Sáng tác

Sướng và khổ. Tản văn của Lão Tạ

Lão Tạ
Tản văn
07:00 | 24/02/2025
Baovannghe.vn - Chuyện kể rằng một anh nhà nghèo luôn luôn thấy mình khổ nhất trần đời. Anh bỏ vợ, con đi lang thang với ý định chết đường chết chợ cho nó xong đời. Nhưng vừa ra đến đầu làng thì anh gặp một người giầu nhất vùng đang loay hoay tìm cách treo cổ lên cây.
aa

Anh vội van xin người ấy đừng dại dột và hỏi:

- Vì sao đến nông nỗi này?

- Vì tôi khổ quá! Khổ quá!

- Bác nói ai mà nghe được. Bác lắm tiền nhiều của, nhà cao cửa rộng, vợ như bà hoàng, con như công tử... ngay con chó nhà bác cũng sướng hơn chúng tôi, tưởng bác chỉ còn kém vua chúa một bậc nữa thôi.

- Tôi biết ai cũng sẽ nghĩ thế, ai cũng ước được như tôi. Nhưng có ai biết vợ tôi đưa nhân tình về nhà, bốn đứa con tôi đều nghiện nặng, còn hơn bốn con quỷ. Vì mải mê kiếm tiền nên tôi chẳng còn anh em, bạn bè. Còn đang sống sờ sờ mà đã phải viết di chúc... Anh bảo tôi sướng hay khổ?

- Nếu đúng như vậy thì bác khổ quá, khổ cả hơn tôi.

Bèn quay về chăm chỉ làm ăn, vui thú với vợ hiền con thảo.

Sướng và khổ
Ảnh minh họa. Nguồn Internet

Lại chuyện này nữa. Một hôm tôi đến chơi nhà bạn tôi, đúng vào lúc hai bố con anh đang tranh luận nhau về lẽ sướng khổ. Ông bố bảo muốn sướng thì thằng con phải theo nghề của mình. Anh con trai cãi lại rằng chả biết thế nào là sướng, chả biết thế nào là khổ. Ông bố cáu tiết đập bàn hỏi:

- Mày bảo mày sướng, vậy mày thử nói xem mày sướng ở chỗ nào?

- Thế bố sướng ở chỗ nào?- Anh con hỏi lại.

- Tao có địa vị, kiếm ra tiền, làm chơi ăn thật, nhũn với trăm người nhưng có thể quát nạt cả ngàn người... tạm thế đã.

- Con sướng vì không phải sống như bố, với những thứ bố vừa kể.

Thấy tôi, ông bố vội túm lấy:

- May quá có bác đi lắm hiểu nhiều, nhờ bác phân giải cho.

Anh kể lại đầu đuôi câu chuyện.

Tôi đáp:

- Chuyện sướng khổ.... thật khó bàn, nó vô cùng như sướng khổ vậy.

Ông bố phật ý hỏi:

- Tỉ như bác, bác phải biết mình sướng hay khổ chứ?

Tôi miễn cưỡng đáp:

- Tôi chỉ biết cả đời tôi chìm nổi, quanh năm túi rỗng, nhà cửa như chuồng bò, bệnh tật đầy người... nhưng nếu bảo tôi đổi cho bất cứ ai tôi cũng không đổi.

Bạn tôi có vẻ không vui.

Đêm về mới vắt tay lên trán nghĩ về chuyện sướng khổ. Sướng là không khổ, khổ là không sướng.

Như thế nào là sướng, thế nào là khổ? Tưởng sướng mà hoá không ai khổ bằng! Cả đời nghĩ mình khổ nhưng đích thực là sướng. Với người này là sướng, nhưng với người khác lại là khổ? Mới đắc ý mà cho rằng: Sướng có cái khổ của sướng, khổ có cái sướng của khổ. Sướng hơn đã thường sẵn cái khổ hơn. Khổ nhất là chết, nhưng lúc ấy mới hết khổ, tức là sướng nhất...

Mới hay: Kẻ sướng không biết sướng ấy là khổ vậy.

Người khổ không cho là khổ ấy là sướng vậy. Chí lý thay.

Văn nghệ Trẻ, số 2/1999
4 lợi ích khi áp dụng mức thuế suất 10% cho toàn bộ cơ quan báo chí

4 lợi ích khi áp dụng mức thuế suất 10% cho toàn bộ cơ quan báo chí

Baovannghe.vn - Sáng 26/3, tiếp tục Chương trình Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 7, Quốc hội khóa XV, Phó Chủ tịch Nguyễn Đức Hải điều hành phiên thảo luận.
Bộ GD&ĐT: Chuyển đổi số, cải cách hành chính là giải pháp đột phá

Bộ GD&ĐT: Chuyển đổi số, cải cách hành chính là giải pháp đột phá

Baovannghe.vn - Sáng 26/3, Ban chỉ đạo Phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, cải cách hành chính, Đề án 06 của Bộ GD&ĐT đã nhóm họp phiên đầu tiên.
Một diện mạo mới của Mỹ thuật trẻ

Một diện mạo mới của Mỹ thuật trẻ

Baovannghe.vn - 159 tác phẩm của sinh viên Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam đang hội tụ trong triển lãm Mỹ thuật sinh viên 2025 tại Art space, 42 Yết Kiêu, Hà Nội, góp phần tạo nên diện mạo mới cho Mỹ thuật trẻ.
Bản tin Văn nghệ ngày 26/3/2025

Bản tin Văn nghệ ngày 26/3/2025

Baovannghe.vn - Vào tối 3/4/2025 tại Quảng trường Lâm Viên, TP. Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng, diễn ra Lễ Kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng Lâm Đồng (3/4/1975 – 3/4/2025)
Rỗng - Thơ Lê Na

Rỗng - Thơ Lê Na

Baovannghe.vn- Nghiêng đêm/ sợ rớt/ xuống ngày