 |
| Cho hải âu ngọn sóng - truyện ngắn của Phạm Ngọc Tiến |
Hồn nhiên quá, biển đỏng đảnh, giờ dịu mềm hẳn lại. Sóng cũng hiền đi, ngắc ngư từng đợt lịm vào bờ cát. Hải bỗng thấy mình như tan dần ra trong không trung mênh mông trắng bạc. Cảm giác đó chỉ xảy ra trong khoảnh khắc.
- Kìa, cô nghĩ gì nữa?
Giọng đàn ông ồm ồm. Khiếm nhã đến thế là cùng. Thật tiếc, đã lâu lắm Hải mới có được cảm giác thư thái nhường kia. Suýt nữa Hải để buột ra câu nói chả mấy hay hớm. Không quay lại, cô di di chân vào lớp cát mềm ấm.
- Còn anh?
Rõ ràng người đàn ông lúng túng. Hải bật cười. Cô cũng không ngờ mình lại hỏi thế. Rõ vô duyên. Hơn ngày nay Hải phớt lờ sự săn đón của người đàn ông. Anh ta đi cùng đoàn nghỉ của nhà máy dệt - chủ nhân duy nhất của bãi biển vô danh này.
- Còn anh?
Hải nhắc lại. Âm nhấn như giễu cợt. Người đàn ông đã lấy lại được sự chủ động cần thiết.
- Tôi nghĩ, muộn rồi cô nên về nghỉ.
Hải quay lại nhìn. Lạ lùng đấy, thứ giọng kia không phải kiểu của tán tỉnh.
- Cảm ơn. Tôi muốn đứng một mình!
*
Con chim choãi cánh nằm bết ở góc phòng. Đôi cánh dài thượt của nó, cũng có lúc chấp chới đập. Có vẻ như nó muốn bay thoát khỏi chốn ngục tù bất ngờ này. Nhưng nó không cất nổi mình. Sức nó quá yếu. Duy có cặp mắt vẫn lấp lánh. Màu đen ánh lên nỗi sợ hãi khôn lường. Đêm hôm qua, Hải lượm nó về từ bãi biển. Nó nằm dạt ở ven bờ. Lúc Hải nhấc lên, người nó đã lả đi. Không phải chim non. Con hải âu đã trưởng thành không biết vì lí do gì bị sóng đánh dạt. Kinh nghiệm về biển không nhiều nhưng đủ để Hải nhận biết được về loài chim cô yêu thích. Ngay cả bây giờ cô vẫn ước ao mình là cánh chim được chao liệng thỏa thích giữa màu xanh của trời và biển. Hải từng đã có lần được sống ở biển. Bố cô là sĩ quan hải quân.
Ăn một chút gì nhé! Bồn chồn mãi, Hải vẫn không nghĩ ra được thứ gì, có thể khả dĩ cho con chim thoát được hiểm chết. Chắc nó đói lắm. Đã được sưởi ấm, bộ lông khô rồi vẫn xao xác run rảy. Tội nghiệp mày. Hải xuống căngtin của nhà nghỉ mua một hộp sữa. Loay hoay mãi, cô cũng bơm được vào cái mỏ sều của nó chút giọt. Con chim vằng mỏ không chịu. Thì, có bao giờ nó phải ăn cái thứ nước lạ lùng này. Đành thôi chim ạ. Gắng chịu để khỏi chết. Đói là thứ hiểm họa chẳng từ bất kì một loài nào. Ngày xưa tao cũng đâu uống được thứ nước chết tiệt này. Mãi rồi cũng quen. Cái gì cố chẳng thành quen. Sống mũi Hải cay sè. Cô khóc khan. Tịnh không có một giọt nước mắt.
*
- Xin chào một buổi sáng tốt lành.
Vẫn anh ta. Hải bặm môi không trả lời. Chẳng nhẽ ở đâu, mình cũng chỉ là con mồi để họ săn đuổi. Ngay cả nơi bãi biển hiu quạnh này. Quả thật, sự có mặt của Hải, có làm bớt đi không khí buồn tẻ bao quanh đặc khu nghỉ. Nguyên đây là khu an dưỡng của nhà máy dệt, nay người ta cải tạo lại, để đón khách thập phương là chính. Thi thoảng, người nhà máy vẫn đi thành đoàn ra nghỉ. Đông ra phết, vẫn vô danh nhưng nó có vẻ đã ra dáng một bãi tắm. Khách đến thường cặp đôi. Tình tự ở những chỗ thế này còn gì tuyệt bằng.
