Sáng tác

Sướng và khổ. Tản văn của Lão Tạ

Lão Tạ
Tản văn 07:00 | 24/02/2025
Baovannghe.vn - Chuyện kể rằng một anh nhà nghèo luôn luôn thấy mình khổ nhất trần đời. Anh bỏ vợ, con đi lang thang với ý định chết đường chết chợ cho nó xong đời. Nhưng vừa ra đến đầu làng thì anh gặp một người giầu nhất vùng đang loay hoay tìm cách treo cổ lên cây.
aa

Anh vội van xin người ấy đừng dại dột và hỏi:

- Vì sao đến nông nỗi này?

- Vì tôi khổ quá! Khổ quá!

- Bác nói ai mà nghe được. Bác lắm tiền nhiều của, nhà cao cửa rộng, vợ như bà hoàng, con như công tử... ngay con chó nhà bác cũng sướng hơn chúng tôi, tưởng bác chỉ còn kém vua chúa một bậc nữa thôi.

- Tôi biết ai cũng sẽ nghĩ thế, ai cũng ước được như tôi. Nhưng có ai biết vợ tôi đưa nhân tình về nhà, bốn đứa con tôi đều nghiện nặng, còn hơn bốn con quỷ. Vì mải mê kiếm tiền nên tôi chẳng còn anh em, bạn bè. Còn đang sống sờ sờ mà đã phải viết di chúc... Anh bảo tôi sướng hay khổ?

- Nếu đúng như vậy thì bác khổ quá, khổ cả hơn tôi.

Bèn quay về chăm chỉ làm ăn, vui thú với vợ hiền con thảo.

Sướng và khổ
Ảnh minh họa. Nguồn Internet

Lại chuyện này nữa. Một hôm tôi đến chơi nhà bạn tôi, đúng vào lúc hai bố con anh đang tranh luận nhau về lẽ sướng khổ. Ông bố bảo muốn sướng thì thằng con phải theo nghề của mình. Anh con trai cãi lại rằng chả biết thế nào là sướng, chả biết thế nào là khổ. Ông bố cáu tiết đập bàn hỏi:

- Mày bảo mày sướng, vậy mày thử nói xem mày sướng ở chỗ nào?

- Thế bố sướng ở chỗ nào?- Anh con hỏi lại.

- Tao có địa vị, kiếm ra tiền, làm chơi ăn thật, nhũn với trăm người nhưng có thể quát nạt cả ngàn người... tạm thế đã.

- Con sướng vì không phải sống như bố, với những thứ bố vừa kể.

Thấy tôi, ông bố vội túm lấy:

- May quá có bác đi lắm hiểu nhiều, nhờ bác phân giải cho.

Anh kể lại đầu đuôi câu chuyện.

Tôi đáp:

- Chuyện sướng khổ.... thật khó bàn, nó vô cùng như sướng khổ vậy.

Ông bố phật ý hỏi:

- Tỉ như bác, bác phải biết mình sướng hay khổ chứ?

Tôi miễn cưỡng đáp:

- Tôi chỉ biết cả đời tôi chìm nổi, quanh năm túi rỗng, nhà cửa như chuồng bò, bệnh tật đầy người... nhưng nếu bảo tôi đổi cho bất cứ ai tôi cũng không đổi.

Bạn tôi có vẻ không vui.

Đêm về mới vắt tay lên trán nghĩ về chuyện sướng khổ. Sướng là không khổ, khổ là không sướng.

Như thế nào là sướng, thế nào là khổ? Tưởng sướng mà hoá không ai khổ bằng! Cả đời nghĩ mình khổ nhưng đích thực là sướng. Với người này là sướng, nhưng với người khác lại là khổ? Mới đắc ý mà cho rằng: Sướng có cái khổ của sướng, khổ có cái sướng của khổ. Sướng hơn đã thường sẵn cái khổ hơn. Khổ nhất là chết, nhưng lúc ấy mới hết khổ, tức là sướng nhất...

Mới hay: Kẻ sướng không biết sướng ấy là khổ vậy.

Người khổ không cho là khổ ấy là sướng vậy. Chí lý thay.

Văn nghệ Trẻ, số 2/1999
"It Was Just an Acciden" đoạt Cành cọ vàng tại Liên hoan phim Cannes lần thứ 78

"It Was Just an Acciden" đoạt Cành cọ vàng tại Liên hoan phim Cannes lần thứ 78

Baovannghe.vn - Liên hoan phim Cannes lần thứ 78 khép lại khi đạo diễn người Iran Jafar Panahi được trao Cành cọ vàng cho bộ phim “It Was Just an Accident”. Đây cũng là chiến thắng Cành cọ vàng thứ sáu liên tiếp của nhà phát hành Neo.
"Thám tử Kiên: Kỳ án không đầu" được công chiếu tại 12 quốc gia

"Thám tử Kiên: Kỳ án không đầu" được công chiếu tại 12 quốc gia

Baovannghe.vn - Nhà phân phối 3388 Films cho biết Thám tử Kiên: Kỳ án không đầu, sẽ được chiếu ở 12 rạp trên thế giới, hứa hẹn mang về doanh thu kỷ lục.
Sở VHTT TP Huế lên tiếng về Ngai vàng Triều Nguyễn bị xâm hại

Sở VHTT TP Huế lên tiếng về Ngai vàng Triều Nguyễn bị xâm hại

Baovannghe.vn - Sáng 25/5, thông tin từ lãnh đạo Sở Văn hóa và Thể thao (VHTT) TP Huế cho biết, đơn vị đang phối hợp với lực lượng chức năng và Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế tiến hành xác minh vụ việc ngai vàng triều Nguyễn đặt tại điện Thái Hòa (Đại Nội Huế) nghi vấn bị du khách xâm hại
Bộ VHTT&DL: Thêm chế tài xử lý quảng cáo sai sự thật

Bộ VHTT&DL: Thêm chế tài xử lý quảng cáo sai sự thật

Baovannghe.vn - Thứ trưởng Bộ VH-TT-DL Trịnh Thị Thủy đã ký ban hành văn bản số 2258/BVHTTDL-VHCSGĐTV, yêu cầu triển khai nghiêm túc các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về quản lý hoạt động quảng cáo, đặc biệt trên môi trường số.
Hội Nhà văn Việt Nam: Ra mắt tập sách “Khát vọng hòa bình”

Hội Nhà văn Việt Nam: Ra mắt tập sách “Khát vọng hòa bình”

Baovannghe.vn - “Khát vọng hòa bình” là tập sách được Nhà nước đặt hàng, Hội Nhà văn Việt Nam thực hiện. Đây là tuyển tập thơ, văn với 38 tác giả tham gia.