Diễn đàn lý luận

Cần cách làm mới, đột phá mới trong nhận thức lý luận

Minh Nguyệt
Lý luận phê bình 17:24 | 17/03/2025
Baovannghe.vn - Ngày 17/3, tại Hà Nội, Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương phối hợp với Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Tạp chí Cộng sản, Hội đồng Lý luận Trung ương tổ chức Hội thảo quốc gia “Công tác lý luận của Đảng và những định hướng nghiên cứu quan trọng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”.
aa
Cần cách làm mới, đột phá mới trong nhận thức lý luận
Quang cảnh hội thảo. Ảnh Internet

Chủ trì Hội thảo có các Ủy viên Bộ Chính trị: Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa; Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương Nguyễn Xuân Thắng.

Đồng chủ trì Hội thảo các Ủy viên Trung ương Đảng: Phó Trưởng ban Thường trực Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Lại Xuân Môn; Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản Hoàng Trung Dũng và nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Lý luận Trung ương Tạ Ngọc Tấn.

Tham dự hội thảo có đại diện lãnh đạo các ban, bộ, ngành, đoàn thể Trung ương; đại diện lãnh đạo các tỉnh ủy, thành ủy, các đảng bộ các cơ quan Đảng Trung ương; Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Trung ương các đoàn thể chính trị - xã hội; các chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý...

Cần cách làm mới, đột phá mới trong nhận thức lý luận
Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú phát biểu chỉ đạo Hội thảo. Ảnh Internet

Phát biểu chỉ đạo hội thảo, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú cho biết, công tác lý luận có vai trò rất quan trọng trong sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc. Lịch sử cách mạng của dân tộc 95 năm qua dưới sự lãnh đạo của Đảng đã minh chứng và khẳng định tư duy lý luận, đường lối cách mạng đúng đắn của Đảng, đặc biệt là các chủ trương và quyết sách đúng đắn qua 40 năm đổi mới đất nước và thời gian vừa qua.

- Hội thảo nhằm góp phần tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 37-NQ/TW, ngày 9/10/2014 của Bộ Chính trị (khóa XI) về “Công tác lý luận và định hướng nghiên cứu đến năm 2030”; đánh giá những kết quả đạt được, rút ra những bài học kinh nghiệm.

- Hội thảo đã nhận được hơn 80 tham luận có giá trị cao được lựa chọn đăng Kỷ yếu, cùng các ý kiến đại biểu tại Phiên tham luận, Phiên bình luận và Phiên thảo luận bàn tròn tại Hội thảo đã tập trung phân tích các nội dung chính: Những vấn đề chung về công tác lý luận của Đảng; thực trạng và những vấn đề đặt ra đối với công tác lý luận của Đảng hiện nay; quan điểm, mục tiêu và giải pháp thúc đẩy phát triển công tác lý luận của Đảng trong giai đoạn mới.

Nhìn lại chặng đường đổi mới 40 năm qua, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư cho biết Việt Nam từ một nước nghèo nàn, lạc hậu, trình độ thấp, bị bao vây, cấm vận, đã trở thành nước đang phát triển, có thu nhập trung bình, hội nhập sâu rộng vào nền chính trị, kinh tế toàn cầu.

Hiện nay quy mô nền kinh tế hơn 475 tỉ USD, đứng thứ 32 trên thế giới; xuất nhập khẩu đạt 786,29 tỉ USD; giá trị thương hiệu quốc gia Việt Nam đạt 507 tỉ USD, nằm trong nhóm 20 nền kinh tế hàng đầu về thương mại và thu hút đầu tư nước ngoài.

Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu rất đáng tự hào, ông Trần Cẩm Tú thư cho biết công tác lý luận vẫn còn một số hạn chế, bất cập, vẫn chưa đáp ứng được kỳ vọng của thực tiễn đặt ra, chưa theo kịp diễn biến của tình hình, chưa bảo đảm yêu cầu, vai trò đi trước, soi đường. Nhiều vấn đề lý luận chưa được nghiên cứu toàn diện, giải quyết thấu đáo, một số vấn đề mới, vấn đề khó chưa được kịp thời làm sáng tỏ; tính phát hiện mới, chất lượng dự báo, bổ sung, phát triển lý luận, hàm lượng khoa học, tính sáng tạo trong một số công trình nghiên cứu chưa cao. Nhất là trong bối cảnh đất nước đang bước vào kỷ nguyên phát triển mới, đang mở ra những vận hội to lớn nhưng cũng đặt ra không ít thách thức, đòi hỏi phải không ngừng đổi mới, nâng tầm tư duy, trí tuệ, bản lĩnh của Đảng, tiếp tục phát triển và hoàn thiện hệ thống lý luận, để xây dựng các quyết sách chiến lược, khơi dậy, phát huy mạnh mẽ tinh thần, ý chí của con người Việt Nam, dân tộc Việt Nam trong công cuộc bảo vệ và phát triển đất nước.

Theo Thường trực Ban Bí thư, trong nhận thức về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, vấn đề định hướng, tuyên truyền, giáo dục tư tưởng, quản lý báo chí, nắm bắt thông tin, dư luận xã hội… cần đi trước một bước, dự báo xu hướng, tính chất vận động, bản chất vấn đề nhằm cung cấp những luận cứ khoa học sắc bén, phục vụ đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, phản động, bảo vệ Đảng, chế độ, bảo vệ nhân dân và quốc gia dân tộc.

Cần cách làm mới, đột phá mới trong nhận thức lý luận
Ông Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương phát biểu đề dẫn hội thảo. Ảnh Internet

Phát biểu đề dẫn Hội thảo, ông Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương nhấn mạnh: Công tác lý luận của Đảng đã đạt được nhiều thành tựu nổi bật, góp phần bổ sung, hoàn thiện cơ bản hệ thống lý luận về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam trong thời kỳ mới, thể hiện rõ trong mô hình xã hội chủ nghĩa Việt Nam; những phương hướng cơ bản xây dựng chủ nghĩa xã hội Việt Nam; các trụ cột và các mối quan hệ lớn phản ánh những vấn đề mang tính quy luật biện chứng trong quá trình xây dựng, phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa; lý luận về xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; lý luận về xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân, dưới sự lãnh đạo của Đảng; lý luận về phát triển văn hóa và con người Việt Nam; phát triển lý luận về quốc phòng, an ninh và đối ngoại; phát triển một số vấn đề lý luận trong thực tiễn phát triển kinh tế-xã hội, thực hiện hai mục tiêu “100 năm.”

Cừng với đó, công tác giáo dục, tuyên truyền, phổ biến lý luận được chú trọng, đẩy mạnh với nhiều đổi mới, sáng tạo, ứng dụng khoa học công nghệ, góp phần quan trọng nâng cao nhận thức lý luận, tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống cho cán bộ, đảng viên và nhân dân. Công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch có bước chuyển biến rõ rệt, được triển khai toàn diện, quyết liệt, đi vào chiều sâu.

Với tinh thần nghiêm túc và thẳng thắn, các tham luận cũng như ý kiến thảo luận tại hội thảo đã đề cập đến một số hạn chế, bất cập, những rào cản, nút thắt, điểm nghẽn đang cản trở sự phát triển của công tác lý luận trong thời gian qua, nhất là trong tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận. Đây không chỉ là những hạn chế, khuyết điểm của riêng công tác lý luận mà còn là những hạn chế, rào cản trong nhiều lĩnh vực nghiên cứu khoa học khác ở Việt Nam.

Cần cách làm mới, đột phá mới trong nhận thức lý luận
Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa, phát biểu kết luận hội thảo. Ảnh QĐND

Kết luận Hội thảo, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa, khẳng định, Hội thảo thống nhất cao trong đánh giá những kết quả đạt được sau 10 năm thực hiện Nghị quyết số 37-NQ/TW gắn với tổng kết một số vấn đề lý luận và thực tiễn về công cuộc đổi mới theo định hướng xã hội chủ nghĩa trong 40 năm qua ở Việt Nam. Nghị quyết số 37-NQ/TW đã được triển khai thực hiện bài bản, nghiêm túc; dân chủ trong nghiên cứu lý luận được coi trọng, môi trường hoạt động lý luận có sự đổi mới tiến bộ hết sức mạnh mẽ.