Duy nhất Hải đến bãi tắm một mình. Sang thu, khách đã vãn song vẫn còn khối cặp, dắt díu đến bằng đủ mọi phương tiện. Thời hiện đại mà, miễn bàn. Có thêm đoàn của nhà máy, nên bãi tắm chả mấy kém cạnh dạo hè. Tuy vậy vẫn cực kì buồn tẻ.
- Xin lỗi, tôi có thể vào được không?
Dai quá, dai còn hơn đỉa. Hải trách mình không khép cửa phòng. Hải phóng luồng mắt không mấy thiện cảm vào mặt hắn. Mặt mũi không đến nỗi. Độ ba mươi tuổi, có thể ít hoặc nhiều hơn. Loại người mắt sáng thế kia, khó đoán tuổi lắm. Rõ ràng hắn không hề lúng túng trước cái nhìn của Hải. Bất ngờ Hải hỏi :
- Anh làm nghề gì?
- Tôi hả?
Hải cười khẩy:
- Nhà săn lùng học.
- Vâng đúng thế, thưa cô. Ơ kìa con chim làm sao...
Con hải âu đã cứu hắn. Tất nhiên, bởi vì nếu không, chắc chắn Hải đã lịch sự mời hắn ra khỏi phòng. Hắn nhấc con vật lên, buông một câu chẳng mấy ăn nhập:
- Tự do!
- Thì sao?
-Nó đói!
Đoạn thoại vu vơ chẳng ngờ lại làm Hải thinh thích. Điều này với Hải thật hiếm hoi. Cả hai loay hoay mất một lúc, để bơm sữa vào miệng con vật. Nó không còn vùng vằng như lần trước. Có vẻ nó đã gượng lại chút ít sức lực. Đôi chân run rẩy của nó, cố đứng lên nhưng không được. Duy có đôi cánh đã bắt đầu choài thành nhịp.
- Nó sẽ thích nghi nhanh thôi. Loài nào chả thế hả cô!
Đang vui, Hải bỗng thấy ngực mình nghẹt cứng. Câu nói vô tình của hắn như huyệt trúng đáy tim cô. Đúng thế, Hải ơi. Thích nghi - Đó là cứu cánh của muôn loài. Đồng thời nó cũng là hiểm họa. Giọng Hải nghẹt đi:
- Anh ra khỏi phòng tôi ngay. Ra ngay!
Người đàn ông sững lại. Chợt anh ta phá ra cười. Tràng cười không có gì ác hiểm, thậm chí bao dung vẫn như những mũi khoan doay vào óc Hải. Cô vật mình xuống giường, vùi mặt vào gối. Lần này, nước mắt tràn ra được.
*
- Cộc! Cộc! Cộc!
Tiếng gõ cửa của một tính cách khiêu khích. Không ai khác, ngoài hắn. Hải bặm môi, cầm khăn lau mặt. Được, đã nhiều kẻ trước hắn được nhận bài học của sự liều lĩnh. Hải xẵng:
- Cửa vẫn mở!
Mở thật. Hắn vào. Đập ngay trước mặt Hải nụ cười tinh quái của hắn. Hải phủ đầu:
- Rút cục, anh muốn cái gì? Nói đi!
- Muốn gì ư? Con chim. Tất nhiên thế!
Con chim hải âu. Hải quá đỗi ngạc nhiên khi thấy nó đang đứng vững chãi ở góc nhà. Nó gượng sức thật nhanh. Hắn làm cái trò khỉ gì thế kia? Vài con cá nhỏ còn tươi.
- Đây mới là thứ nó cần!
Toàn khẳng định, thằng cha này ghê gớm đây. Thì, một lũ săn mồi, thằng nào chả ghê gớm. Hải không ngờ lại buột ra được một câu nhanh đến thế.
- Nhầm! Cái nó cần bây giờ là thích nghi.
Hắn lại cười:
- Thích nghi, tất nhiên!
