không quăng mình vào sự nhếch nhác ấy sẽ chẳng bao giờ có cơ hội để biết bơi, chưa nói tới biết lướt sóng.

Mới đây nhất, đầu năm 2024, làng nhạc Việt nhận tin sốt khi nhà thiết kế trẻ Duy Đào góp mặt trong danh sách tranh giải Best Boxed or Special Limited Edition Package (Thiết kế ấn phẩm đặc biệt), ra đời năm 1995. Tác phẩm được đề cử là album Gieo của Ngọt - một ban nhạc xuất phát từ phong cách Indie đang được khán giả trẻ Việt Nam yêu thích. Đây là lần đầu tiên một sản phẩm sáng tạo của Việt Nam được đề cử tại giải thưởng âm nhạc của Viện Hàn lâm khoa học và nghệ thuật thu âm Hoa Kỳ. Nhà thiết kế trẻ chia sẻ với báo giới, đây là một sản phẩm ‘tự nhiên có tính toán’.

Giống như Duy Đào từng chia sẻ: “Mình cố gắng trở thành một người xuất sắc như thế để đại Việt Nam trong lĩnh vực của mình… Được làm người có quốc tịch Việt Nam đầu tiên nhận đề cử cũng là thắng rồi. Còn không thì như các cụ vẫn nói: Thua keo này ta bày keo khác.”

Bảo Hà | Báo Văn nghệ

Hiểu thêm về Ca trù - Di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp Xu hướng kiến tạo hình tượng Đoàn Thị Điểm trong nghệ thuật hiện đại Trải nghiệm nghệ thuật của người chuyển giới Nghệ thuật: Vũ khí của Nghệ sĩ châu Phi chống bất bình đẳng giới Nghệ thuật dân gian của người Quảng
Từ Đền Hùng còn vang vọng mãi lời Bác dạy

Từ Đền Hùng còn vang vọng mãi lời Bác dạy

Baovannghe.vn - Trong chín lần về Phú Thọ, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã hai lần tới thăm Đền Hùng.
Bài viết của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm về "Chống lãng phí"

Bài viết của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm về "Chống lãng phí"

Baovannghe.vn - Trong mọi giai đoạn cách mạng, Đảng, Nhà nước ta luôn đặc biệt quan tâm công tác phòng, chống lãng phí, đã ban hành nhiều nghị quyết, chỉ thị, kết luận về vấn đề này và lãnh đạo cả hệ thống chính trị, toàn dân tổ chức thực hiện đạt nhiều kết quả. Văn nghệ điện tử trân trọng giới thiệu nội dung bài viết “Chống lãng phí” của Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Tô Lâm.
Khéo dư nước mắt. Tạp bút của Đông Trình

Khéo dư nước mắt. Tạp bút của Đông Trình

Baovannghe.vn - Con đường ấy mang tên "Đông - Tây". Đơn giản là nó nối hai phương của một thành phố. Con đường lớn, đẹp, lối đi hai chiều.
Kiến trúc Hà Nội - 70 năm Giải phóng Thủ đô (1954-2024)

Kiến trúc Hà Nội - 70 năm Giải phóng Thủ đô (1954-2024)

Baovannghe.vn - Kiến trúc Hà Nội - 70 năm Giải phóng Thủ đô (1954-2024) là cuốn sách có giá trị tổng quan và sâu sắc về các chặng đường phát triển của kiến trúc, đô thị Hà Nội.
Trầm ngâm quê nhà- Thơ Nguyễn Văn Hòa

Trầm ngâm quê nhà- Thơ Nguyễn Văn Hòa

Baovannghe.vn- Tôi từ thương nhớ mà đi/ Vọng trong ngày cũ xanh rì chiêm bao/ Nam non ướt ngọn mưa rào/ Nồm già nứt vách chênh chao nếp nhà