Chuyên đề

Làm báo Văn nghệ trong Nam ngoài Bắc

Phượng Nguyễn
Tư liệu 10:00 | 02/05/2025
Baovannghe.vn - ... Gần chín chục số sau, từ sau số 135 ra ngày 20-1-1977, Văn nghệ Giải phóng hợp nhất với tuần báo Văn nghệ ở Trung ương, thành tờ Văn nghệ chung cho cả nước
aa

“...Cho đến hôm chúng tôi nhận được số 1 Văn nghệ Giải phóng in rô nê ô. Nay không thể tìm lại số báo này! Đọc bài Văn nghệ Giải phóng số đầu tiên của Lý Văn Sâm, thư ký tòa soạn đầu tiên và làm ra tờ báo số 1 đó, mới biết số báo đó in chỉ một trăm bản, phát hành sau Tết Tân Sửu (1961). Một trăm số báo in trong rừng hồi bấy giờ, một vài số vượt Trường Sơn ra với chúng tôi...”

“... Đầu năm 1962, chúng tôi được gọi đi tập trung bồi dưỡng sức khỏe, rèn luyện, học tập. Giữa 1962, lên đường, một ngày tháng 6 (...). Anh Đức và tôi về đến trụ sở Hội Văn nghệ Giải phóng trong rừng Tây Ninh, sát biên giới. Một trong những việc đầu tiên là ra tiếp tờ Văn nghệ Giải phóng. Anh Đức được giao làm tiếp số 2, số 3 vẫn in rô nê ô. Bài vở: Anh Đức. Đánh máy: chị Vân, Việt kiều ở Nông Pênh về. In và phát hành: anh thanh niên Phan Thế Hy. Chị Vân sau này bị bom, hy sinh trong vùng căn cứ này. Phan Thế Hy bị bắn chết trong một chuyến đi in và lai báo từ Long An về. Anh Trần Hữu Trang kính yêu, Chủ tịch Hội Văn nghệ Giải phóng, Chủ nhiệm tạp chí Văn nghệ Giải phóng, cũng hy sinh vì bom B52, trên bàn còn lại vở kịch dài Nguyễn Văn Trỗi đang viết dở dang...”

Làm báo Văn nghệ trong Nam ngoài Bắc
Một số văn nghệ sĩ khu 5 ở chiến khu. Ảnh tư liệu

“Anh Đức đi công tác Cà Mau. Báo giao lại anh Lý Văn Sâm. Số 4 bắt đầu in máy, khổ 18 x 26, 54 trang, đề tháng 7-1963. Phần lớn số này dành đăng văn kiện hội nghị Ban chấp hành mở rộng Hội Văn nghệ Giải phóng (4.1963), có báo cáo về tình hình qua của anh Trần Hữu Trang, báo cáo về phương hướng tới...”

“Sau đó, tạp chí Văn nghệ Giải phóng ra ngày càng đẹp hơn, hay hơn. Đội ngũ “Văn nghệ Giải phóng”, một số các anh, các chị, đồng chí mến yêu ngã xuống, nhưng ngày càng hùng hậu, với những tài năng trưởng thành ngay trong cuộc chiến đấu ở các địa phương miền Nam, và các anh các chị từ miền Bắc trở về ngày càng đông đúc. Nội dung Văn nghệ Giải phóng càng phong phú. Tạp chí tiếp tục làm việc với các anh Anh Đức, Giang Nam, Hoài Vũ. Cho đến ngày 30.4.1975, Hội Văn nghệ Giải phóng về Sài Gòn, tạp chí về, bàn tiếp tục ra với thể tài tuần báo. Những ngày đó là những ngày “hội quân văn nghệ” ở thành phố mang tên Bác. Các tỉnh Trung Bộ giải phóng trước, anh em ở Huế, Đà Nẵng... theo các cánh quân rầm rộ vào. Anh chị em từ miền Bắc vào nô nức. Số báo đầu in ở thành phố Hồ Chí Minh (số 49, ra ngày 28-5-1975) được bàn bạc tại 190 Công Lý (nay là Nam Kỳ khởi nghĩa), ngay từ trước lễ chiến thắng, vào thượng tuần tháng 4. Bài vở trong số báo chưa bao giờ đông đủ miền Nam, miền Bắc, vùng căn cứ, vùng mới giải phóng... được như thế! Một số báo vui ngày vui thống nhất ít có!”

“Gần chín chục số sau, từ sau số 135 ra ngày 20-1-1977, Văn nghệ Giải phóng hợp nhất với tuần báo Văn nghệ ở Trung ương, thành tờ Văn nghệ chung cho cả nước...”.

3.1978

(Trích trong bài Làm báo Văn nghệ trong Nam ngoài Bắc, báo Văn nghệ số 751, 25-3-1978).

Khai mạc triển lãm tư liệu ảnh quý về Khoa thi Hương cuối thế kỷ XIX

Khai mạc triển lãm tư liệu ảnh quý về Khoa thi Hương cuối thế kỷ XIX

Baovannghe.vn - Nằm trong chuỗi hoạt động của Photo Hanoi '25, ngày 6/11, tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám, Viện Pháp tại Hà Nội phối hợp với Trung tâm Hoạt động Văn hóa Khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám tổ chức khai mạc triển lãm Khoa thi Hương cuối thế kỷ XIX.
Bảo tàng Hồ Chí Minh tiếp nhận nhiều tài liệu, hiện vật quý

Bảo tàng Hồ Chí Minh tiếp nhận nhiều tài liệu, hiện vật quý

Baovannghe.vn - Nhân dịp kỷ niệm 55 năm thành lập Bảo tàng Hồ Chí Minh (25/11/1970 - 25/11/2025), ngày 6/11, tại Hà Nội, Bảo tàng Hồ Chí Minh đã tổ chức Lễ tiếp nhận tài liệu, hiện vật năm 2025.
Tổ chức Lễ hội Hoa tam giác mạch lần thứ 11

Tổ chức Lễ hội Hoa tam giác mạch lần thứ 11

Baovannghe.vn - Mới đây, Ủy ban nhân dân tỉnh Tuyên Quang đã ban hành kế hoạch tổ chức Lễ hội Hoa tam giác mạch lần thứ 11, năm 2025. Theo đó, lễ hội sẽ được khai mạc vào tối ngày 29/11 tại trung tâm xã Đồng Văn.
Quảng Ngãi, Gia Lai, Đắk Lắk nhận hỗ trợ khẩn cấp 80 tỷ đồng

Quảng Ngãi, Gia Lai, Đắk Lắk nhận hỗ trợ khẩn cấp 80 tỷ đồng

Baovannghe.vn - Để khắc phục hậu quả báo xố 13, Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc vừa ký Quyết định số 2451/QĐ-TTg ngày 7/11/2025 hỗ trợ khẩn cấp 80 tỷ đồng cho các tỉnh Quảng Ngãi, Gia Lai và Đắk Lắk.
Nhớ sáng nào mờ sương. Tản văn của Lê Hà Ngân

Nhớ sáng nào mờ sương. Tản văn của Lê Hà Ngân

Baovannghe.vn - Có một lần nào không? Khi chạy xe máy gần trăm cây số, rời khỏi thành phố rồi. Ồn ào cùng khói bụi đã xa ngút ngát tầm mắt. Chẳng còn thấy những con phố dài đâu nữa. Và về với núi…