Không đợi Hải, hắn xăng xái đến góc phòng pha sữa. Lại bơm. Lần này con chim không phản ứng mạnh. Nó đứng yên. Thậm chí có thể mang máng biết, nó bắt đầu thích cái thứ nước kia. Hải sởn mặt. Cô nhìn thẳng vào mắt hắn. Vẫn sáng và nghịch ngợm, không một chút vẩn của âm mưu u tối. Thế là thế nào? Hải đột ngột cười, giọng vẫn nằng nặng:
- Anh thử đi xem sao?
Hải không ngờ hắn hiểu nhanh vậy. Người như hắn có độ nhạy của trực cảm. Hắn thao tác rất nhanh. Con chim đồng lõa đớp gọn mấy con cá nhỏ. Vậy là nó không chê, kể cả sữa là thức ăn của giống loài khác. Bây giờ hắn nói:
- Thả chứ?
Hải thấy nóng mặt. Quả thật, cô vừa thoáng nghĩ đưa con chim ra biển. Hắn tiếp tục:
- Ta sẽ quẳng nó vào sóng. Nó chỉ có thể cất cánh được từ đấy.
Tim của Hải hình như có một tích tắc đập hụt. Cô muốn gầm lên mà giọng lại víu xuống, gần mức van vỉ:
- Anh mang nó đi đi, tôi xin anh.
Lần này người đàn ông không cười. Anh ta khe khẽ gật đầu và nhè nhẹ xách con chim đi ra.
*
Người đàn ông đứng nhìn trùng khơi. Con hải âu co ro trên bờ cát. Người đàn ông tư lự. Con hải âu sợ hãi. Hải không nén nổi tiếng thở dài. Cô buồn.
- Cô đấy à? Tôi đã thử rồi. Nhưng nó chưa đủ sức. Nó sợ biển. Kì lạ thật.
Người đàn ông nói mà không quay lại. Hải di di chân. Cát mềm và ẩm. Cô nhìn con chim. Tội nghiệp quá, cả tao và mày. Người đàn ông đã quay lại. Hải thoáng nhận thấy vẻ tinh nghịch trong đôi mắt sáng của hắn không còn nữa.
- Nhưng nó sẽ bay được!
Vẫn khẳng định. Người đàn ông này, hẳn phải tự tin lắm mới có được kiểu giọng ấy. Xuất hiện trong Hải một nỗi niềm từa tựa như sự tin cậy:
- Anh tin thế à?
Hình như hắn ngạc nhiên vì giọng nói mềm nuột của Hải. Đây là lần đầu tiên cô dịu dàng với hắn.
- Vâng, tin chứ. Nếu nó không bay được thì còn gì là hải âu nữa.
- Anh làm nghề gì?
- Cảm ơn cô. Cô rất lạ lùng. Tôi là dân kĩ thuật của nhà máy dệt. Còn cô, tôi nghĩ là...
- Vâng, anh nghĩ đúng. Chẳng cần gì phải biết về tôi cả. Tôi cũng như con hải âu kia thôi.
Người đàn ông cười vang:
- Đừng thất vọng cô bé ạ. Cô là người rất lạ lùng. Lại đẹp nữa...
Tai Hải ù đi. Đẹp, thật ngu ngốc. Hải vùng chạy về buồng nghỉ. Tiếng cười của hắn vang âm, bén gót chân Hải.
*
Đẹp. Năm cuối cùng phổ thông, một đứa bạn gái nhìn Hải, thở đánh sượt một cái:
- Mày đẹp quá. Bọn đàn ông rồi sẽ chết vì mày.
Hải nguýt:
- Thôi đi cụ non.
- Tao nói thật đấy. Đến con gái nhìn mày cũng sướng. Chết ở chỗ đấy. Làng nhàng như tao chẳng nói làm gì. Thi xong phổ thông tao sẽ lấy chồng. Lấy chồng thế là xong!
Bạn Hải thực hiện đúng như thế. Lấy chồng làng, vui vẻ với ruộng vườn. Hải vào đại học. Năm đầu tiên, nhớn nhác vì sợ hãi phố phường. Năm thứ hai dần quen. Bạn bè chia thành tốp. Một bạn trai cùng nhóm có vẻ là công tử, con nhà giàu thành phố, một lần đi píc - níc ở Đại Lải, cầm tay Hải, bảo:
- Tôi đã để ý Hải từ đầu năm thứ nhất. Hải đẹp lắm. Chúng mình yêu nhau nhé. Gia đình tôi đủ điều kiện!
