Từ ngàn xưa, nguồn gốc của nhân loại trong vũ trụ luôn là chủ đề mê hoặc con người bởi nhiều lý do, cả về lý trí và cảm xúc. Việc khám phá vũ trụ không chỉ tiết lộ một thế giới tri thức mới mẻ mà còn làm sáng tỏ lịch sử cũng như vai trò của con người trong vũ trụ bao la.

Và để trả lời cho những câu hỏi muôn thuở về vũ trụ, rằng "Ta đến từ đâu?", "Ta là ai trong vũ trụ này?"... các tác giả Neil deGrasse Tyson và Donald Goldsmith đã kết hợp những kiến thức khoa học phức tạp, dẫn dắt độc giả qua hành trình khám phá cách thức vũ trụ hình thành và phát triển trong cuốn sách Khởi nguyên của vũ trụ: Lịch sử 14 tỉ năm tiến hóa (NXB Thế giới, 2024).

Cuốn sách "Khởi nguyên của vũ trụ: Lịch sử 14 tỉ năm tiến hóa" - Ảnh: Omega+

Theo các tác giả, con người luôn tự coi mình là trung tâm, do vậy nghiễm nhiên tập trung vào các sự kiện và hiện tượng quanh mình trong hầu hết câu chuyện về nguồn gốc được kể lại. Song, "chân lý trong đời sống cũng là chân lý đối với vũ trụ: Việc biết mình đến từ đâu cũng quan trọng như biết mình sẽ đi về đâu". Và mỗi tiến bộ trong hiểu biết của chúng ta về vũ trụ lại tiết lộ rằng ta đang sống trên một hạt bụi vũ trụ, quay quanh một ngôi sao điển hình ở vùng ngoại biên xa xôi của một thiên hà thuộc loại phổ biến trong ít nhất hàng trăm tỉ thiên hà của vũ trụ.

Việc vận dụng liên ngành khoa học trong tìm kiếm lời giải đáp cho những câu hỏi về nguồn gốc của nhân loại mang đến cho các nhà nghiên cứu một nguồn sức mạnh mới, xuất phát từ sự hiểu biết có bề rộng và chiều sâu chưa thể mường tượng trước đó về cách thức vận hành của vũ trụ.

Cuốn sách Khởi nguyên của vũ trụ: Lịch sử 14 tỉ năm tiến hóa bao quát toàn bộ 14 tỉ năm từ khởi đầu đến hiện tại, kết hợp kiến thức từ nhiều lĩnh vực khác nhau; đồng thời cập nhật những khám phá và phát hiện mới nhất trong ngành vật lý thiên văn như: 5.000 "ngoại hành tinh" mới được phát hiện, với những điều kiện bề mặt và đặc điểm quỹ đạo phong phú; thế hệ máy dò mới, có khả năng phản ứng với bức xạ hấp dẫn từ các sự kiện chấn động lớn cách Trái Đất hàng tỉ năm ánh sáng, vốn được dự đoán trong các lý thuyết của Einstein nhưng chưa được ghi nhận trực tiếp cho đến năm 2017; các thiên thể ngoài Sao Hỏa có khả năng hàm chứa sự sống, như: tiểu hành tinh Ceres, mặt trăng Europa (Sao Mộc), mặt trăng Enceladus (Sao Thổ), mặt trăng khổng lồ Titan (Sao Thổ); cải thiện khả năng của các đài quan sát giúp xác định chính xác hơn tốc độ giãn nở của vũ trụ, dẫn tới những hiểu biết mới về các định luật vật lý chi phối vũ trụ; giải pháp cho "cuộc khủng hoảng vũ trụ học", v.v...

Bìa sách là hình ảnh của Tinh vân Con Cua, tàn dư giãn nở của một vụ nổ siêu tân tinh được quan sát vào năm 1054, nằm cách chúng ta khoảng 7.000 năm ánh sáng, và do vậy vụ nổ thực sự xảy ra vào khoảng 6.000 năm TCN - Ảnh: Omega+

Với văn phong lôi cuốn, Neil deGrasse Tyson và Donald Goldsmith đã khéo léo biến những khái niệm khoa học phức tạp thành câu chuyện dễ hiểu. Bên cạnh đó, cuốn sách còn có các hình ảnh thiên văn đặc sắc, mang đến độc giả những trải nghiệm trí tuệ và thị giác thú vị, hấp dẫn.

Có thể nói, công trình Khởi nguyên của vũ trụ: Lịch sử 14 tỉ năm tiến hóa phù hợp với mọi độc giả quan tâm đến vật lý thiên văn và luôn băn khoăn với những câu hỏi lớn về sự tồn tại của con người. Cuốn sách không chỉ dành cho người nghiên cứu khoa học chuyên sâu mà còn giúp độc giả phổ thông dễ dàng nắm bắt và thưởng thức những kiến thức phức tạp về vũ trụ.

Hân My - Báo Văn nghệ Online