Được biết, kết quả thu được của Hội thảo sẽ được Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương tổng hợp, chắt lọc để bổ sung, nâng cao chất lượng Đề án tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 37-NQ/TW và trình Bộ Chính trị trong tháng 3-2025.

Ban Chỉ đạo và Ban tổ chức hội thảo tiếp thu nghiêm túc những ý kiến sâu sắc của đồng chí Thường trực Ban Bí thư, nhất là những định hướng, gợi mở nhiệm vụ và nội dung nghiên cứu lớn từ nay đến giữa thế kỷ XXI, nhằm cung cấp luận cứ, luận chứng cho việc hoạch định và triển khai những quyết sách mang tính chiến lược của Đảng và Nhà nước trong giai đoạn cách mạng có tính lịch sử của dân tộc.

Hội Nhà văn Quảng Tây: Tạo mọi điều kiện cho sáng tác

Hội Nhà văn Quảng Tây: Tạo mọi điều kiện cho sáng tác

Baovannghe.vn- Dịch giả Nguyễn Lệ Chi (Giám đốc Công ty Cổ phần Văn hóa Chi - Chibooks), tác giả Đỗ Quang Tuấn Hoàng (người có tập bút ký “Vắt qua những ngàn mây” do Chibooks, NXB Hội nhà văn và Nhà xuất bản khoa học kỹ thuật Quảng Tây xuất bản bằng tiếng Trung, được phát hành rộng rãi ở Trung Quốc) và tôi, được Tập đoàn xuất bản Quảng Tây mời tham dự “Tuần lễ văn hóa sách Trung Quốc - ASEAN 2025” tại thành phố Nam Ninh, Quảng Tây, Trung Quốc vào tuần lễ đầu tháng 7 vừa qua.
Trưng bày nghệ thuật "Ở nơi mở lời" - Tôn vinh tiếng Việt và văn hóa Việt Nam

Trưng bày nghệ thuật "Ở nơi mở lời" - Tôn vinh tiếng Việt và văn hóa Việt Nam

Baovannghe.vn - Ở nơi mở lời là trưng bày nghệ thuật của nhóm các nghệ sĩ, xoay quanh chủ đề về sự chuyển hóa đa dạng của ngôn ngữ trong đời sống xã hội, những lát cắt về tiếng Việt trong lịch sử, từ truyền miệng, viết lách, đến thi ca... nhằm tôn vinh tính bất khả tri (unknowability) và bất khả dịch (untranslatability) của ngôn ngữ và văn hóa Việt Nam.
Biên tập viên sách trong kỉ nguyên AI

Biên tập viên sách trong kỉ nguyên AI

Baovannghe.vn- Trong thời đại công nghệ phát triển như vũ bão ngày nay, trí tuệ nhân tạo (AI) và các công cụ hỗ trợ kĩ thuật số có thể sửa lỗi chính tả, thậm chí đề xuất những cách diễn đạt khác. Vì thế, nhiều người băn khoăn liệu vai trò của biên tập viên trong công việc biên tập sách có cần thiết hay không. Câu trả lời là “có”. Làm việc với một biên tập viên sách chuyên nghiệp vẫn là một lựa chọn đúng đắn và thiết yếu.
Người giữ hồn Quan họ

Người giữ hồn Quan họ

Baovannghe.vn - Ngôi làng cổ nằm lặng lẽ bên bờ Bắc sông Cầu mang tên Hữu Nghi (xã Ninh Sơn, huyện Việt Yên) là một trong những nơi không gian quan họ ngày xưa vẫn phảng phất trên những nếp bụi thời gian và đặc biệt là nơi còn lưu lại những giọng ca, những nghệ nhân có thể hát đúng làn điệu cổ. Vẫn là cách chơi rất lề lối, quy củ của người quan họ nhưng quan họ ở Hữu Nghi lại chứa đựng những sắc thái riêng độc đáo.
Đọc truyện: Những buổi chiều tháng 7 - Truyện ngắn của Vũ Minh Nguyệt

Đọc truyện: Những buổi chiều tháng 7 - Truyện ngắn của Vũ Minh Nguyệt

Baovannghe.vn - Giọng đọc và hậu kỳ: Hà Phương; Đồ họa: Thùy Dương