Tình yêu là như thế ư? Của đáng tội chàng trai ấy cao ráo sạch sẽ, học hành cũng được. Nhưng sao lời tỏ tình lại sòng phẳng đến vậy. Hải sợ. Hẳn như cô bạn gái ở quê đã đành. Hải từ chối. Gã trai kia phẫn uất. Non một tháng sau gã chuyển phẫn uất của mình thành hành động. Gã yêu ngay một cô bạn cùng nhóm. Vì chuyện này Hải buồn mất một dạo. Năm thứ ba, năm thứ tư... liên tiếp những lời tỏ tình đủ mọi dạng bay đến với Hải. Không có mối tình nào thành. Hải luôn có cảm giác bủa vây. Dĩ nhiên là Hải sợ. Cái sợ thường trực của một cô gái đủ tự trọng và ý thức về sắc đẹp của mình. Ra trường. Hải loay hoay với nguyện ước ban đầu. Một thầy giáo trẻ mến Hải nhưng không dám vượt qua lề luật thầy trò, giới thiệu Hải đến một xí nghiệp nằm ở trung tâm thành phố. Hải mang giấy viết tay của ông thầy nọ đến phòng tổ chức xí nghiệp. Trưởng phòng, một ông chưa đến ngũ tuần người tròn ung ủng, kiểu người ngồi bàn giấy chuyên nghiệp và thừa mứa bổng lộc, nhìn lướt Hải. Đoạn, ông vứt tập hồ sơ xuống bàn, buông một câu nóng sực:
- Được!
Hải nghe thấy mà chết lặng. Ông rời ghế, lại buông câu nữa:
- Được!
Ông đi vòng quanh, nhìn Hải như một con thú lớn nhìn con thú nhỏ. Tức nghẹn ngực, Hải vội vơ hồ sơ chạy ra khỏi phòng. Hải lần lượt đến vài cơ quan khác. Ở đâu các vị chức sắc cũng hồ hởi đón tiếp Hải. Có điều cặp mắt họ đều nhang nhác vị trưởng phòng tổ chức nọ. Bí quá, Hải đâm liều xin vào một công ty tư nhân. Giám đốc, tuổi chỉ nhỉnh hơn Hải tí chút. Lương tháng hai trăm "đô" mà lại được làm đúng nghề kế toán. Được một tuần yên ổn. Đến hôm ông giám đốc trẻ kiểm tra sổ sách tài chính thì sinh chuyện. Phòng có hai người. Hải đang lúi húi giở sổ sách giải trình thì ông trẻ phẩy tay:
- Khỏi cần.
Mắt ông trẻ dán vào ngực Hải. Ngượng chín người, Hải phản xạ đưa tay che. Ông trẻ cười:
- Khỏi cần.
Bất ngờ ông trẻ vung tay thộp. Hải ngây người vì sợ. Ông trẻ cười tanh tách:
- Khá!
Bình tĩnh lại, Hải vằng người, giọng nghẹn đi vì uất ức:
- Đồ đểu!
Đến lượt ông trẻ ngây ra. Hắn, ông trẻ đã quen tay nhưng chưa bị phản ứng mạnh thế này bao giờ. Giọng ông trẻ rin rít:
- Thế cô tưởng tôi trả hai vé một tháng chỉ vì mấy tờ giấy lộn kia thôi à. Cút.
