Diễn đàn lý luận

Baovannghe.vn - "Chúng ta không thể sống mà quên lịch sử. Văn học không chỉ là cái đẹp, mà còn là ký ức sống của dân tộc.” Đó là tuyên ngôn không lời nhưng lắng sâu trong từng trang viết của nhà văn Lê Toán.

Trong khi lịch sử chính thống thường làm mờ đi số phận của những con người bé nhỏ, văn chương lại kiên nhẫn cất giữ và khơi dậy tiếng nói của họ. Từ người thầy giáo miền núi mang mặc cảm hình hài, ông già bị xem là “lú lẫn”, người mẹ lạc lõng giữa bộ máy hành chính đến phận hát rong mỏi mòn tìm mẹ, các truyện ngắn đoạt giải thưởng Văn nghệ 2022-2024 đã cho thấy sức mạnh của văn học trong việc lắng nghe những tiếng nói nhược tiểu - những âm thanh yếu ớt nhưng ám ảnh, chất chứa khát vọng được nhìn nhận và thấu hiểu.

Baovannghe.vn - “Dòng Lô xanh thẳm” của Đỗ Hàn là cuốn tiểu thuyết thứ ba cùng viết về thảm kịch Trần Nguyên Hãn mà tôi được đọc. Hai cuốn trước, một là của Nguyễn Anh Đào, hai là của Xuân Mai.

Giải thưởng Truyện ngắn Báo Văn nghệ 2022-2024 khép lại không chỉ bằng danh sách các tác phẩm đoạt giải mà còn bằng những cuộc đối thoại sôi nổi trong giới cầm bút và công chúng. Bài viết này góp thêm một góc nhìn, đối chiếu lại những ý kiến đa chiều và đặt ra câu hỏi: làm thế nào để giải thưởng văn học tiếp tục phát huy vai trò phát hiện, nuôi dưỡng tài năng mới.

Giải thưởng truyện ngắn Báo Văn nghệ 2022-2024 phản ánh rõ ba mối bận tâm lớn của các tác giả hôm nay: tuổi già, chiến tranh và căn tính. Mỗi tác phẩm là một lát cắt hiện thực, một nỗi niềm nhân thế, để từ đó người đọc nhận ra cả ánh sáng lẫn khoảng tối trong hành trình đi tìm ý nghĩa tồn tại của con người.

Baovannghe.vn - Người Việt mình, hẳn ai cũng từng nghe câu “ho ra thơ, thở ra văn”. Thực tình, tôi không mấy ấn tượng, không lấy gì làm thích thú khi nghe câu nói mang tính ẩn dụ trên, dù câu nói ấy như ngầm ghi nhận, nể phục “tài chữ” được gán ghép cho mình hay cho một người viết khác.