Sau đận ấy, Hải ốm sụm. Đã tưởng vỡ mộng thì may mắn được xếp chân thư kí giám đốc công ty. Không những quốc doanh hẳn hoi mà còn là một công ty bề thế. Lần này qua thi tuyển đoàng hoàng nên Hải rất yên tâm. Khen cho ai khéo nặn ra cái chức danh thư kí giám đốc. Tiện lợi cho các thủ trưởng vô cùng. Hải được ngồi phòng riêng. Tất nhiên có cửa thông với phòng giám đốc. Mọi việc lớn, nhỏ đều phải qua bàn giấy của Hải. Được cái, ông giám đốc này trẻ, từng du học nên rất lịch lãm. Con nhà gia thế nên bốn mươi tuổi đã được ngồi ghế tổng giám đốc. Hách thật! Ông sống độc thân nên thời gian dồn hết vào công việc. Ông quý Hải về nết làm việc. Cả công ty rộn lên như có giặc vì sự ưu ái của giám đốc với cô thứ kí. Chưa đầy nửa năm, ba lần Hải được đi nước ngoài. Thời kinh tế mở, các công ty nước ngoài chiều chuộng đối tác lắm. Ông tổng giám đốc lại chiều chuộng thư kí của mình. Thành thử chỉ ba lần xuất ngoại ngắn ngày, Hải đã có lưng vốn kha khá. Tiền nhiều nhưng nghi ngại cũng lớn. Hải bày tỏ, vị tổng giám đốc kia gạt phắt:
- Tiền này chính đáng, cô không phải bận tâm.
- Nhưng, thưa...
- Tôi nói rồi. Cô là người thông minh nên tôi không giấu. Tiền, họ tặng tôi thật. Nhưng cô thấy đấy, tôi có thiếu gì đâu. Tôi chỉ cần công việc. Cái tôi đòi hỏi ở cô cũng thế. Cô đừng hiểu sai đi. Chuyện của cô tôi biết. Tôi khác họ.
Hải quá đỗi hoang mang. Vị tổng giám đốc hiểu thấu ruột gan cô. Hải không còn cách nào cưỡng được. Dù sao ước muốn của Hải đã thành. Hải tậu xe, mua nhà, định bụng đón mẹ ra ở. Nhưng Hải không sao lí giải nổi những ưu ái của vị thủ trưởng uy quyền dành cho mình. Càng ngày Hải càng ngập sâu vào mặc cảm con nợ. Trong căn phòng làm việc sang trọng, Hải linh cảm sẽ có một điều gì xảy ra. Nhung là cái gì cụ thể, thì Hải chịu. Vị tổng giám đốc luôn lịch lãm, không hề tỏ ra một thái độ thất thố nào, dù nhỏ. Thần kinh Hải căng lên với vô vàn câu hỏi. Tại sao, tại sao... Đến một hôm, đúng vào sinh nhật Hải vị tổng giám đốc sang phòng cô tặng một bông hồng rất đẹp. Chỉ một bông và hai li rượu:
- Chúc mừng sinh nhật của Hải.
Hải ngỡ ngàng. Ngay cả cô vì bận rộn cũng quên khuấy ngày sinh. Sao ông ta lại có thể tường tận về mình đến vậy.
- Tôi nhớ đủ ngày sinh của tất cả mọi người trong công ty. Nhưng chỉ riêng Hải...
Hải ngước mắt. Vị thủ trưởng, mặt bình thản, thậm chí vô cảm. Hải không hề bắt gặp điều gì đó trên khuôn mặt để khả dĩ lí giải được sự ưu ái của ông dành cho mình. Trong tích tắc, bao thắc mắc, ẩn ức cộng dồn lấn vào lòng tự trọng cố hữu, khiến Hải đột khởi:
- Thưa ông, hôm nay em muốn ông phải giải thích tất cả.
- Đùng nổi khùng, cô bé ạ, tôi nói rồi. Không phải bận tâm gì hết.
Nước mắt Hải chảy thành vệt, ròng ròng:
- Em đã có mọi thứ. Nhưng thú thật, em chưa bao giờ hình dung sự nghiệp của em lại như thế này. Em van ông.
Mắt vị thủ trưởng chợt bí ẩn:
- Tại sao cô phải như thế?
Hải khùng lên:
- Em muốn công bằng. Em muốn chúng ta phải có sự rõ ràng. Hay là - Hải quỳ xuống, bật tung cúc áo ngực - Đây, con bé hai mươi ba tuổi, chưa hề yêu ai xin dâng ông... dâng ông để...
Bàn tay vị tổng giám đốc run run cài lại khuy áo của Hải:
- Đừng làm thế! Cô đẹp lắm Hải ạ, tại sao cô phải làm thế. Chẳng nhẽ con người ta, không có cách nào khác để đến được với nhau? Tại sao? Hải chốt chặt cửa phòng suốt ngày hôm ấy. Ngày hôm sau cô để lại mảnh giấy trước khi chạy trốn đến bãi biển này.
*
Con chim đã khỏe hẳn. Nó bén hơi Hải hay đã quen với món sữa mà không chịu bay đi, cứ quanh quẩn bên phòng. Đã mấy lần, Hải mang nó đi thật xa, thả. Nhưng chỉ được một lúc nó lại dò về. Rõ ràng con chim đã thích nghi với hoàn cảnh mới. Hải buồn lắm. Vậy là hắn đúng. Sáng nay người đàn ông đến chào Hải. Hắn ta sẽ trở về nhà máy vào buổi chiều. Bây giờ hắn cùng Hải mang con chim ra bãi biển, giọng hắn vẫn luôn khẳng định:
- Nó sẽ bay. Những ngọn sóng sẽ trả nó về lại với biển.
Hải cáu kỉnh vô lí:
- Kệ xác nó. Buổi chiều tôi muốn đi nhờ xe của anh có được không?
Hắn cười:
- Xe của nhà máy. Sao lại không được. Nhưng không có chỗ cho cô đâu.
- Tại sao?
- Cô đang cần tĩnh lặng. Mà xe thì ồn ào thế.
Lại thêm một người nữa nhìn thấu gan ruột, Hải ơi. Nhưng anh ta là cái gì? Đến tận bây giờ, cả anh ta và Hải thậm chí còn không biết tên nhau. Vậy mà, rõ ràng người đàn ông này tạo nổi những cảm xúc trái ngược trong Hải. Điều mà vị tổng giám đốc uy quyền kia không có được. Nhưng anh ta là cái gì? Không là gì cả? Kể cả những khẳng định chắc nịch cũng không liên quan gì đến Hải. Chim hải âu, tự nhiên Hải thấy căm ghét nó. Sự quẩn quanh tù túng kia sao sánh được với khoảng không tự do của trời và biển. Nguyên cả quần áo, Hải phăm phăm lội xa bờ. Cô giận dữ vụt mạnh con chim vào lớp sóng bạc đầu. Con chim bị vùi trong sóng. Nó vọt lên ngay được, vỗ cánh liệng vào bờ. Mày sẽ chết vì sự ngu ngốc kia thôi. Lặp lại động tác cũ, Hải vụt con chim vào sóng mạnh hơn. Lần này hình như nó bị choáng. Lớp, lớp sóng cuốn vùi con chim. Hải thẫn thờ đứng trên bờ nhìn xa khơi. Cô buột miệng:
- Tội nghiệp mày!
Người đàn ông chợt kêu khẽ:
- Nó kia rồi. Nó sẽ bay.
Quả thế thật con chim đã bị cuốn xa bờ, ngoi ngóp trên mặt nước dềnh lượn. Nó run rẩy cất người lên. Con chim choài cánh là là mặt nước rồi bất thần vọt cao. Hình như nó ngập ngừng giữa bờ và biển. Con chim hải âu bay ra biển. Phía ấy trên nền xanh của trời và biển hiện những chấm chim li ti. Cả Hải và người đàn ông không nói một lời. Cả hai đều đeo đuổi niềm riêng của mình.
- Con chim đã bay về đúng chỗ của mình. Chỗ của nó không phải là trời và biển mà là bầy đàn.
Hải giật mình. Đó là tiếng của vị tổng giám đốc. Nãy giờ không ai để ý đến chiếc xe con đời mới nhất êm nhẹ đỗ phía sau. Hai người đàn ông bắt tay nhau.
- Tôi đã làm tròn trách nhiệm với cô. Thiếu chút nữa, công ty đã phải nhắn tin trên đài truyền hình. Bây giờ mọi việc do cô quyết định. Nếu cô trở về công ty thì xin mời. Tôi ra xe trước.
Hải nhìn người đàn ông. Nhìn chiếc xe vẫn đang nổ máy nhè nhẹ. Nhìn xa khơi. Những cánh chim. Hải âu ơi, tao đã cho mày những ngọn sóng. Còn tao?
*
Chiếc xe chầm chậm lăn bánh qua khu nhà nghỉ. Hải áp mặt vào kính xe. Qua lớp kính mà cô vẫn nhận ra người đàn ông đứng im lìm. Trước mặt anh ta là biển.
Trạm 220 kV Mai động 1995
P.N.T.
-----------
Bài viết cùng chuyên mục
